Persoonlijke instellingen

Sluitseinen of sluitverlichting: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k
k
Regel 104: Regel 104:
 
}}
 
}}
 
{{Onderdelenlijst einde}}
 
{{Onderdelenlijst einde}}
−
<small>
+
{{Tabelonderschrift
−
{|
+
|Volgnummer= 02
−
|Tabel 02
+
|Maker= Fred Eikelboom
−
|-
+
}}
−
|Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom
 
−
|-
 
−
|}
 
−
</small>
 
 
----
 
----
  
Regel 177: Regel 173:
 
}}
 
}}
 
{{Onderdelenlijst einde}}
 
{{Onderdelenlijst einde}}
−
<small>
+
{{Tabelonderschrift
−
{|
+
|Volgnummer= 04
−
|Tabel 04
+
|Maker= Fred Eikelboom
−
|-
+
}}
−
|Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom
 
−
|-
 
−
|}
 
−
</small>
 
  
 
(voor de spanningsregelaar kan elk 12 V-type, met een max. uitgangsstroom van 100 mA gebruikt worden)  
 
(voor de spanningsregelaar kan elk 12 V-type, met een max. uitgangsstroom van 100 mA gebruikt worden)  

Versie van 29 sep 2013 om 15:32

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom

Schakeling 1

Sluitsein met toepassing van stroombron

U wilt op de modeltreinbaan graag dat alles zo natuurgetrouw mogelijk nagebootst is. U wilt dan vanzelfsprekend ook wagens en/of rijtuigen met ingebouwde sluitverlichting.


Voor degenen die kant-en-klare sluitverlichting te duur vinden, is er de mogelijkheid om de sluitverlichting zelf te bouwen.

600px
Afbeelding: 01
Schema van het sluitsein
Schema gemaakt door: Fred Eikelboom


Deze eenvoudige schakeling past door het bescheiden aantal onderdelen in schaal H0 rijtuigen, maar ook in TT en N-materieel.

De LED krijgt zijn voedingsspanning d.m.v. een eenvoudig stukje elektronica. Bij een voedingsspanning van 4 tot 30 V levert de schakeling een constante stroom van 15 mA aan de LED en maakt het daardoor mogelijk dat de LED een gelijkmatige helderheid heeft (voor informatie over LED's, zie het artikel Wat is een LED? bij 'Meer informatie').


De werking bij het voeden met gelijkstroom (Tweerail)

(beschrijving geldt voor figuur 1)
Diode D1 zorgt ervoor dat de LED, alleen bij juiste poling van de voedingsspanning, welke afkomstig is van de spoorstaven, brandt. Bij het achteruitrijden zal de LED niet branden. Bij stilstand gaat de sluitverlichting na een tijdje uit, omdat er dan geen spanning op de spoorstaven aanwezig is.

(beschrijving geldt voor figuur 2)
De diodes D1 t/m D4 zorgen ervoor dat de LED, in beide rijrichtingen de juiste spannings-polariteit krijgt, en dus in beide rijrichtingen brandt. Bij stilstand gaat de sluitverlichting na een tijdje uit uit, omdat er dan geen spanning op de spoorstaven aanwezig is.


De werking bij het voeden met analoge wisselstroom (Drierail)

(beschrijving geldt voor figuur 1)
Diode D1 richt de wisselspanning, welke afkomstig is van de spoorstaven, gelijk en zorgt daarmee voor de juiste polariteit van de voedingsspanning op het knooppunt D1-R1-T1. Bij stilstand gaat de sluitverlichting na een tijdje uit, omdat er dan geen spanning op de spoorstaven aanwezig is.

(beschrijving geldt voor figuur 2)
De diodes D1 t/m D4 richten de wisselspanning, welke afkomstig is van de spoorstaven, gelijk en zorgen daarmee voor de juiste polariteit van de voedingsspanning op het knooppunt D1-R1-T1. Bij stilstand is de sluitverlichting uit, omdat er dan geen spanning op de spoorstaven aanwezig is.


