|
|
| (39 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| | {{Koptekst | | {{Koptekst |
| − | |Vorige= E10.05.01 - Uhlenbrock Loconet-adapter 63840 | + | |Vorige= Treingestuurd rijden |
| − | |Volgende= E10.06.01 - S88XpressNetLI | + | |Volgende= Digitale protocollen |
| | + | |VorigeMenu= Digitale baanbesturing |
| | |Auteur= | | |Auteur= |
| − | |Niveau= Beginner
| |
| − | |Aantalwoorden= 00000
| |
| − | |Aantalplaatjes= 03
| |
| − | |Aantalfilmpjes= 00
| |
| − | |Auteursrecht= Nee
| |
| | }} | | }} |
| | {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| | === Inleiding === | | === Inleiding === |
| − | Het is natuurlijk leuk om alles zelf te besturen. Maar een beetje automatisering is soms gewenst. Het kan natuurlijk ook dat u de hele baan (bijna) volledig wilt gaan automatiseren, waarbij de computer of centrale alles aanstuurt en u zich als kijker op één stuk van de baan kunt concentreren. Bijvoorbeeld het rangeergedeelte van uw modelbaan.
| + | Onder '''geautomatiseerd rijden''' wordt verstaan dat een [[Woorden - C#Computer|computer]] met daarop een besturings[[Woorden - P#Programma|programma]] de modelbaan controleert en bestuurt. Hierbij is de hele baan volledig geautomatiseerd en de kijker kan zich op één stuk van de baan concentreren, bijvoorbeeld het rangeergedeelte van de modelbaan. |
| − | | + | === Alles automatiseren === |
| − | | + | Dat kan, maar hoeft niet. Er is de mogelijkheid om maar een gedeelte van de baan te [[Woorden - A#Automatiseren|automatiseren]], bijvoorbeeld alleen het [[Woorden - S#Schaduwstation|schaduwstation]], of alleen een pendelbaantje. Uiteraard is het ook mogelijk om de gehele baan te automatiseren, met uitzondering van het station of een rangeerterrein, waarop zelf gerangeerd kan worden met [[Handmatig digitaal rijden|handmatig digitaal rijden]]. |
| − | === Alles automatiseren? === | |
| − | Dat kan, maar er is veel meer mogelijk. U heeft de mogelijkheid om maar een gedeelte van de baan te automatiseren, bijvoorbeeld alleen het schaduwstation. Of u automatiseert een pendelbaantje.<br /> | |
| − | Natuurlijk is het ook mogelijk om de gehele baan te automatiseren, met uitzondering van het station of een rangeerterrein, waardoor u zelf kunt rangeren.
| |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= ArsTECNICA_Anlage1.jpg | | |Bestand= ArsTECNICA_Anlage1.jpg |
| Regel 22: |
Regel 15: |
| | |Volgnummer= 01 | | |Volgnummer= 01 |
| | |Omschrijving= Modelbaan van Ars Technica in Loshein/Eifel. Fotograaf: Euro Tecnica. | | |Omschrijving= Modelbaan van Ars Technica in Loshein/Eifel. Fotograaf: Euro Tecnica. |
| − | |Bron= [http://commons.wikimedia.org commons.wikimedia.org] | + | |Bron= [https://commons.wikimedia.org commons.wikimedia.org] [[Bestand:CCimage.jpg|15px|link=https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/nl]] |
| − | |Auteursrecht= Nee | |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| − |
| |
| | === De mogelijkheden === | | === De mogelijkheden === |
| − | Er zijn een aantal mogelijkheden om de modelbaan te automatiseren. Eigenlijk zijn al die mogelijkheden op hetzelfde principe gebaseerd. De modelbaan wordt in stukken -de zogenaamde blokken- verdeeld en in een blok mag zich maar één trein bevinden. | + | Er is een aantal mogelijkheden om de modelbaan te [[Woorden - A#Automatiseren|automatiseren]], maar eigenlijk zijn al die mogelijkheden op hetzelfde principe gebaseerd; de modelbaan wordt in stukken - de zogenaamde "blokken" - verdeeld en in een [[Woorden - B#Blok|blok]] mag zich maar één [[Woorden - T#Trein|trein]] bevinden. |
| − | | + | * Analoog; |
| − | {|
| + | * Digitaal met een centrale; |
| − | |
| + | * Digitaal met een computer. |
| − | * Analoog | |
| − | * Digitaal met een centrale besturen | |
| − | * Digitaal met een computer besturen | |
| − | |}
| |
| − | | |
| − | | |
| | ==== Analoog ==== | | ==== Analoog ==== |
