Persoonlijke instellingen

Gietvormen en gietmaterialen: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k
Regel 2: Regel 2:
 
{{Koptekst
 
{{Koptekst
 
|Vorige= E11.04 - Werken met hout
 
|Vorige= E11.04 - Werken met hout
−
|Volgende= Ballasten van Mein Gleis
+
|Volgende= E11.06 - Weatheren
−
|Auteur=
+
|Auteur= Diverse auteurs
−
|Niveau= Menu
+
|Bewerking= Fred Eikelboom
 +
|Niveau= Gevorderde
 
|Aantalwoorden= 00000
 
|Aantalwoorden= 00000
−
|Aantalplaatjes= 00
+
|Aantalplaatjes= 05
 
|Aantalfilmpjes= 00
 
|Aantalfilmpjes= 00
 
}}
 
}}
−
{{Jouwbijdrage}}
+
{{Inhoudsopgave||Klein}}
 +
=== Inleiding ===
 +
De door modelbouwers meestgebruikte gietmaterialen zijn gips en giethars.
  
 +
Gips is een mineraal dat grotendeels uit calciumsulfaat (CaSO4) bestaat, een verbinding van het calcium en het sulfaat-ion. Men noemt gips ook wel 'watervrij calciumsulfaat'. Het neemt kristalwater op (=bindingsproces). De kristallen vormen na droging een hard geheel. Wanneer u veel roert, worden er veel kristallisatiekernen gevormd, en ontstaan er veel kleine kristallen. En hoe meer deeltjes, hoe zwakker het gietstuk wordt. Een goed afgietsel maken, is dus vooral een kwestie van beheerst roeren en geduldig afwachten.<br />
 +
Het uitharden van gips (=kristalwater opnemen) is omkeerbaar, maar pas bij 150° C. verliest het kristal weer water. De 'chemische verbindingen'' laten dus niet zo gemakkelijk los.
  
 +
{{Afbeelding
 +
|Bestand= 211845-Gietmal-Conrad01.jpg
 +
|Grootte= Groot
 +
|Volgnummer= 01
 +
|Omschrijving= Mal voor het maken van muren
 +
|Bron= Conrad.nl
 +
|Positie= Links
 +
}}
 +
Mits goed afgesloten, kan gips bij kamertemperatuur in een droge omgeving enkele jaren worden bewaard. Gieten met gips dat meer dan een jaar oud is geeft echter wel een groter risico op luchtblaasjes!
 +
Na verloop van tijd veranderd de samenstelling onder invloed van o.a. vocht en andere factoren.
  
 +
De verhardingstijd van gips kan be&euml;nvloed worden door het toevoegen van speciale chemicali&euml;n. Kaliumsulfaat bijvoorbeeld, werkt als een versneller, borax als een vertrager. Deze toegevoegde chemicaliën hebben een negatieve invloed op de mechanische eigenschappen van het gips; ze verlagen echter de verhardingsexpansie (vergroting van de kristallen). Handwarm water (tot 37&deg; C.) versnelt de reactie, heet water (>37&deg; C.) echter vertraagt de verharding. Door de gipsbrij langer te mixen, versnelt eveneens de verhardingsreactie. Helaas neemt de expansie van het gips hierdoor toe.
  
 +
Gipsmodellen moeten bij kamertemperatuur minstens 24 uur drogen. Wanneer het overtollige water verdampt, neemt de hardheid van het model fors toe. Modellen van natuurlijke gips bereiken langzamer hun eindhardheid, dan modellen van synthetische gips. De micropori&euml;n van een gipsmodel kunnen worden gedicht door het aanbrengen van een laagje vluchtige kunstharslak.
  
  
 +
<u>''Synthetische gips''</u>
 +
 
 +
Ondanks het feit dat zoveel mensen vertrouwd zijn met suiker, weten maar weinig mensen dat suiker ook andere toepassingen kent. Dankzij een biochemisch of een chemisch proces kan er namelijk ook een synthetische gips van worden gemaakt, dat gebruikt wordt in tandtechnische laboratoria. De eigenschappen van synthetische gips, verschillen van die van natuurlijke gips, onder meer door zijn grotere eindhardheid. Op Eurospoor 2010 heeft BNLS ge&euml;xperimenteerd met verschillende synthetische gipsen. Hierbij werkten we samen met de Schouten-Groep, een belangrijk kenniscentrum en leverancier van gietvormen en gietmaterialen in Europa. Het ging om Giluform 250 STD van BK Giulini GMBH/BU Pharma-Cosmetics-Gypsum. Het is verkrijgbaar via Robbelien (zie: 'Meer informatie').
 +
 +
Of het door ons gebruikte materiaal 'het summum' was, weten we niet. Wel was het heel goed te snijden en te graveren met een lasercutter. Er blijkt ondertussen nog een hardere soort te zijn, met glasvezels. Hierbij gaat het om een combinatie van een keramisch gietmateriaal met een hars: Acrylic One.
  
