|
|
| (97 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| | {{Koptekst | | {{Koptekst |
| − | |Vorige= E08.01.01 - Beveiliging op het spoor | + | |Vorige= Seinen in model |
| − | |Volgende= E08.01.03 - Lichtseinen met losse lampen | + | |Volgende= Seinen uit de winkel |
| | + | |VorigeMenu= Seinen in model |
| | |Auteur= Hans van de Burgt | | |Auteur= Hans van de Burgt |
| − | |Auteur2= Huib Maaskant
| |
| − | |Niveau= Gevorderde
| |
| − | |Aantalwoorden= 00000
| |
| − | |Aantalplaatjes= 10
| |
| − | |Aantalfilmpjes= 00
| |
| | }} | | }} |
| − | {{Inhoudsopgave|Rechts|Klein}} | + | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| − | ===Klassieke beveiliging=== | + | ===Toepassing van armseinen op de modelspoorbaan=== |
| − | In artikel [[E08.01.01 - Beveiliging op het spoor|E08.01.01]] is uitgelegd hoe en waarom beveiliging op de spoorbaan noodzakelijk is. Dit werd uitgelegd aan de hand van de plaatsing van lichtseinen. Maar in de vorige eeuw is er een lange periode geweest dat er (nog) geen lichtseinen waren. Het was de tijd van de armseinen.
| + | De '''toepassing van armseinen''', seinlantaarns en borden '''op de modelbaan''' willen we graag uitleggen aan de hand van het denkbeeldige emplacement van [[Station en omgeving|station]] IJ. De tekening hieronder is te beschouwen als een samenvoeging van verschillende gevallen volgens het seinreglement. De lengte der sporen is natuurlijk een compromis. Maar het sporenplan vraagt in schaal H0 alleen al 6,5 meter op basis van 29 stuks Fleischmann Profirail "korte" [[Woorden - W#Wissel|wissels]]. Niet zo geschikt voor een modelspoorbaan thuis, maar wellicht wel voor verenigingen of groepen hobbyisten. Het basisconcept voor station IJ vonden we in het "Handboek voor Spoorwegtechniek" uit 1935. Het station IJ is een knooppunt van drie dubbelsporige [[Woorden - B#Baanvak|baanvakken]], waarop snelverkeer en een aansluiting voor een enkelsporige [[Woorden - L#Lokaallijn|lokaallijn]].<br /> |
| − | | + | Combineren op spoor I van treinen uit de richtingen '''T''' en '''X''', alsook doorrijden van treinen uit deze richtingen naar '''W''' en omgekeerd, is mogelijk gemaakt.<br /> |
| − | ====Geschiedenis====
| + | Net als in de werkelijkheid, worden de wissels en [[Woorden - S#Sein|seinen]] geregeld vanuit twee seinposten: '''Post T''' (aan de linkerzijde) en '''Post I''' aan de rechterzijde.<br /> |
| − | Vanaf het ontstaan van de spoorwegen in Nederland was er behoefte om het verkeer daarop, op een bepaalde wijze te kunnen regelen.<br />
| + | De waarschuwingsseinen bij de overgang van [[Woorden - P#Perron|perron]] I naar perron 2 en bij de verkeersweg aan de rechterzijde zijn achterwege gelaten. |
| − | De middelen die werden toegepast waren de eerste vormen van het ''Seinwezen'' bij de Spoorwegen. In de loop der tijd werden er steeds meer varianten toegepast, waarbij sommige in Nederland bedacht werden, en andere overgenomen uit landen om ons heen. Naast technische inrichtingen werd er ook gewerkt aan het opstellen van reglementen.
| |
| − | {| class="wikitable" style="text-align:left;"
| |
| − | |''Het begrip 'Seinwezen' is allengs zoo met dat van 'Spoorweg' saamgegroeid, dat we in de Wet tot regeling van den Dienst en het Gebruik der Spoorwegen (van 9 april 1875) zonder meer aantreffen de bepaling: 'Dat geregeld worden bij Algemeene Maatregel van Bestuur o.a. 'de bediening der Seinen' en 'hetgeen verder voor de uitoefening der spoorwegdiensten en het veilig verkeer over de Spoorwegen is voor te schrijven' ''.