| − | Dit is de aloude methode: het stroomloos maken van stukken baan -de blokken- waardoor de treinen stoppen. U kunt dit helemaal automatiseren, met speciale (eventueel zelfgebouwde) printen en relais-schakelingen. Hierdoor wordt het bijvoorbeeld mogelijk om treinen rustig voor het sein te laten stoppen. | + | Dit is de aloude methode: het stroomloos maken van stukken baan - de [[Woorden - B#Blok|blokken]] - waardoor de treinen |
| − | | + | [[Het maken van een stopsectie|stoppen]]. Dit is helemaal te [[Woorden - A#Automatiseren|automatiseren]] met speciale (eventueel zelfgebouwde) [[Woorden - P#Print|printen]] en [[Elektronica basis#Het relais|relais]]-schakelingen. Hierdoor wordt het bijvoorbeeld mogelijk om [[Woorden - T#Trein|treinen]] "rustig" voor het sein te laten stoppen. Met hoogfrequent systemen is het ook mogelijk om bij stilstaande treinen de verlichting te laten branden. |
| − | | |
| − | | |
| | ==== Digitaal ==== | | ==== Digitaal ==== |
| − | Het stroomloos schakelen (van delen) van de Digitale modelbaan is niet verboden, maar het verdient zeker niet de schoonheidsprijs. Het is nu juist de bedoeling dat er ten allen tijde spanning op de spoorstaven staat, zodat bij stilstand van het materieel (locs, treinstellen, treinen en/of rijtuigen) de verlichting kan blijven branden. Hierdoor krijgt u een veel realistischer beeld op uw modelbaan. | + | Het stroomloos schakelen van (delen van) de digitale modelbaan is niet verboden, maar is niet de bedoeling. Het is nu juist de bedoeling dat er altijd een digitale spanning op de rails aanwezig is, zodat ook bij stilstand van het materieel (locs, [[Woorden - T#Treinstel|treinstel]] en/of rijtuigen) de verlichting kan blijven branden. Hierdoor ontstaat een veel realistischer beeld op de modelbaan. |
| − | | |
| − | Er zijn verschillende mogelijkheden om een digitale modelbaan te automatiseren. Bij alle opties moet gebruik worden gemaakt van bezetmelders/terugmelders, anders 'weet' de centrale (of de computer) niet waar een trein zich op de modelbaan bevindt.
| |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | === Met de Digitale Centrale besturen ===
| |
| − | Sommige centrales kunnen zelfstandig een modelbaan besturen. Deze centrales kunnen op de meldingen van de bezet-/terugmelders reageren en daarmee de treinenloop aansturen.<br />
| |
| − | Wat de digitale centrale kan, is afhankelijk van zijn ingebouwde mogelijkheden. Deze centrales hebben daarnaast vaak ook een mogelijkheid om de modelbaan aan te sluiten op de computer.
| |
| | | | |
| − | Een overzichtje van centrales, welke zelfstandig een modelbaan kunnen besturen:
| + | Er zijn verschillende mogelijkheden om een digitale modelbaan te automatiseren. Bij alle opties moet gebruik worden gemaakt van [[Woorden - B#Bezetmelder|bezetmelders]]/terugmelders, anders "weet" de [[Centrales|centrale]] (of het besturings[[Woorden - P#Programma|programma]]) niet waar een trein zich op de modelbaan bevindt. |
| − | | + | === Met een centrale === |
| − | {|
| + | Sommige centrales kunnen zelfstandig een modelbaan besturen. Deze centrales kunnen op de meldingen van de [[Woorden - B#Bezetmelder|bezetmelders]]/terugmelders reageren en daarmee de [[Woorden - T#Trein|trein]]enloop aansturen. Wát de digitale [[Centrales|centrale]] precies kan, is afhankelijk van de ingebouwde mogelijkheden. Vaak is er ook een mogelijkheid om de modelbaan aan te sluiten op de [[Woorden - C#Computer|computer]]. |
| − | |
| |
| − | * De ECoS II
| |
| − | * De Märklin Central Station
| |
| − | * De Raptor
| |
| − | * De Viessmann Commander
| |
| − | |}
| |
| − | | |
| − | | |
| − | === Met de computer besturen ===
| |
| − | Een andere mogelijkheid is om de modelbaan op de computer aan te sluiten. Dan kunt u met een computerprogramma (de software), de modelbaan te besturen. Daarvoor moet de computer wel via een computer-interface op de baan worden aangesloten. Via een serieële-, USB- of Ethernet-aansluiting, wordt de computer aangesloten op de computerinterface.