  
 +
=== Gips uit de winkel ===
 +
*Giluform 250 STD van Robbelien 
 +
*Keraplus. Geen last van bellen en een mooi strak resultaat. Is sterk.
 +
*Keraquick. Het resultaat is iets minder strak dan met Keraplus, maar ook zonder bellen en sterk.
 +
*Calcast 300. Te koop bij de stukadoorsgroothandel, wordt gebruikt om ornamenten te gieten.
  
 +
M.b.t. het gips zijn er wel verschillen. Het gips dat bij de bouwmarkten te koop is, is wel wat grof. Voor het meeste werk voldoet dit prima, maar voor het fijne werk is modelleergips beter. Wilt u nog betere resultaten, dan is porceleingips aan te bevelen.
  
  
 +
=== Polyurethaan giethars ===
 +
Polyurethaan (kortweg PU) is een copolymeer. De PU-giethars bestaat uit een mengsel van twee componenten. Het bestaat uit twee vloeistoffen: meestal een di-isocyanaat, zoals Methyleendifenyldi-isocyanaat  en een polyol zoals Polyethylenoxide (kortweg PEO) of Polyphenyleenoxyde (kortweg PPO). Het copolymeer ontstaat door de reactie van de isocyanaat en alcoholgroepen tot een urethaanbinding. Er ontstaat dan een lange keten met afwisselend een hard en een zacht segment. De harde segmenten op zich hebben de neiging te kristalliseren en een hard en bros materiaal te vormen. De zachte segmenten zouden, los bekeken, juist een zachte stroperige vloeistof geven. De innige combinatie van de twee in het copolymeer zorgt ervoor dat deze stof de beste eigenschappen van beide in zich verenigt. PU kan tegelijkertijd buigzaam en toch sterk en slijtvast zijn. Bovendien is het vochtbestendig (zie ook: Wikipedia bij 'Meer informatie').
 +
 +
{{Afbeelding
 +
|Bestand= CvD-Giethars02.jpg
 +
|Grootte= Klein
 +
|Volgnummer= 02
 +
|Omschrijving= Polyurethaangrondstoffen: component A en B
 +
|Maker= Chris van Diesen
 +
|Positie= Rechts
 +
}}
 +
=== Epoxy giethars ===
 +
Epoxy is een thermohardende kunststof. In combinatie met bijvoorbeeld glasvezel wordt het toegepast als stevig, lichtgewicht materiaal. Tijdens productie is het materiaal dun-vloeibaar en leent het zich voor het impregneren van vezelmateriaal. De op deze manier vervaardigde composieten zijn weer- en waterbestendig, en worden gebruikt voor de vervaardiging van onder andere zeilboten. Daarnaast wordt epoxy toegepast als basis voor veel producten. Een paar voorbeelden daarvan zijn: epoxylijm/epoxyhars, verf (natlak en poederlak), vloeren en printplaten voor elektronische schakelingen. Epoxy heeft een druk- en treksterkte die twee keer groter is dan die van beton. Door zijn vloeistofdichtheid kan het worden toegepast in vele bewerkingen, waaronder als vloertoepassing. Nadeel is wel dat epoxy onder UV-licht verkleurt.
  
 +
Epoxyhars of epoxylijm is de bekendste toepassing van epoxy. Epoxyharsen vormen een groep polymeren met een belangrijke toepassing in coatings. Het is een tweecomponentenlijm en wordt voor vele toepassingen gebruikt, zowel industrieel, huishoudelijk, als in de (vliegtuig)modelbouw. Het materiaal kan aangebracht worden als afdeklaag (coating), maar ook in combinatie met glasvezels. Epoxylijm wordt ook veel toegepast als reparatielijm, waarbij dan een vaste stof als vulstof wordt gebruikt ('vloeibaar staal' of 'vloeibaar hout') (zie ook: Wikipedia bij 'Meer informatie').
  