| |
| − | | |
| − | <small>Bron: Handboek voor Spoorwegtechniek.</small>
| |
| − | |}
| |
| − | | |
| − | De wet had betrekking op de hoofdspoorwegen, waarop een maximum snelheid gold van 100 km/uur. Voor de lokaalspoorwegen gold echter de zogenaamde 'Locaalspoor- en Tramwegwet' (van 9 Juli 1900), waarin vastgelegd was dat de maximum snelheid 75 km/uur bedroeg.<br />
| |
| − | Het doel van het Seinwezen was:''Verzekering van een veilig verkeer, zonder belemmering van de snelheid der treinbewegingen.''
| |
| − | | |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| − | |Bestand= HM-S01-info ns armseinen 1 1.jpg | + | |Bestand= Station IJ01.png |
| − | |Grootte= 650px | + | |Grootte= 865px |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-01 | + | |Volgnummer= 01 |
| − | |Omschrijving= Armseinen op 'De Lage Zij' van Huib Maaskant | + | |Omschrijving= Sporenplan Station IJ |
| − | |Bron= [http://www.floodland.nl/aim Huib Maaskant] | + | |Maker= Hans van de Burgt |
| − | |Positie= Midden
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | Op het bekende project ''De Lage Zij'' van Huib Maaskant is voor een deel gebruik gemaakt van de klassieke beveiliging.
| |
| − | | |
| − | Blokstelsels werden voor het eerst ingevoerd omstreeks 1880. Voor de bediening ervan werden in die tijd bloktoestellen van Siemens en Halske gebruikt. Later zijn hieruit de Nederlandse modellen ontwikkeld. De Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM of HSM) volgde haar eigen weg. Dat betekende dat in 1920, toen de SS en de HSM moesten samenwerken om te komen tot de Nederlandsche Spoorwegen (NS), er qua techniek twee verschillende systemen van beveiliging waren ontstaan. In dit samenwerkingsverband werd, voor het seinwezen, gekozen voor de techniek van de HSM. Dit systeem was eenvoudiger en beter toepasbaar dan dat van de SS.<br />
| |
| − | Al in tijdperk IIc vonden de eerste experimenten met lichtseinen plaats. Vanaf 1949 worden in Nederland de eerste lichtseinen regelmatig geplaatst, zie artikel [[E08.01.04 - Lichtseinen met enkele lamp of met meerdere lampen|E08.01.04]]<br />
| |
| − | Het was zeker niet zo dat abrupt afscheid werd genomen van de armseinen, ten faveure van de lichtseinen. Gedurende vele jaren werden beide typen seinen vrolijk naast elkaar gebruikt. Met name in tijdperk III kwamen armseinen en lichtseinen tegelijkertijd voor. Al moet gezegd worden dat de lichtseinen al snel de hoofdrol gingen spelen op de belangrijkste routes in het land. Op talloze rangeerterreinen en raccordementen kon het armsein zich echter lange tijd handhaven.
| |
| − | | |
| − | | |
| − | === NS Armseinen ===
| |
| − | {{Afbeelding
| |
| − | |Bestand= HM-S02-info ns armseinen 1 2.gif
| |
| − | |Grootte= 650px
| |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-02
| |
| − | |Omschrijving= Armseinen naar Nederlands voorbeeld
| |
| − | |Maker= [http://www.floodland.nl/aim Huib Maaskant]
| |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| − | |Positie= Midden
| |
| | }} | | }} |
| − | | + | ==== Post T ==== |
| − | Het klassieke Nederlandse seinstelsel is redelijk complex. Gerard van de Weerd beschrijft het op zijn site tot in het detail. Voor de modelspoorbaan kunt u zich meestentijds redden met de eenvoudige armseinen met een enkele mast. Indien gewenst, kunt u ook een bordessein plaatsen (zie verderop in dit artikel). De tekening hierboven geeft de seinen weer, met de maten voor schaal H0.
| + | Vanuit '''Post T''' worden alle sporen bediend die aan een perron liggen: spoor I, II, III en V, de inhaalsporen 4 en 6, alsmede de [[Woorden - R#Rangeren|rangeersporen]] 7 en 8 en de draaischijf, spoor 9 naar de locloods, en spoor 10 naar het [[Woorden - K#Kolenpark|kolenpark]]. Aan de linkerzijde liggen ook de sporen A en B die beiden zowel als inrij- en als uitrijspoor gebruikt kunnen worden. |
| − | | + | Vanuit '''Post T''' worden derhalve de [[Woorden - W#Wissel|wissels]] 1 t/m 13, 16 en 17 bediend. Alle gebruikte [[Woorden - S#Sein|seinen]] zijn genummerd van links naar rechts; 19 in totaal. Achtereenvolgens geven we van ieder sein een beschrijving. |
| − | We onderscheiden de volgende soorten armseinen:
| |
| − | ====- Voorseinen ==== | |
| − | Deze stonden op 500 meter voor de hoofdseinen, om aan te geven welk sein verwacht kon worden. Wanneer het hoofdsein op onveilig stond (arm horizontaal), gaf het voorsein aan dat er langzaam gereden moest worden (arm omlaag). Stond het hoofsein op veilig (arm omhoog), dan stond ook het voorsein op veilig (arm omhoog). Zoals op de bovenstaande tekening te zien is, had het uiteinde van de arm van het voorsein een rechthoekige vorm (zie: tekening E08.01.02-02).