| |
| − | | |
| − | | |
| − | | |
| − | === Via Computerinterface op de Centrale === | |
| − | Een aantal duurdere centrales hebben al een computerinterface ingebouwd. Deze centrales kunt u direct aansluiten op de computer.
| |
| − | | |
| − | Enkele voorbeelden hiervan zijn:
| |
| | | | |
| | + | Een overzichtje van centrales die zelfstandig een modelbaan kunnen besturen: |
| | + | * ECoS 2; |
| | + | * Märklin Central Station; |
| | + | * Viessmann Commander. |
| | + | === Digitaal met een computer === |
| | + | Een andere mogelijkheid is om de modelbaan op een computer aan te sluiten. Dan kan met een [[Woorden - C#Computerprogramma|computerprogramma]] (de "[[Woorden - S#Software|software]]") de modelbaan worden bestuurd. Daarvoor moet de [[Woorden - C#Computer|computer]] wel via een "[[Woorden - I#Interface|interface]]" op de centrale en de modelbaan worden aangesloten. Via een [https://nl.wikipedia.org/wiki/Serieel seriële]/[[Woorden - U#USB.| USB]] of [https://nl.wikipedia.org/wiki/Ethernet Ethernet]-aansluiting, wordt de computer aangesloten op de [[Centrales|centrale]]. |
| | + | ==== Via een computerinterface op de centrale ==== |
| | + | Een aantal duurdere centrales hebben al een computer[[Woorden - I#Interface|interface]] ingebouwd. Deze centrales kunnen direct op een [[Woorden - C#Computer|computer]] worden aangesloten. Enkele voorbeelden hiervan zijn: |
| | {| | | {| |
| | | | | | |
| − | * [[E10.07.07 - ESU ECoS 1|ESU ECoS 1]] | + | * [[ESU ECoS 1]]; |
| − | * ESU ECoS 2 | + | * [[ESU ECoS 2]]; |
| − | * [[E10.07.08 - Marklin Central Station|Märklin Central Station]] | + | * [[Märklin Central Station]]; |
| − | * [[E10.07.09 - Marklin Central Station II|Märklin Central Station II]] | + | * [[Märklin Central Station II]]; |
| − | * [[E10.07.02 - Uhlenbrock Intellibox Basic|Uhlenbrock Intellibox (Basic)]] | + | * [[Uhlenbrock Intellibox Basic]]. |
| | |} | | |} |
| − | | + | ==== Met een losse computerinterface ==== |
| − | | + | Dit is een oplossing voor [[Centrales|centrale]]s die geen computeraansluiting hebben. Er komt dan een extra print of kastje bij dat tussen de centrale en de [[Woorden - C#Computer|computer]] komt. Deze oplossing is meestal nodig bij de "goedkopere" centrales, zoals de Roco/Fleischmann Multimaus. Hiervoor is een, door Karst Drenth ontwikkelde, [[Woorden - I#Interface|interface]] gemaakt, de "S88XpressNetLI" (zie afbeelding 02). |
| − | === Treinbesturingssoftware ===
| |
| − | Nu we de computer zijn 'ogen' en 'handen' hebben gegeven, moeten we de computer ook nog voorzien van 'hersens', oftewel de treinbesturingssoftware. Hiervoor zijn veel verschillende pakketten beschikbaar.<br />
| |
| − | Enkele voorbeelden:
| |
| − | | |
| − | * Itrain
| |
| − | * Koploper
| |
| − | * Windigipet
| |
| − | | |
| − | | |
| − | === Via een losse Computer-interface === | |