 +
{| class="wikitable"
 +
| valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small>&nbsp;&nbsp;'''LET OP'''</small>||valign='top'|<b>Epoxyhars en -lijm geven kwalijke dampen af. Ventileer voldoende, of gebruik het in de buitenlucht!!</b>
 +
|-
 +
|}
  
 +
{{Afbeelding
 +
|Bestand= CvD-Giethars03.jpg
 +
|Grootte= Klein
 +
|Volgnummer= 03
 +
|Omschrijving= Gietmallen voor kademuren
 +
|Maker= Chris van Diesen
 +
|Positie= Links
 +
}}
 +
=== Siliconemallen ===
 +
Er zijn veel verschillende mallen verkrijgbaar, bijvoorbeeld voor het maken van muren (zie: afbeelding 01), tunnelingangen, brugpijlers, huizenbouw etc. De mallen bestaan uit siliconenrubber. Dit materiaal is soepel en rekbaar, zodat het lossen van de gietvorm probleemloos verloopt. U kunt ook zelf mallen maken m.b.v. tweecomponentengrondstoffen (zie: 'Meer informatie').<br />
 +
U moet er voor zorgen dat de mallen niet vettig zijn en er geen waterdruppeltjes op zitten. Na het gebruik afwassen met een sopje van Dreft, dan zijn ze weer klaar voor de volgende produktieronde.
  
  
  
 +
Bij gieten met gips moet u een paar zaken in acht nemen:
 +
==== Aanmaken van het gietmengsel ====
 +
Bij het mengen van gipspoeder met water moet de door de fabrikant aangegeven water-poeder verhouding worden aangehouden. Met een digitale weegschaal, die o.a. bij Blokker verkocht wordt is de juiste hoeveelheid gips en water prima af te meten. De mengverhouding is 1:2,5 (1 op 2,5). Bij 10 gram water komt dus 25 gram gips, wat een totaal van 35 gram geeft. Dek de weegschaal losjes af met transparante huishoudfolie, dan blijft deze schoon.
  
 +
{{Afbeelding
 +
|Bestand= CvD-Giethars04.jpg
 +
|Grootte= Klein
 +
|Volgnummer= 04
 +
|Omschrijving= Het model lost gemakkelijk
 +
|Maker= Chris van Diesen
 +
|Positie= Rechts
 +
}}
 +
==== Werkwijze bij het gieten ====
 +
Gebruik speciaal FIJN modelgips of porceleingips. Het beste kunt u eerst de vereiste hoeveelheid water in de mengbeker gieten en vervolgens de afgewogen hoeveelheid gips er in strooien, om insluiten van lucht te voorkomen. Het gips moet even de gelegenheid krijgen het water te absorberen. Even laten staan dus (ongeveer een minuut of twee en dan pas omroeren, zodat er geen klonters ontstaan. Op het moment dat de gipsmassa gereed is voor gebruik, moet u stoppen met omroeren en het spul gebruiken. Niet opkloppen alsof het deeg of slagroom is, want dat helpt ook niet voor de stevigheid. Wanneer u een homogeen vloeibaar mengsel heeft, giet u het mengsel in de vorm. Strijk de bovenzijde af met een spatel en tik nog even paar keer tegen de vorm, om het mengsel overal goed in de reli&euml;fs te laten vloeien en strijk daarna nog een laatste keer af. U krijgt dan perfecte afdrukken zonder luchtbelletjes.
  
 +
Een tip: kijk of u, via de glas- of kunststofhandel, restanten glas of plexiglas kunt kopen. Glas vanaf 2 mm. dik, plexiglas tussen 3 &agrave; 4 mm. dik. Wanneer de siliconemal volgegoten is, legt u er een plaatje glas of plexiglas op, dat de gehele mal afdekt. Even een beetje schuiven. Het plaatje duwt de overtollige gips weg &egrave;n het zorgt voor een egaal vlakke achterkant van het afgietsel. Ook zijn de modellen dan allemaal even dik afgegoten. Dit is bij rots-mallen niet zo zeer nodig, maar wel enorm handig bij muur- en straatsteenmallen.
  