| |
| − | | |
| − | ====- Hoofdseinen====
| |
| − | De hoofdseinen werden onderverdeeld in een aantal functionele toepassingen:
| |
| − | | |
| − | * ''Afstandsseinpalen'' ter beveiliging van gevaarlijke punten op 100 meter ervoor, voorafgegaan door een voorsein en baak
| |
| − | | |
| − | * ''Inrijseinen'' om aan te geven op welk spoor of sporengroep de trein zou binnenrijden
| |
| − | * ''Uitrijseinen'' dienden om op stations aan te geven of de trein mocht uitrijden. Op stations, waar de treinen konden doorrijden, werden de armen en lichten van de inrij- en uitrijseinen voor de hoofdsporen hoger geplaatst dan voor de overige sporen. Dat is duidelijk te zien aan de verschillende lengtes van de seinpalen
| |
| − | De meeste hoofdseinpalen waren te herkennen aan het 'spiegel-ei' aan het einde van de arm. Om aan te geven dat achter het sein een splitsing van het spoor was, hadden vertakkingsseinpalen een zwaluwstaartvormig uiteinde.
| |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| − | |Bestand= HM-S03-info ns armseinen 1 3.jpg | + | |Bestand= Station-IJAs.png |
| − | |Grootte= 650px | + | |Grootte= 865px |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-03 | + | |Volgnummer= 02 |
| − | |Omschrijving= Twee even hoge hoofdseinen als uitrijsein | + | |Omschrijving= Sporenplan Station IJ - Post T |
| − | |Bron= [http://www.floodland.nl/aim Huib Maaskant]
| |
| − | |Positie= Midden
| |
| − | }}
| |
| − | | |
| − | Op bovenstaande foto staan twee even hoge hoofdseinen als uitrijsein. Uiteraard staan aan de andere zijde van het station ook twee identieke uitrijseinen. Deze situatie past bij de lage snelheid (45 km/uur) van het baanvak. De inrit van het station wordt aan beide zijden beveiligd met een vertakkingsein met voorsein. Een vertakkingsein hoort voorafgegaan te worden door een voorsein met twee armen. Dit sein is niet te koop en is heel lastig in model na te maken. In plaats daarvan kunt u kiezen voor een normaal voorsein.
| |
| − | | |
| − | ====- Richting- of vertakkingsseinen====
| |
| − | {{Afbeelding
| |
| − | |Bestand= Vertakkingssein-enkel.png
| |
| − | |Grootte= normaal
| |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-04
| |
| − | |Omschrijving= Vertakkingssein
| |
| | |Maker= Hans van de Burgt | | |Maker= Hans van de Burgt |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| | |Positie= Midden | | |Positie= Midden |
| | }} | | }} |
| − | Een vertakkingssein beveiligde een splitsing, dus waar een spoor zich via wissels splitste in meerdere sporen.<br />
| + | {| class="vatop" style="font-size:90%;" border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" |
| − | (Sporen die samenkwamen werden daarentegen beveiligd door "gewone" afstandsseinen).
| + | !style="background:#D1D1E1;" width="40" | Nr. |
| − | | + | !style="background:#D1D1E1;" width="150"| Seinbeeld |
| − | Richting- of vertakkingseinen waren te herkennen aan hun zwaluwstaartvormig uiteinde. De vertakkingen werden doorgaans met vrij grote snelheid bereden. Het was daarom wenselijk dat de machinist tijdig wist, op welk stationsspoor een trein zou binnenkomen of welke richting hij zou volgen bij een vertakking op de vrije baan.