De werking bij het voeden met digitale spanning

(beschrijving geldt voor figuur 1)
Diode D1 richt de digitale spanning, welke afkomstig is van de spoorstaven, gelijk en zorgt daarmee voor de juiste polariteit van de voedingsspanning op het knooppunt D1-R1-T1. Bij stilstand is de sluitverlichting aan, omdat bij 'digitaal' altijd spanning op de spoorstaven aanwezig is.

(beschrijving geldt voor figuur 2)
De diodes D1 t/m D4 richten de spanning (welke afkomstig is van de spoorstaven), gelijk en zorgen daarmee voor de juiste polariteit van de voedingsspanning op het knooppunt D1-R1-T1. Bij stilstand is de sluitverlichting aan, omdat bij 'digitaal' altijd spanning op de spoorstaven aanwezig is.


De werking van de schakeling

De schakeling bestaat uit een zogenaamde stroombron. De transistoren T1 en T2 beïnvloeden elkaar onderling en regelen daarmee de stroom door de LED af op een gemiddelde stroom van 15 mA. De condensator dient ter ontstoring en zorgt tevens voor een soepel regelgedrag van de schakeling.

Inplaats van de standaard 3 mm LED kunt u natuurlijk ook gebruikmaken van een '0805' SMD-LED. Wilt u het lastige 'draadjes aan de LED solderen' vermijden, dan kunt u gebruikmaken van kant-en-klare LED's met aangesoldeerde draden van 24 cm lengte (zie link hieronder bij 'Meer informatie').
De diodes D1 t/m D4 in figuur 2, fungeren als 'bruggelijkrichter' (zie het artikel Elektronica basis bij 'Meer informatie').


Sjabloon:Onderdelenlijst begin Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst einde

Tabel: 02
Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom


Schakeling 2

Sluitsein voor goederenwagen

Voor een goederenwagen is de volgende simpele schakeling bedacht: De onderdelen kunt u aan elkaar solderen volgens de 'snelbouwmethode' (zie: foto 04) Voor zo'n simpele schakeling hoeft u geen printje te maken.

Sluitsein02.gif
Afbeelding: 03
Schema van het sluitsein
Schema gemaakt door: Fred Eikelboom


Voor het sluitsein zijn de volgende onderdelen benodigd: Sjabloon:Onderdelenlijst begin Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst onderdeel Sjabloon:Onderdelenlijst einde

Tabel: 04
Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom


(voor de spanningsregelaar kan elk 12 V-type, met een max. uitgangsstroom van 100 mA gebruikt worden)


Verder is benodigd:

  • Wattenstaafje met doorzichtig buisje


Sluitsein03.gif
Afbeelding: 05
Onderdelen in de wagen geplaatst
Foto gemaakt door: Fred Eikelboom


Een paar stukjes schuimplastic ertussen doen om de zaak op zijn plaats te houden. Later nog een paar stukjes schuimplastic aan weerszijden van de LED + weerstand aanbrengen (dit laatste is voor de foto maar even weggelaten, zie foto 05).

Sluitsein04.gif
Afbeelding: 06
Omgebouwd wattenstaafje
Foto gemaakt door: Fred Eikelboom


Van een wattenstaafje wordt een lichtgeleider gemaakt (zie: foto 06). Het stukje wattenstaaf-buis geleidt zeer goed het licht van de LED via de spiegelgladde binnenkant. Ook de mantel van de buis geleidt prima het licht van de LED.
Van een stukje rubber wordt een 'behuizing' voor de lamp gemaakt. Het stukje rubber op een stukje hout leggen en met een holpijpje een gaatje in het rubber stansen. Het ronde stukje rubber wat eerst op de plaats van het gaatje zat, lijmt u midden-boven, aan de korte zijde op het lamphuis. Daarna op de juiste plaats een gaatje boren (iets kleiner dan de diameter van het wattenstaafbuisje) in de achterwand van de wagen, en iets uitvijlen, zodat het stukje wattenstaaf-buis er strak in past. Daarna een kort stukje krimpkous om de LED doen dat ongeveer drie mm boven de LED uitkomt. Het krimpkous wordt met de verfstripper verwarmd, zodat het vrij strak om de LED zit. Maak de LED niet te heet want dat overleeft deze niet. Aan de voorkant van de krimpkous zit nu een opening waar de wattenstaaflichtgeleider in past.