 +
{{Afbeelding
 +
|Bestand= CvD-Giethars05.jpg
 +
|Grootte= Klein
 +
|Volgnummer= 05
 +
|Omschrijving= De kademuur na het uitharden
 +
|Maker= Chris van Diesen
 +
|Positie= Links
 +
}}
 +
=== Schoonmaken van het gereedschap ===
 +
Het is zeer aan te raden om een (oude) emmer te gebruiken en deze te vullen met water. Daarin kunt u de mengbak en het gereedschap uitwassen en de mal in uitspoelen. Gebruik een oude theedoek om alles weer droog te vegen. Wanneer u helemaal klaar bent (na &eacute;&eacute;n of enkele dagen) laat u de emmer opdrogen en kunt u de gips die erin overblijft in een krant stoppen en weggooien. ''Niet'' alles in de wasbak uitspoelen, want dat bezinkt de smurrie in de afvoer en dat lijdt tot verstopping!! Als mengbak kunt u bijvoorbeeld een rubberbakje (nap) gebruiken, dat bij de Gamma verkocht wordt. Dit bakje spoelt u, direct na het gieten, in de emmer af met een kwast, en droogt u weer af met de oude theedoek.
 +
<br clear=<'all'>
  
 +
 +
{{Linkssectie begin
 +
|Box= AlleenInfo
 +
}}
 +
{{Linkssectie tussenkop
 +
|Koptekst= Encyclopedie:
 +
}}
 +
{{Link intern
 +
|Link= Hardschuim-en-gips methode
 +
|Linknaam= Hardschuim-en-gips methode
 +
}}
 +
{{Linkssectie scheiding}}
 +
{{Linkssectie tussenkop
 +
|Koptekst= Externe website:
 +
}}
 +
{{Link extern
 +
|Omschrijving= Anita Decor
 +
|Link= http://www.anitadecor.nl/c-548222/gietmallen
 +
|ExtraInfo= Gietmallen
 +
}}
 +
{{Link extern
 +
|Omschrijving= hetgroterdamproject.nl
 +
|Link= http://www.hetgroterdamproject.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=828:gieten&catid=70&Itemid=121
 +
|ExtraInfo= Het gebruik van giethars
 +
}}
 +
{{Link extern
 +
|Omschrijving= hobbyschuurpetra.nl
 +
|Link= http://www.hobbyschuurpetra.nl/modelleren/gietmaterialen%20en%20mallen/keraplus
 +
|ExtraInfo= Keraplus en Keraquick gietpoeders
 +
}}
 +
{{Link extern
 +
|Omschrijving= langmesser-modellwelt.de
 +
|Link= http://www.langmesser-modellwelt.de/index.php?cPath=194&osCsid=a9e444291949682f0b518e7e05e206cb
 +
|ExtraInfo= Gietmallen
 +
}}
 +
{{Link extern
 +
|Omschrijving= polyservice.nl
 +
|Link= http://www.polyservice.nl
 +
|ExtraInfo= Gietharsen
 +
}}
 +
{{Link extern
 +
|Omschrijving= robbelien.nl
 +
|Link= http://www.robbelien.nl/shop/category/1/1-9/1-9-2
 +
|ExtraInfo= Giluform 250 STD
 +
}}
 +
{{Link extern
 +
|Omschrijving= siliconesandmore
 +
|Link= http://www.siliconesandmore.nl/nl
 +
|ExtraInfo= Siliconen voor mallen
 +
}}
 +
{{Link extern
 +
|Omschrijving= wilsor.nl
 +
|Link= http://www.wilsor.nl/produkten/porceleingips.htm
 +
|ExtraInfo= Porceleingips
 +
}}
 +
{{Linkssectie einde}}
 +
 +
{{Appendix
 +
|1= bron
 +
|2=
 +
* [http://forum.beneluxspoor.net/index.php? Beneluxspoor.net Forum]
 +
* [http://www.hetgroterdamproject.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=828:gieten&catid=70&Itemid=121 Het Groterdam Project]
 +
* [http://nl.wikipedia.org/wiki/Polyurethaan Wikipedia over Polyurethaan]
 +
* [http://nl.wikipedia.org/wiki/Epoxy Wikipedia over Epoxy]
 +
|LetterGrootte= 75%
 +
|KaderBreedte= 100%
 +
}}
  
  
 
{{Voettekst
 
{{Voettekst
 
|Vorige= E11.04 - Werken met hout
 
|Vorige= E11.04 - Werken met hout
−
|Volgende= Ballasten van Mein Gleis
+
|Volgende= E11.06 - Weatheren
−
|VorigeMenu= E11 - Methoden, technieken en materialen
 