| + | !style="background:#D1D1E1;" width="675"| Toelichting |
| − | | + | |- |
| − | ====- Bordessein==== | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S01''' || [[Bestand:Sein-01G.png|50px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Vertakkingssein</u><br />Bij linksstand van wissel 1 komt de trein uit richting '''T''' op het inrijspoor '''B'''; Hier mag maximaal 45 km/uur worden gereden.<br />Bij de wisselstand naar rechts, komt de trein binnen op het inrijspoor '''A''' en mag daar met maximaal 75 km/uur doorrijden.<br />Let op het snelheidsbord op het rechter vertakkingssein. |
| − | {{Afbeelding
| + | |- |
| − | |Bestand= Bordesseinen-HB-03.png | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S02''' || [[Bestand:Sein-10-12-13-16G.png|20px|center]] ||style="background:#D1D1E1;"| <u>Hoofdsein</u><br /> De trein uit richting '''X''' stopt bij sein "onveilig" voor wissel 2. Bij sein "veilig" kan de trein doorrijden over het inrijspoor '''A'''. |
| − | |Grootte= 460px | + | |- |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-05 | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S03''' || [[Bestand:Waterkraan-G.png|50px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Seinlantaarn op waterkraan</u><br />Op de arm van de waterkraan is een lantaarn geplaatst, die rood gekleurd is aan de zijkanten, en wit aan de voor- en achterkanten.<br />Als de waterkraan over de rails gedraaid staat, is het seinbeeld "onveilig". |
| − | |Omschrijving= Bordesseinen: Vertakkingsseinen (links) en Hoofdseinen (rechts) | + | |- |
| | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S04''' || [[Bestand:Sein-04G.png|150px|center]] ||style="background:#D1D1E1;"| <u>Seinbrug (tweezijdig)</u><br />Voor de treinen die binnenkomen via het inrijspoor '''A''' gelden de drie vertakkingsseinen aan de rechterzijde (zie de "accolade").<br />Het linkersein is voor de rijweg naar spoor '''III'''', het middelste voor spoor '''II''', en het rechter voor spoor '''I'''. Het laatste sein bevat tevens een voorsein voor hoofdsein S13.<br /> |
| | + | De vertakkingsseinen boven de linker "accolade" zijn bedoeld voor de treinen die binnenkomen via inrijspoor '''B'''. Bij sein "veilig" kunnen spoor '''II''' en spoor '''III''' bereikt worden.<br /> |
| | + | De twee vertakkingsseinen aan de achterzijde zijn bedoeld voor de treinen die via het uitrijspoor '''B''' het station verlaten in richting '''T''' of '''X'''. |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S05''' || [[Bestand:Sein-05-14-18G.png|25px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Rangeerstoplantaarn</u><br />Deze lantaarn staat bij wissel 7 en geeft spoor '''III''' en/of spoor '''4''' vrij. |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S06''' || [[Bestand:Sein-06G.png|50px|center]] ||style="background:#D1D1E1;"| <u>Bordes met hoofdseinen</u><br />De treinen die op spoor '''II''' staan kunnen bij sein "veilig" het station verlaten via uitrijspoor '''B''', in de richting '''T''' met lage snelheid (max. 45 km/uur) en in richting '''X''' met normale snelheid. |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S07''' || [[Bestand:Waterkraan-G.png|50px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Seinlantaarn op waterkraan</u><br />Zie beschrijving onder Sein S03. |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S08''' || [[Bestand:Sein-08G.png|25px|center]] ||style="background:#D1D1E1;"| <u>Rangeerstoplantaarn halfzijdig</u><br />Deze lantaarn staat voor wissel 11. Bij rangeren mogen de treinen bij het sein "onveilig" de lantaarn voorbijrijden, richting spoor 7, maar moeten stoppen als het wissel in afbuigende stand staat (richting uitrijsporen A of B). |
| | + | |- |
| | + | |} |
| | + | {{Tabelonderschrift |
| | + | |Volgnummer= 01 |
| | |Maker= Hans van de Burgt | | |Maker= Hans van de Burgt |
| − | |Type= Tekening
| |
| − | |Positie= Midden
| |
| | }} | | }} |
| − | Omdat stations- en rangeeremplacementen tamelijk complex waren, was er niet altijd plaats om voor ieder sein een aparte seinpaal te gebruiken. In dat geval werden seinen gecombineerd op een zogenaamd bordes. In bovenstaande tekening is goed te zien dat bij zo'n bordessein verschillende hoogtes gehanteerd konden worden voor de seinen. De hoog geplaatste seinen golden voor de hoofdsporen (met de eventuele toevoeging van de snelheidsborden), de laaggeplaatste seinen golden voor de overige sporen.