Sluitsein05.gif
Afbeelding: 07
Printje voor bevestiging v.d. stroomafnemers
Foto gemaakt door: Fred Eikelboom


Stukje printplaat passend maken, zodanig dat het zichzelf in de ruimte onder de wagen klemt. Hieraan twee blanke draden van acht cm lang solderen, en deze draden door twee gaatjes in de wagenbodem (zie grootste opening in de metalen plaat, links op foto 07) naar binnen voeren en de draden aan de gelijkrichter solderen. Daarna het aansluitdraadje van de weerstand zodanig verbuigen dat het kopje van de LED vrij strak tegen de lichtgeleider aandrukt.

Sluitsein06.gif
Afbeelding: 08
De stroomafnemers, gereed voor montage
Foto gemaakt door: Fred Eikelboom


Van fosforbronsdraad (of messingdraad) met een diameter van 0,3 mm maakt u een viertal stroomafnemers. Aan de ene kant de stroomafnemer haaks ombuigen op twee mm vanaf het uiteinde, zodat er een haakje ontstaat, dat in een gaatje van de print past. Dit voorkomt dat de stroomafnemer straks tijdens het solderen wegglijd (zie: foto 08).

Sluitsein07.gif
Afbeelding: 09
Het solderen van de stroomafnemers
Foto gemaakt door: Fred Eikelboom


Daarna de stroomafnemers op het printje solderen. Tijdens het solderen wordt bij voorkeur een 'derde handje' gebruikt, met daarin een stukje koperdraad, van ongeveer één mm doorsnede om de stroomafnemer even vast te klemmen tegen de print. Zo hebt u twee handen vrij voor het solderen (zie foto 09).

Sluitsein08.gif
Afbeelding: 10
Het sluitsein in actie
Foto gemaakt door: Fred Eikelboom


Nu de stroomafnemers afstellen (zo weinig mogelijk druk, maar toch een goed contact). Tip: controleer ook even of bij zijdelingse beweging van de assen, of de sleepcontacten nog voldoende tegen de wielen drukken.
U heeft met deze toepassing van het wattenstaaf-buisje een prima sluitsein verkregen (zie foto 10). De LED blijft, nadat de spanning van de rails gehaald, nog meer dan twee minuten branden. Wilt u een nog langere brandtijd, dan kunt u de waarde van de Elco verhogen, of indien er voldoende ruimte aanwezig is, twee Elco's parallel schakelen.

Tip:

Mocht u tijdens het proefrijden (of naderhand), last hebben van piepende stroomafnemers, doe dan een stukje isolatiemantel van een draadje om de stroomafnemers en zet dit aan de printzijde vast met een heel klein druppeltje lijm (wél zorgen dat het gedeelte dat tegen het wiel aan komt, nog vrij blijft). Door de grotere massa van het geheel (draadje + mantel) verandert de resonantiefrequentie van de stroomafnemers, en is het geluid een stuk minder, of is zelfs niet meer waarneembaar. Ook kan er, met behulp van een wattenstaafje, een heel klein beetje contactspray (verkrijgbaar in de elektronicawinkel en o.a. bij Conrad) op de binnenkant van de wielen aangebracht worden.


Meer informatie

Encyclopedie:
Sjabloon:Link conrad
Externe website:



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
 Contact met de redactie: Contact met de redactie 
Overgenomen van "https://encyclopedie.beneluxspoor.eu/index.php?title=Sluitseinen_of_sluitverlichting&oldid=36141"