 
}}
 
}}
 
[[Categorie: Alles|G]]
 
[[Categorie: Alles|G]]
−
[[Categorie: Artikel|Gietmallen en gietmaterialen]]
+
[[Artikel: Gietvormen en gietmaterialen
 
[[Categorie: Materialen|G]]
 
[[Categorie: Materialen|G]]
 
[[Categorie: Praktijk|G]]
 
[[Categorie: Praktijk|G]]
 +
[[Categorie: Scenery|G]]
 
[[Categorie: Technieken|G]]
 
[[Categorie: Technieken|G]]
−
[[Categorie: Artikel niet gereed|G]]
 

Versie van 28 mrt 2013 om 17:14


Hoofdpagina  Categorie-index  Index
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Diverse auteurs - Bewerkt door Fred Eikelboom

Inleiding

De door modelbouwers meestgebruikte gietmaterialen zijn gips en giethars.

Gips is een mineraal dat grotendeels uit calciumsulfaat (CaSO4) bestaat, een verbinding van het calcium en het sulfaat-ion. Men noemt gips ook wel 'watervrij calciumsulfaat'. Het neemt kristalwater op (=bindingsproces). De kristallen vormen na droging een hard geheel. Wanneer u veel roert, worden er veel kristallisatiekernen gevormd, en ontstaan er veel kleine kristallen. En hoe meer deeltjes, hoe zwakker het gietstuk wordt. Een goed afgietsel maken, is dus vooral een kwestie van beheerst roeren en geduldig afwachten.
Het uitharden van gips (=kristalwater opnemen) is omkeerbaar, maar pas bij 150° C. verliest het kristal weer water. De 'chemische verbindingen laten dus niet zo gemakkelijk los.


211845-Gietmal-Conrad01.jpg
Afbeelding: 01
Mal voor het maken van muren
Bron: Conrad.nl

Mits goed afgesloten, kan gips bij kamertemperatuur in een droge omgeving enkele jaren worden bewaard. Gieten met gips dat meer dan een jaar oud is geeft echter wel een groter risico op luchtblaasjes! Na verloop van tijd veranderd de samenstelling onder invloed van o.a. vocht en andere factoren.

De verhardingstijd van gips kan beënvloed worden door het toevoegen van speciale chemicaliën. Kaliumsulfaat bijvoorbeeld, werkt als een versneller, borax als een vertrager. Deze toegevoegde chemicaliën hebben een negatieve invloed op de mechanische eigenschappen van het gips; ze verlagen echter de verhardingsexpansie (vergroting van de kristallen). Handwarm water (tot 37° C.) versnelt de reactie, heet water (>37° C.) echter vertraagt de verharding. Door de gipsbrij langer te mixen, versnelt eveneens de verhardingsreactie. Helaas neemt de expansie van het gips hierdoor toe.

Gipsmodellen moeten bij kamertemperatuur minstens 24 uur drogen. Wanneer het overtollige water verdampt, neemt de hardheid van het model fors toe. Modellen van natuurlijke gips bereiken langzamer hun eindhardheid, dan modellen van synthetische gips. De microporiën van een gipsmodel kunnen worden gedicht door het aanbrengen van een laagje vluchtige kunstharslak.


Synthetische gips

Ondanks het feit dat zoveel mensen vertrouwd zijn met suiker, weten maar weinig mensen dat suiker ook andere toepassingen kent. Dankzij een biochemisch of een chemisch proces kan er namelijk ook een synthetische gips van worden gemaakt, dat gebruikt wordt in tandtechnische laboratoria. De eigenschappen van synthetische gips, verschillen van die van natuurlijke gips, onder meer door zijn grotere eindhardheid. Op Eurospoor 2010 heeft BNLS geëxperimenteerd met verschillende synthetische gipsen. Hierbij werkten we samen met de Schouten-Groep, een belangrijk kenniscentrum en leverancier van gietvormen en gietmaterialen in Europa. Het ging om Giluform 250 STD van BK Giulini GMBH/BU Pharma-Cosmetics-Gypsum. Het is verkrijgbaar via Robbelien (zie: 'Meer informatie').