| − | Dit is een oplossing voor centrales die geen computer-aansluiting hebben. Dan komt er een extra print of kastje bij, welke tussen de centrale en de computer komt. Deze oplossing is meestal nodig bij de 'goedkopere' centrales, zoals de Roco/Fleischmann Multimaus. Hiervoor is een, door Karst Drenth ontwikkelde, Interface gemaakt, de ''S88XpressNetLI'' (zie: afbeelding 02). | |
| | {{Afbeelding 2 naast elkaar | | {{Afbeelding 2 naast elkaar |
| | |Bestand= DigitaalS88XPressNetLI_doc_2.jpg | | |Bestand= DigitaalS88XPressNetLI_doc_2.jpg |
| Regel 108: |
Regel 62: |
| | |Bron2= www.uhlenbrock.de | | |Bron2= www.uhlenbrock.de |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| − |
| |
| | Een aantal mogelijke oplossingen op een rijtje: | | Een aantal mogelijke oplossingen op een rijtje: |
| − | | + | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" |
| − | {| class='wikitable' | + | !style="background:#D1D1E1;" width="120"| Computer-interface |
| − | ! Computer-interface | + | !style="background:#D1D1E1;" width="60"| Protocol |
| − | ! Protocol | + | !style="background:#D1D1E1;" width="195"| Koppelen met mogelijke centrales |
| − | ! Koppelen met mogelijke centrales | + | |- |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| [[S88XpressNetLI]] |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| XpressNet |
| | + | |style="background:#E4E1E1;"| Roco/Fleischmann Multimaus |
| | |- | | |- |
| − | |[[E10.06.01 - S88XpressNetLI|S88XpressNetLI]] | + | |style="background:#D1D1E1;"| [[GenLI|GenLI]] |
| − | | XpressNet | + | |style="background:#D1D1E1;"| XpressNet |
| − | | Roco Multimaus | + | |style="background:#D1D1E1;"| Roco/Fleischmann Multimaus/Locmaus |
| | |- | | |- |
| − | | [[E10.06.02 - GenLI|GenLI]] | + | |style="background:#E4E1E1;"| LocoNet-Interface |
| − | | XpressNet | + | |style="background:#E4E1E1;"| LocoNet |
| − | | Roco Multimaus/Locmaus | + | |style="background:#E4E1E1;"| Centrales met Loconet-aansluiting |
| | |- | | |- |
| − | | [http://rosoft.biedmeer.nl/Webwinkel-Product-1099373/LocoNet-interface.html LocoNet-Interface] | + | |style="background:#D1D1E1;"| [https://www.uhlenbrock.de/de_DE/service/download/handbook/en/Bes63120e.pdf Uhlenbrock 63120] |
| − | | LocoNet
| + | |style="background:#D1D1E1;"| LocoNet |
| − | | Centrales met Loconet-aansluiting
| + | |style="background:#D1D1E1;"| Centrales met Loconet-aansluiting |
| − | |-
| |
| − | | [http://www.uhlenbrock.de/intern/Produkte/loconet/I5663961-001.htm!ArcEntryInfo=0007.4.I5663961&NewServerName=GAMMA Uhlenbrock 63120] | |
| − | | LocoNet | |
| − | | Centrales met Loconet-aansluiting | |
| | |} | | |} |
| − | | + | {{Tabelonderschrift |
| − | | + | |Volgnummer= 01 |
| | + | |Maker= Fred Eikelboom |
| | + | }} |
| | ===RS232C-aansluiting of USB=== | | ===RS232C-aansluiting of USB=== |
| − | Indien uw PC niet is voorzien van een RS232C-aansluiting, dan kun u gebruik maken van een ''RS232C-aansluiting naar USB''-adapterkabel.