| + | ==== Post I ==== |
| − | | |
| − | ====- Seinbrug==== | |
| − | Was er zelfs geen ruimte voor bordesseinen dan kon men gebruik maken van een seinbrug. Deze seinbruggen overspanden meerdere sporen en werden altijd opgebouwd uit een vakwerkconstructie. Het plaatsen van seinen op een seinbrug had als voordeel dat de seinpalen beter boven het desbetreffende spoor geplaatst konden worden. Midden op emplacementen was dit echter niet altijd goed mogelijk. Men moest immers rekening houden met het vrije ruimteprofiel van de treinen.
| |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| − | |Bestand= Seinbrug.png | + | |Bestand= Station-IJBs2.png |
| − | |Grootte= 750px | + | |Grootte= 865px |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-06 | + | |Volgnummer= 03 |
| − | |Omschrijving= Seinbrug | + | |Omschrijving= Sporenplan Station IJ - Post I |
| | |Maker= Hans van de Burgt | | |Maker= Hans van de Burgt |
| | |Type= Tekening | | |Type= Tekening |
| − | |Positie= Midden
| |
| | }} | | }} |
| − | Om duidelijk aan te geven dat een aantal seinen onderdeel vormden van een vertakkingsseinbeeld, plaatste men er een soort metalen wit geschilderde 'accolade' onder.<br /> | + | De rechterzijde wordt bediend vanuit '''Post I'''. Van hieruit wordt tevens de bewaakte [[Woorden - O#Overweg|overweg]] bediend. Om die reden staat Post I op een kleine verhoging.<br /> |
| − | Ook op seinbruggen werkte men met hoogteverschillen om aan te geven welke seinen voor hoofd- en voor zijsporen bedoeld waren.<br />
| + | Aan deze zijde van het [[Station en omgeving|station]] bevindt zich het [[Woorden - R#Rangeren|rangeerterrein]] met losweg en laadperron (sporen 11, 12 en 13). Helemaal rechts bevindt zich een opstelspoor voor een loc van de [[Woorden - L#Lokaalspoorwegen|lokaalspoorlijn]] (spoor 14). De sporen '''C''' en '''D''' vormen zowel de inrij- als uitrijsporen van en naar '''W'''. Spoor '''E''' tenslotte, is zowel inrij-, als uitrijspoor voor de lokaalspoorlijn. Het goederenverkeer van de [[Woorden - L#Lokaallijn|lokaallijn]] rijdt via het inrijspoor '''D''' over wissel 19 naar spoor 4, en terug via uitrijspoor '''C''' en wissel 28. Vanuit Post I worden de wissels 14, 15, en 18 t/m 29 bediend. |
| − | Verder kwam het voor dat de seinbrug seinen bevatte voor verschillende richtingen. Van linker seinen op de bovenstaande tekening ziet u de achterzijde. Deze seinen waren bedoeld voor de tegemoetkomende treinen.
| + | {| class="vatop" style="font-size:90%;" border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" |
| − | | + | !style="background:#D1D1E1;" width="40" | Nr. |
| − | ====- Toepassing bordesseinen==== | + | !style="background:#D1D1E1;" width="95"| Seinbeeld |
| − | In onderstaande tekening kunt u zien hoe de bordesseinen werden toegepast op stations, rangeerterreinen of raccordementen. De hoogte van de seinpalen gaf aan met welke snelheid een spoor bereden mocht worden. Een lage seinpaal betekende altijd max. 45 Km per uur. Hoog betekende dat de max. snelheid voor de hoofdsporen mocht worden aangehouden, tenzij deze met een ruitvormige snelheidsbord ingeperkt werd. (75, 60 of 45 Km per uur). Als deze snelheidsborden aan de hoofdseinpaal bevestigd waren, gold de snelheid voor alle vertakkingssporen, maar als de borden bevestigd waren aan de palen op het bordes gold het maximum alleen voor dat specifieke spoor.