Of het door ons gebruikte materiaal 'het summum' was, weten we niet. Wel was het heel goed te snijden en te graveren met een lasercutter. Er blijkt ondertussen nog een hardere soort te zijn, met glasvezels. Hierbij gaat het om een combinatie van een keramisch gietmateriaal met een hars: Acrylic One.


Gips uit de winkel

  • Giluform 250 STD van Robbelien
  • Keraplus. Geen last van bellen en een mooi strak resultaat. Is sterk.
  • Keraquick. Het resultaat is iets minder strak dan met Keraplus, maar ook zonder bellen en sterk.
  • Calcast 300. Te koop bij de stukadoorsgroothandel, wordt gebruikt om ornamenten te gieten.

M.b.t. het gips zijn er wel verschillen. Het gips dat bij de bouwmarkten te koop is, is wel wat grof. Voor het meeste werk voldoet dit prima, maar voor het fijne werk is modelleergips beter. Wilt u nog betere resultaten, dan is porceleingips aan te bevelen.


Polyurethaan giethars

Polyurethaan (kortweg PU) is een copolymeer. De PU-giethars bestaat uit een mengsel van twee componenten. Het bestaat uit twee vloeistoffen: meestal een di-isocyanaat, zoals Methyleendifenyldi-isocyanaat en een polyol zoals Polyethylenoxide (kortweg PEO) of Polyphenyleenoxyde (kortweg PPO). Het copolymeer ontstaat door de reactie van de isocyanaat en alcoholgroepen tot een urethaanbinding. Er ontstaat dan een lange keten met afwisselend een hard en een zacht segment. De harde segmenten op zich hebben de neiging te kristalliseren en een hard en bros materiaal te vormen. De zachte segmenten zouden, los bekeken, juist een zachte stroperige vloeistof geven. De innige combinatie van de twee in het copolymeer zorgt ervoor dat deze stof de beste eigenschappen van beide in zich verenigt. PU kan tegelijkertijd buigzaam en toch sterk en slijtvast zijn. Bovendien is het vochtbestendig (zie ook: Wikipedia bij 'Meer informatie').


CvD-Giethars02.jpg
Afbeelding: 02
Polyurethaangrondstoffen: component A en B
Foto gemaakt door: Chris van Diesen

Epoxy giethars

Epoxy is een thermohardende kunststof. In combinatie met bijvoorbeeld glasvezel wordt het toegepast als stevig, lichtgewicht materiaal. Tijdens productie is het materiaal dun-vloeibaar en leent het zich voor het impregneren van vezelmateriaal. De op deze manier vervaardigde composieten zijn weer- en waterbestendig, en worden gebruikt voor de vervaardiging van onder andere zeilboten. Daarnaast wordt epoxy toegepast als basis voor veel producten. Een paar voorbeelden daarvan zijn: epoxylijm/epoxyhars, verf (natlak en poederlak), vloeren en printplaten voor elektronische schakelingen. Epoxy heeft een druk- en treksterkte die twee keer groter is dan die van beton. Door zijn vloeistofdichtheid kan het worden toegepast in vele bewerkingen, waaronder als vloertoepassing. Nadeel is wel dat epoxy onder UV-licht verkleurt.

Epoxyhars of epoxylijm is de bekendste toepassing van epoxy. Epoxyharsen vormen een groep polymeren met een belangrijke toepassing in coatings. Het is een tweecomponentenlijm en wordt voor vele toepassingen gebruikt, zowel industrieel, huishoudelijk, als in de (vliegtuig)modelbouw. Het materiaal kan aangebracht worden als afdeklaag (coating), maar ook in combinatie met glasvezels. Epoxylijm wordt ook veel toegepast als reparatielijm, waarbij dan een vaste stof als vulstof wordt gebruikt ('vloeibaar staal' of 'vloeibaar hout') (zie ook: Wikipedia bij 'Meer informatie').

Let-op.jpg
  LET OP		 Epoxyhars en -lijm geven kwalijke dampen af. Ventileer voldoende, of gebruik het in de buitenlucht!!