| + | Moderne computers hebben vaak geen [[Woorden - R#RS232.|RS232C]]-aansluiting (een "com poort") meer. Dan kan gebruik gemaakt worden van een "RS232C naar USB aansluiting"-adapterkabel. |
| − | | |
| − | | |
| | === Treinbesturingssoftware === | | === Treinbesturingssoftware === |
| − | Wanneer u met de computer wilt gaan rijden, heeft u een programma nodig dat de treinen kan besturen. De speciale software regelt dat de treinen volgens een bepaalde 'dienstregeling' kunnen rijden. Door de koppeling van de PC met de modelbaan, kan de software reageren op de bezetmelders/terugmelders. In ieder programma dient u zelf: | + | Wanneer met de [[Woorden - C#Computer|computer]] gereden gaat worden, is een [[Woorden - P#Programma|programma]] nodig dat de treinen kan besturen. Het ideale besturingsprogramma regelt dat de [[Woorden - T#Treinen|treinten]] volgens een bepaalde "dienstregeling" kunnen rijden. Door de koppeling van de [[Woorden - P#PC.|PC]] met de modelbaan kan het programma reageren op de [[Woorden - B#Bezetmelder|bezetmelders]]/terugmelders. In ieder programma moeten wat zaken gedaan worden: |
| − | * eerst uw baanplan te tekenen | + | * een baanplan tekenen; |
| − | * de bezetmelders/terugmelders te koppelen aan het baanplan | + | * bezetmelders/terugmelders koppelen aan het baanplan; |
| − | * de wisseldecoders te koppelen aan de wissels in het baanplan | + | * wisseldecoders te koppelen aan de wissels in het baanplan; |
| − | * de locs, treinstellen en/of treinen in te voeren in de software en de bestemmingen voor de treinen eveneens | + | * locs, treinstellen en/of treinen invoeren in de bibliotheek/database van het programma, alsmede de bestemmingen voor de treinen. |
| − | | + | Daarna kan er gereden worden. Er zijn diverse [[Woorden - P#Programma|programma]]'s verkrijgbaar, van gratis tot zeer dure. Enkele voorbeelden: |
| − | | + | * Itrain; |
| − | Daarna kan er gereden worden. Er zijn diverse programma's verkrijgbaar, van gratis tot zeer dure. | + | * Koploper; |
| − | | + | * RocRail; |
| − | Enkele voorbeelden: | + | * Windigipet. |
| − | | + | Voor meer informatie zie het artikel [[Treinbesturingssoftware|treinbesturingsoftware]]. Met behulp van deze [[Woorden - P#Programma|programma's]] wordt de [[Woorden - C#Computer|computer]] "verteld" waar de [[Terugmelding en/of bezetmelding|bezetmelders]] liggen, hoe de baan er verder nog uitziet en welke locs en/of [[Woorden - T#Treinstel|treinstel]] er zijn. Hiermee is de computer in staat om alle locs en/of treinstellen veilig over de modeltreinbaan te sturen. |
| − | {| class='wikitable'
| |
| − | | Itrain
| |
| − | |-
| |
| − | | Koploper
| |
| − | |-
| |
| − | | RocRail
| |
| − | |-
| |
| − | | Windigipet
| |
| − | |-
| |
| − | |}
| |
| − | | |
| − | | |
| − | Voor meer informatie verwijzen wij graag naar het artikel ''Treinbesturingssoftware'' (zie: 'Meer informatie').<br /> | |
| − | In (d.m.v.) deze software wordt de computer 'verteld' welke bezetmelders waar liggen, hoe de baan er uit ziet, en welke loc's en/of treinen er zijn. Nu is de computer in staat om alle loc's en/of treinen veilig over de modeltreinbaan te sturen!
| |
| − | | |
| − | | |
| | {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| | |Box = AlleenInfo | | |Box = AlleenInfo |
| Regel 174: |
Regel 109: |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= E10.00 - Digitale baanbesturing | + | |Link= Digitale baanbesturing |
| | |Linknaam= Digitale baanbesturing | | |Linknaam= Digitale baanbesturing |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= E10.07 - Centrales | + | |Link= Centrales |
| | |Linknaam= Digitale Centrales | | |Linknaam= Digitale Centrales |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= E10.05_-_Terugmelding#Loconet | + | |Link= S88XpressNetLI |
| − | |Linknaam= Terugmelding | + | |Linknaam= S88XpressNetLI |
| − | |ExtraInfo= Loconet
| |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= E10.06.01 - S88XpressNetLI | + | |Link= Terugmelding en/of bezetmelding#Loconet |
| − | |Linknaam= S88XpressNetLI | + | |Linknaam= Terugmelding |
| | + | |ExtraInfo= Loconet. |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= E10.10 - Treinbesturingssoftware | + | |Link= Treinbesturingssoftware |