| + | !style="background:#D1D1E1;" width="675"| Toelichting |
| − | {{Afbeelding
| + | |- |
| − | |Bestand= Toepassing-vertakkingsseinen.png | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S09''' || [[Bestand:Sein-09G.png|25px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Rangeerpaallantaarn</u><br />Deze lantaarn beveiligt het kleine rangeerterrein. |
| − | |Grootte= 800px | + | |- |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-07 | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S11''' || [[Bestand:Waterkraan-G.png|50px|center]] ||style="background:#D1D1E1;"| <u>Seinlantaarn op waterkraan</u> <br />Zie beschrijving onder Sein S03. |
| − | |Omschrijving= Toepassing bordesseinen met voorseinen | + | |- |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S12''' || [[Bestand:Sein-10-12-13-16G.png|20px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Hoofdsein</u><br />Vertrekkende goederentreinen in de richting '''W''' of '''Z''' kunnen hier bij sein "veilig" passeren richting uitrijspoor C. |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S13''' || [[Bestand:Sein-10-12-13-16G.png|20px|center]] ||style="background:#D1D1E1;"| <u>Hoofdsein</u><br />Vertrekkende treinen van spoor I in de richting '''W''' of '''Z''' kunnen hier bij sein "veilig" passeren richting uitrijspoor C. |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S14''' || [[Bestand:Sein-05-14-18G.png|25px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Rangeerstoplantaarn</u><br />Deze lantaarn staat net voor de overweg en beveiligt het rangeren over wissel 24. <br /><br /> |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S15''' || [[Bestand:Sein-15G.png|50px|center]] ||style="background:#D1D1E1;"| <u>Bordes met vertakkingsseinen</u><br />De treinen kunnen bij sein "veilig" het station verlaten via uitrijspoor C, in de richting '''W''' met hoge snelheid en in richting '''Z''' met lage snelheid (max. 45 km/uur). |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S16''' || [[Bestand:Sein-10-12-13-16G.png|20px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Hoofdsein</u><br />Vertrekkende lokaaltreinen in de richting '''Z''' kunnen hier bij sein "veilig" passeren. |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S17''' || [[Bestand:Sein-17G.png|50px|center]] || style="background:#D1D1E1;"| <u>Bordes met vertakkingsseinen</u><br />De treinen kunnen bij sein "veilig" het station inrijden via inrijspoor D, met lage snelheid (max. 45 km/uur) richting spoor III en met hoge snelheid richting spoor II. Het linkersein bevat tevens een voorsein voor de hoofdseinen S06. |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| '''S18''' || [[Bestand:Sein-05-14-18G.png|25px|center]] ||style="background:#E4E1E1;"| <u>Rangeerstoplantaarn</u><br />Deze lantaarn beveiligt het rangeren over wissel 27. <br /><br /> |
| | + | |- |
| | + | |style="background:#D1D1E1;"| '''S19''' || [[Bestand:Sein-19G-02.png|50px|center]] ||style="background:#D1D1E1;"| <u>Bordes met vertakkingsseinen</u><br />De treinen kunnen bij sein "veilig" het station inrijden via de inrijsporen C/D, of via inrijspoor E. Voor beide mogelijkheden geldt de lage snelheid (max. 45 km/uur). |
| | + | |- |
| | + | |} |
| | + | {{Tabelonderschrift |
| | + | |Volgnummer= 02 |
| | |Maker= Hans van de Burgt | | |Maker= Hans van de Burgt |
| − | |Type= Tekening
| |
| − | |Positie= Midden
| |
| | }} | | }} |
| − | | + | {{Linkssectie begin |
| − | ====- Rangeerseinen====
| + | |Box= AlleenInfo |
| − | De betekenis van iedere seinpaal was vastgelegd in het Sein Reglement en hangt af van de kleur, vorm, de opstelling van het spoor en de plaats in het seinbeeld. Zo had ook de kleur van de paal een bijzondere betekenis. Op diverse stations werden hoofd- en voorseinen geplaatst, die golden voor trein- en voor rangeerbewegingen. De seinpalen werden dan voorzien van rode en witte vlakken. Seinen met zwarte en witte vlakken waren alleen geldig voor treinbewegingen en mochten voor rangeerbewegingen voorbij gereden worden. Het voert te ver om alle typen rangeerseinen in deze encyclopedie te behandelen. Zie hiervoor de uitvoerige informatie op de website van Gerard van de Weerd.<br />
| |
| − | Wel besteden we aandacht aan de zogenaamde seinlantaarns die een rol speelden bij het rangeren. Zie hiervoor: [[E08.01.04 - Seinlantaarns]]
| |
| − | {{Afbeelding | |
| − | |Bestand= Seinen-rood-wit-HB01.png
| |
| − | |Grootte= 450px
| |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-08
| |
| − | |Omschrijving= Gecombineerde hoofd- en rangeerseinen
| |
| − | |Maker= Hans van de Burgt
| |
| − | |Type= Tekening
| |
| − | |Positie= Midden | |
| | }} | | }} |
| − | | + | {{Linkssectie tussenkop |
| − | ===Toepassing van seinen===
| + | |Koptekst= Encyclopedie: |
| − | Voor de toepassing van seinen en borden willen we e.e.a. uitleggen aan de hand van het emplacement van station IJ.