CvD-Giethars03.jpg
Afbeelding: 03
Gietmallen voor kademuren
Foto gemaakt door: Chris van Diesen

Siliconemallen

Er zijn veel verschillende mallen verkrijgbaar, bijvoorbeeld voor het maken van muren (zie: afbeelding 01), tunnelingangen, brugpijlers, huizenbouw etc. De mallen bestaan uit siliconenrubber. Dit materiaal is soepel en rekbaar, zodat het lossen van de gietvorm probleemloos verloopt. U kunt ook zelf mallen maken m.b.v. tweecomponentengrondstoffen (zie: 'Meer informatie').
U moet er voor zorgen dat de mallen niet vettig zijn en er geen waterdruppeltjes op zitten. Na het gebruik afwassen met een sopje van Dreft, dan zijn ze weer klaar voor de volgende produktieronde.


Bij gieten met gips moet u een paar zaken in acht nemen:

Aanmaken van het gietmengsel

Bij het mengen van gipspoeder met water moet de door de fabrikant aangegeven water-poeder verhouding worden aangehouden. Met een digitale weegschaal, die o.a. bij Blokker verkocht wordt is de juiste hoeveelheid gips en water prima af te meten. De mengverhouding is 1:2,5 (1 op 2,5). Bij 10 gram water komt dus 25 gram gips, wat een totaal van 35 gram geeft. Dek de weegschaal losjes af met transparante huishoudfolie, dan blijft deze schoon.


CvD-Giethars04.jpg
Afbeelding: 04
Het model lost gemakkelijk
Foto gemaakt door: Chris van Diesen

Werkwijze bij het gieten

Gebruik speciaal FIJN modelgips of porceleingips. Het beste kunt u eerst de vereiste hoeveelheid water in de mengbeker gieten en vervolgens de afgewogen hoeveelheid gips er in strooien, om insluiten van lucht te voorkomen. Het gips moet even de gelegenheid krijgen het water te absorberen. Even laten staan dus (ongeveer een minuut of twee en dan pas omroeren, zodat er geen klonters ontstaan. Op het moment dat de gipsmassa gereed is voor gebruik, moet u stoppen met omroeren en het spul gebruiken. Niet opkloppen alsof het deeg of slagroom is, want dat helpt ook niet voor de stevigheid. Wanneer u een homogeen vloeibaar mengsel heeft, giet u het mengsel in de vorm. Strijk de bovenzijde af met een spatel en tik nog even paar keer tegen de vorm, om het mengsel overal goed in de reliëfs te laten vloeien en strijk daarna nog een laatste keer af. U krijgt dan perfecte afdrukken zonder luchtbelletjes.

Een tip: kijk of u, via de glas- of kunststofhandel, restanten glas of plexiglas kunt kopen. Glas vanaf 2 mm. dik, plexiglas tussen 3 à 4 mm. dik. Wanneer de siliconemal volgegoten is, legt u er een plaatje glas of plexiglas op, dat de gehele mal afdekt. Even een beetje schuiven. Het plaatje duwt de overtollige gips weg èn het zorgt voor een egaal vlakke achterkant van het afgietsel. Ook zijn de modellen dan allemaal even dik afgegoten. Dit is bij rots-mallen niet zo zeer nodig, maar wel enorm handig bij muur- en straatsteenmallen.


CvD-Giethars05.jpg
Afbeelding: 05
De kademuur na het uitharden
Foto gemaakt door: Chris van Diesen

Schoonmaken van het gereedschap

Het is zeer aan te raden om een (oude) emmer te gebruiken en deze te vullen met water. Daarin kunt u de mengbak en het gereedschap uitwassen en de mal in uitspoelen. Gebruik een oude theedoek om alles weer droog te vegen. Wanneer u helemaal klaar bent (na één of enkele dagen) laat u de emmer opdrogen en kunt u de gips die erin overblijft in een krant stoppen en weggooien. Niet alles in de wasbak uitspoelen, want dat bezinkt de smurrie in de afvoer en dat lijdt tot verstopping!! Als mengbak kunt u bijvoorbeeld een rubberbakje (nap) gebruiken, dat bij de Gamma verkocht wordt. Dit bakje spoelt u, direct na het gieten, in de emmer af met een kwast, en droogt u weer af met de oude theedoek. <br clear=<'all'>


Meer informatie

Encyclopedie:
Sjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link externSjabloon:Link extern
Externe website:


Bronnen



Hoofdpagina  Categorie-index  Index
Vorige | Volgende
 Contact met de redactie: Contact met de redactie 
[[Artikel: Gietvormen en gietmaterialen
Overgenomen van "https://encyclopedie.beneluxspoor.eu/index.php?title=Gietvormen_en_gietmaterialen&oldid=30398"