| | |Linknaam= Treinbesturingssoftware | | |Linknaam= Treinbesturingssoftware |
| | + | }} |
| | + | {{Linkssectie scheiding}} |
| | + | {{Linkssectie tussenkop |
| | + | |Koptekst= Externe website: |
| | + | }} |
| | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| | + | |Volgnr= 71 |
| | + | |ExtraInfo= Voor alle vragen i.v.m. het gebruik van "Koploper". |
| | + | }} |
| | + | {{Link Algemeen-Meerkeuze |
| | + | |Volgnr = 448 |
| | + | |ExtraInfo= Allan Gartner's "Wiring for DCC". Website met veel info over DCC. |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie einde}} | | {{Linkssectie einde}} |
| − |
| |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
| − | |Vorige= E10.05.01 - Uhlenbrock Loconet-adapter 63840 | + | |Vorige= Treingestuurd rijden |
| − | |Volgende= E10.06.01 - S88XpressNetLI | + | |Volgende= Digitale protocollen |
| − | }}
| + | |VorigeMenu= Digitale baanbesturing |
| | + | }}{| width= "100%" |
| | + | |- valign= "top" |
| | + | ! scope= "row" width="70%" | |
| | + | | <small>Laatste wijziging: 9 feb 2025 10:54 (CET)</small> |
| | + | |} |
| | [[Categorie: Alles|G]] | | [[Categorie: Alles|G]] |
| | [[Categorie: Artikel|Geautomatiseerd rijden]] | | [[Categorie: Artikel|Geautomatiseerd rijden]] |
| | [[Categorie: Baanbesturing|G]] | | [[Categorie: Baanbesturing|G]] |
| − | [[Categorie: Detectie|G]] | + | [[Categorie: Bezetmelding/Terugmelding|G]] |
| | + | [[Categorie: Digitaal treingestuurd|G]] |
| | [[Categorie: Digitale baanbesturing|G]] | | [[Categorie: Digitale baanbesturing|G]] |
| | [[Categorie: Elektronica digitaal|G]] | | [[Categorie: Elektronica digitaal|G]] |
| | [[Categorie: Software|G]] | | [[Categorie: Software|G]] |
| − |
| |
| | [[Categorie: Ronald Koerts|G]] | | [[Categorie: Ronald Koerts|G]] |
| | [[Categorie: Fred Eikelboom|G]] | | [[Categorie: Fred Eikelboom|G]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net
Inleiding
Onder geautomatiseerd rijden wordt verstaan dat een computer met daarop een besturingsprogramma de modelbaan controleert en bestuurt. Hierbij is de hele baan volledig geautomatiseerd en de kijker kan zich op één stuk van de baan concentreren, bijvoorbeeld het rangeergedeelte van de modelbaan.
Alles automatiseren
Dat kan, maar hoeft niet. Er is de mogelijkheid om maar een gedeelte van de baan te automatiseren, bijvoorbeeld alleen het schaduwstation, of alleen een pendelbaantje. Uiteraard is het ook mogelijk om de gehele baan te automatiseren, met uitzondering van het station of een rangeerterrein, waarop zelf gerangeerd kan worden met handmatig digitaal rijden.
|
| Afbeelding: 01
|
| Modelbaan van Ars Technica in Loshein/Eifel. Fotograaf: Euro Tecnica.
|
Bron: commons.wikimedia.org 
|
De mogelijkheden
Er is een aantal mogelijkheden om de modelbaan te automatiseren, maar eigenlijk zijn al die mogelijkheden op hetzelfde principe gebaseerd; de modelbaan wordt in stukken - de zogenaamde "blokken" - verdeeld en in een blok mag zich maar één trein bevinden.
- Analoog;
- Digitaal met een centrale;
- Digitaal met een computer.
Analoog
Dit is de aloude methode: het stroomloos maken van stukken baan - de blokken - waardoor de treinen
stoppen. Dit is helemaal te automatiseren met speciale (eventueel zelfgebouwde) printen en relais-schakelingen. Hierdoor wordt het bijvoorbeeld mogelijk om treinen "rustig" voor het sein te laten stoppen. Met hoogfrequent systemen is het ook mogelijk om bij stilstaande treinen de verlichting te laten branden.
Digitaal
Het stroomloos schakelen van (delen van) de digitale modelbaan is niet verboden, maar is niet de bedoeling. Het is nu juist de bedoeling dat er altijd een digitale spanning op de rails aanwezig is, zodat ook bij stilstand van het materieel (locs, treinstel en/of rijtuigen) de verlichting kan blijven branden. Hierdoor ontstaat een veel realistischer beeld op de modelbaan.
Er zijn verschillende mogelijkheden om een digitale modelbaan te automatiseren. Bij alle opties moet gebruik worden gemaakt van bezetmelders/terugmelders, anders "weet" de centrale (of het besturingsprogramma) niet waar een trein zich op de modelbaan bevindt.