| |
| − | Het betreft een knooppunt van drie dubbelsporige baanvakken, waarop snelverkeer en een enkelsporige lokaallijn. Combineren op spoor I van treinen uit de richtingen T en X, alsook doorrijden van treinen uit deze richtingen naar W en omgekeerd, is mogelijk gemaakt.<br />
| |
| − | De tekening hieronder stelt geen bestaand station voor, maar is te beschouwen als een samenvoeging van verschillende gevallen volgens het seinreglement. De lengte der sporen is natuurlijk een compromis. Maar het sporenplan vraagt in schaal H0 alleen al 6,5 m. Niet zo geschikt voor een modelspoorbaan thuis, maar wel voor verenigingen of groepen hobbyisten. (Het sporenplan is beschikbaar in AnyRail-formaat).
| |
| − | {{Afbeelding | |
| − | |Bestand= IJ-C.png
| |
| − | |Grootte= 1000px
| |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-09
| |
| − | |Omschrijving= Sporenplan Station IJ
| |
| − | |Maker= Hans van de Burgt
| |
| − | |Type= Tekening
| |
| − | |Positie= Midden | |
| | }} | | }} |
| − | | + | {{Link intern |
| − | Net als in de werkelijkheid, worden de wissels en seinen geregeld vanuit twee seinposten: Post T (aan de linkerzijde) en Post I aan de rechterzijde. Aan de linkerzijde bevinden zich de draaischijf, de locloods en het kolenpark. Aan de linkerzijde vormt spoor A het inrijspoor en spoor B het uitrijspoor.
| + | |Link= Armseinen |
| − | {{Afbeelding | + | |Linknaam= Armseinen |
| − | |Bestand= IJ-A.png
| |
| − | |Grootte= 1000px
| |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-10
| |
| − | |Omschrijving= Sporenplan Station IJ - Post T
| |
| − | |Maker= Hans van de Burgt
| |
| − | |Type= Tekening | |
| − | |Positie= Midden | |
| | }} | | }} |
| − | | + | {{Link intern |
| − | De rechterzijde wordt bediend vanuit Post I. Van hieruit wordt tevens de bewaakte overweg bediend. | + | |Link= De afstand tussen obstakels en het hart van de rails |
| − | Aan deze zijde bevindt zich het rangeerterrein met losweg en laadperron. Aan de voorzijde bevinden zich de afstelsporen van de lokale spoorlijn. Spoor C is het uitrijspoor richting W, spoor D het inrijspoor uit die richting.
| + | |Linknaam= De afstand tussen obstakels en het hart van de rails |
| − | Spoor E is zowel inrij-, als uitrijspoor voor de lokaalspoorlijn. Het goederenverkeer rijdt via het inrijspoor D over wissel 19 naar spoor 4, en terug via uitrijspoor C en wissel 28.
| + | |ExtraInfo= Informatie over het PVR. |
| − | | |
| − | Wissels...
| |
| − | | |
| − | p.m.
| |
| − | | |
| − | {{Afbeelding
| |
| − | |Bestand= IJ-B.png | |
| − | |Grootte= 1000px
| |
| − | |Volgnummer= E08.01.02-11
| |
| − | |Omschrijving= Sporenplan Station IJ - Post I
| |
| − | |Maker= Hans van de Burgt
| |
| − | |Type= Tekening | |
| − | |Positie= Midden
| |
| | }} | | }} |
| − | | + | {{Link intern |
| − | Wissels...
| + | |Link= Seinen in model |
| − | | + | |Linknaam= Seinen in model |
| − | p.m.
| |
| − | | |
| − | {{Linkssectie begin | |
| − | |Box= Info | |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link intern |
| − | |Omschrijving= Website van Huib Maaskant | + | |Link= Seindecoders |
| − | |Link= http://www.floodland.nl/aim | + | |Linknaam= Seindecoders |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link intern |
| − | |Omschrijving= Website van Gerard van de Weerd | + | |Link= Zelfbouw seinpost |
| − | |Link= http://www.seinarm.nl/Armsein.aspx | + | |Linknaam= Zelfbouw seinpost |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Linkssectie tussenkop |
| − | |Omschrijving= Website over klassieke beveiliging | + | |Koptekst= Externe websites: |
| − | |Link= http://www.klassiekebeveiliging.nl/main.htm
| |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Omschrijving= Website The Signalpage | + | |Volgnr= 62 <!-- any --> |
| − | |Link= http://www.thesignalpage.nl | + | |ExtraInfo= AnyRail railplanner. |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Omschrijving= Website van Nico Spilt | + | |Volgnr= 202 <!-- klassiek --> |
| − | |Link= http://www.nicospilt.com | + | |ExtraInfo= Klassieke beveiliging. |
| | }} | | }} |
| − | {{Linkssectie tussenkop | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Koptekst= Encyclopedie: | + | |Volgnr= 193 <!-- marcp --> |
| | + | |ExtraInfo= Marc Ronald Pieters. |
| | }} | | }} |
| − | {{Link intern | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Link= E08.01.01 - Beveiliging op het spoor | + | |Volgnr= 194 <!-- nicospilt --> |
| − | |Linknaam= Beveiliging op het spoor | + | |ExtraInfo= Nico Spilt. |
| | }} | | }} |
| − | {{Link intern | + | {{Link Algemeen-overige |
| − | |Link= E08.01.07 - Seinen in model | + | |Volgnr= 135 <!-- NMRA --> |
| − | |Linknaam= Seinen in model | + | |ExtraInfo= Norm S-7 (PVR) Profiel van vrije ruimte (pdf). |
| | }} | | }} |
| − | {{Linkssectie tussenkop | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Koptekst= Literatuur: | + | |Volgnr= 191 <!-- seinarm --> |
| | + | |ExtraInfo= Gerard van de Weerd |
| | }} | | }} |
| − | {{Link extern | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| − | |Omschrijving= IRSE Spoorwegserie I (pdf) | + | |Volgnr= 196 <!-- thesign --> |
| − | |Link= http://www.irse.nl/resources/spoorwegserie_I.pdf | + | |ExtraInfo= The Signalpage. |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie einde | | {{Linkssectie einde |
| | }} | | }} |
| − | :* '''Handboek voor Spoorwegtechniek Deel II'''<br />Uitgegeven door A.W. Sijthoff's Uitgeversmaatschappij N.V. - Leiden | + | {{Appendix |
| − | | + | |1= bron |
| | + | |2= |
| | + | * [https://www.irse.nl/resources/spoorwegserie_I.pdf IRSE Spoorwegserie I] (pdf). Afkomstig van [https://www.irse.nl/boeken/page35/files/NS%20Lichtseinstelsel.pdf irse.nl] |
| | + | ---- |
| | + | {{Referenties}} |
| | + | * '''Handboek voor Spoorwegtechniek Deel II'''. Uitgegeven door A.W. Sijthoff's Uitgeversmaatschappij N.V. - Leiden. |
| | + | |LetterGrootte= 75% |
| | + | |KaderBreedte= 100% |
| | + | }} |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
| − | |Vorige= E08.01.01 - Beveiliging op het spoor | + | |Vorige= Seinen in model |
| − | |Volgende= E08.01.03 - Lichtseinen met losse lampen | + | |Volgende= Seinen uit de winkel |
| − | }}
| + | |VorigeMenu= Seinen in model |
| − | [[Categorie: Alles|A]] | + | }} {| width= "100%" |
| − | [[Categorie: Artikel|Armseinen]] | + | |- valign= "top" |
| − | [[Categorie: Ontwerp modelbaan|Armseinen]] | + | ! scope= "row" width="70%" | |
| − | [[Categorie: Scenery|Armseinen]] | + | | <small>Laatste wijziging: 15 nov 2024 10:54 (CET)</small> |
| − | [[Categorie: Seinen|Armseinen]] | + | |} |
| − | [[Categorie: Spoorwegbouw|Armseinen]] | + | [[Categorie: Alles|T]] |
| − | [[Categorie: Hans van de Burgt|A]] | + | [[Categorie: Artikel|Toepassing van armseinen op de modelspoorbaan]] |
| | + | [[Categorie: Ontwerp modelbaan|T]] |
| | + | [[Categorie: Scenery|T]] |
| | + | [[Categorie: Seinen|T]] |
| | + | [[Categorie: Spoorwegbouw|T]] |
| | + | [[Categorie: Verlichting|T]] |
| | + | [[Categorie: Hans van de Burgt|T]] |