Met een centrale
Sommige centrales kunnen zelfstandig een modelbaan besturen. Deze centrales kunnen op de meldingen van de bezetmelders/terugmelders reageren en daarmee de treinenloop aansturen. Wát de digitale centrale precies kan, is afhankelijk van de ingebouwde mogelijkheden. Vaak is er ook een mogelijkheid om de modelbaan aan te sluiten op de computer.
Een overzichtje van centrales die zelfstandig een modelbaan kunnen besturen:
- ECoS 2;
- Märklin Central Station;
- Viessmann Commander.
Digitaal met een computer
Een andere mogelijkheid is om de modelbaan op een computer aan te sluiten. Dan kan met een computerprogramma (de "software") de modelbaan worden bestuurd. Daarvoor moet de computer wel via een "interface" op de centrale en de modelbaan worden aangesloten. Via een seriële/ USB of Ethernet-aansluiting, wordt de computer aangesloten op de centrale.
Via een computerinterface op de centrale
Een aantal duurdere centrales hebben al een computerinterface ingebouwd. Deze centrales kunnen direct op een computer worden aangesloten. Enkele voorbeelden hiervan zijn:
Met een losse computerinterface
Dit is een oplossing voor centrales die geen computeraansluiting hebben. Er komt dan een extra print of kastje bij dat tussen de centrale en de computer komt. Deze oplossing is meestal nodig bij de "goedkopere" centrales, zoals de Roco/Fleischmann Multimaus. Hiervoor is een, door Karst Drenth ontwikkelde, interface gemaakt, de "S88XpressNetLI" (zie afbeelding 02).
|
|
|
| Afbeelding: 02
|
|
Afbeelding: 03
|
| S88XpressNetLI
|
|
Uhlenbrock 63120
|
| Bron: www.sleutelspoor.nl
|
|
Bron: www.uhlenbrock.de
|
Een aantal mogelijke oplossingen op een rijtje:
| Computer-interface
|
Protocol
|
Koppelen met mogelijke centrales
|
| S88XpressNetLI
|
XpressNet
|
Roco/Fleischmann Multimaus
|
| GenLI
|
XpressNet
|
Roco/Fleischmann Multimaus/Locmaus
|
| LocoNet-Interface
|
LocoNet
|
Centrales met Loconet-aansluiting
|
| Uhlenbrock 63120
|
LocoNet
|
Centrales met Loconet-aansluiting
|
|
|
| Tabel: 01
|
| Tabel gemaakt door: Fred Eikelboom
|
RS232C-aansluiting of USB
Moderne computers hebben vaak geen RS232C-aansluiting (een "com poort") meer. Dan kan gebruik gemaakt worden van een "RS232C naar USB aansluiting"-adapterkabel.
Treinbesturingssoftware
Wanneer met de computer gereden gaat worden, is een programma nodig dat de treinen kan besturen. Het ideale besturingsprogramma regelt dat de treinten volgens een bepaalde "dienstregeling" kunnen rijden. Door de koppeling van de PC met de modelbaan kan het programma reageren op de bezetmelders/terugmelders. In ieder programma moeten wat zaken gedaan worden:
- een baanplan tekenen;
- bezetmelders/terugmelders koppelen aan het baanplan;
- wisseldecoders te koppelen aan de wissels in het baanplan;
- locs, treinstellen en/of treinen invoeren in de bibliotheek/database van het programma, alsmede de bestemmingen voor de treinen.
Daarna kan er gereden worden. Er zijn diverse programma's verkrijgbaar, van gratis tot zeer dure. Enkele voorbeelden:
- Itrain;
- Koploper;
- RocRail;
- Windigipet.
Voor meer informatie zie het artikel treinbesturingsoftware. Met behulp van deze programma's wordt de computer "verteld" waar de bezetmelders liggen, hoe de baan er verder nog uitziet en welke locs en/of treinstel er zijn. Hiermee is de computer in staat om alle locs en/of treinstellen veilig over de modeltreinbaan te sturen.
Meer informatie
Externe website:
|
|
|
Voor alle vragen i.v.m. het gebruik van "Koploper".
|
|
|
Allan Gartner's "Wiring for DCC". Website met veel info over DCC.
|
|
|
Laatste wijziging: 9 feb 2025 10:54 (CET)
|
