|
|
| (7 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) |
| Regel 11: |
Regel 11: |
| | |Afbeelding= Keerlus-2-richting-foto.jpg | | |Afbeelding= Keerlus-2-richting-foto.jpg |
| | |Grootte= 275px | | |Grootte= 275px |
| − | |Bron= [http://www.funkyrail.nl funkyrail.nl] | + | |Bron= funkyrail.nl (site bestaat niet meer) |
| | |Maker= Henk van der Velden & Patrick Smout | | |Maker= Henk van der Velden & Patrick Smout |
| | |Breedte= 50% | | |Breedte= 50% |
| Regel 22: |
Regel 22: |
| | }} | | }} |
| | ---- | | ---- |
| − |
| |
| | === Inleiding === | | === Inleiding === |
| | Bij een [[Inleiding keerlus|keerlus]] ontstaat kortsluiting doordat de linker en rechter rail met elkaar worden verbonden. Dit artikel geeft een mogelijke oplossing voor een keerlus op een digitaal bestuurde modelbaan met behulp van een zelfbouw '''keerlusmodule met relais'''. | | Bij een [[Inleiding keerlus|keerlus]] ontstaat kortsluiting doordat de linker en rechter rail met elkaar worden verbonden. Dit artikel geeft een mogelijke oplossing voor een keerlus op een digitaal bestuurde modelbaan met behulp van een zelfbouw '''keerlusmodule met relais'''. |
| − |
| |
| | === Oplossen keerlussituatie === | | === Oplossen keerlussituatie === |
| | Om kortsluitingen als gevolg van een keerlus te voorkomen, is het noodzakelijk om de lus om te polen net voordat de trein de lus weer verlaat. Daar is een aantal mogelijkheden voor: | | Om kortsluitingen als gevolg van een keerlus te voorkomen, is het noodzakelijk om de lus om te polen net voordat de trein de lus weer verlaat. Daar is een aantal mogelijkheden voor: |
| − | * Handmatig schakelaars omzetten, niet erg handig en erg gevoelig voor fouten. | + | * Handmatig schakelaars omzetten, niet erg handig en erg gevoelig voor fouten; |
| − | * Door de computer op specifieke momenten een relais laten omzetten. Nadeel is dat er dan alleen maar computergestuurd kan worden gereden en een keerlus in twee richtingen berijden is vaak moeilijk zo niet onmogelijk. | + | * Door de computer op specifieke momenten een relais laten omzetten. Nadeel is dat er dan alleen maar computergestuurd kan worden gereden en een keerlus in twee richtingen berijden is vaak moeilijk zo niet onmogelijk; |
| | * Een keerlusmodule inzetten; | | * Een keerlusmodule inzetten; |
| | ** Sommige modules laten een kortsluiting gewoon ontstaan, detecteert deze en schakelt de polariteit heel snel om voordat de rest van de baan er schade van ondervindt. Over het algemeen werkt dit prima. Het moedwillig laten ontstaan van kortsluitingen vinden sommige gebruikers echter niet acceptabel. | | ** Sommige modules laten een kortsluiting gewoon ontstaan, detecteert deze en schakelt de polariteit heel snel om voordat de rest van de baan er schade van ondervindt. Over het algemeen werkt dit prima. Het moedwillig laten ontstaan van kortsluitingen vinden sommige gebruikers echter niet acceptabel. |
| | ** Andere modules werken met [[Terugmelding en/of bezetmelding#Stroomdetectie|stroomdetectie]] op geïsoleerde secties en schakelen de lus automatisch om. | | ** Andere modules werken met [[Terugmelding en/of bezetmelding#Stroomdetectie|stroomdetectie]] op geïsoleerde secties en schakelen de lus automatisch om. |
| − |
| |
| | Genoemde oplossingen hebben hun nadelen en geen enkele voldoet aan het volgende eisenpakket: | | Genoemde oplossingen hebben hun nadelen en geen enkele voldoet aan het volgende eisenpakket: |
| − | * Door een amateur zelf te bouwen, met standaard elektronicacomponenten. | + | * Door een amateur zelf te bouwen, met standaard elektronicacomponenten; |
| − | * Eenvoudig te combineren met bezetmelders. | + | * Eenvoudig te combineren met bezetmelders; |
| − | * Kortsluitingen mogen niet voorkomen. | + | * Kortsluitingen mogen niet voorkomen; |
| − | * Volledig automatisch en in twee richtingen te berijden. | + | * Volledig automatisch en in twee richtingen te berijden; |
| | * Onafhankelijk van een computer te gebruiken. | | * Onafhankelijk van een computer te gebruiken. |
| − | In nauwe samenwerking hebben Patrick Smout en Henk van der Velden de volgende oplossing bedacht, gebaseerd op een eerder door Patrick ontworpen schakeling. Met suggesties en kritiek van mede-modelspoorhobbyïsten is uiteindelijk een zelfbouw-keerlusmodule ontworpen die voldoet aan alle onderdelen van het eisenpakket en die ook nog eens goedkoper is dan een kant-en-klaar gekochte module . | + | In nauwe samenwerking hebben Patrick Smout en Henk van der Velden de volgende oplossing bedacht, gebaseerd op een eerder door Patrick ontworpen schakeling. Met suggesties en kritiek van mede-modelspoorhobbyïsten is uiteindelijk een zelfbouw-keerlusmodule ontworpen die voldoet aan alle onderdelen van het eisenpakket en die ook nog eens goedkoper is dan een kant-en-klaar gekochte module. |
| − | | |
| | === De ultieme keerlusoplossing === | | === De ultieme keerlusoplossing === |
| − | Uitleg van de keerlussituatie: | + | Uitleg van de keerlusoplossing: |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= Keerlusuitleg-a.gif | | |Bestand= Keerlusuitleg-a.gif |
| Regel 81: |
Regel 77: |
| | Door de ogenschijnlijke dubbelfunctie van '''A''' met '''B''' en '''D''' met '''E''', kan deze keerlus veilig in twee richtingen bereden worden. Omdat alle relais-acties getriggerd worden door stroomdetectie, is een computer niet nodig en worden kortsluitingen voorkomen. | | Door de ogenschijnlijke dubbelfunctie van '''A''' met '''B''' en '''D''' met '''E''', kan deze keerlus veilig in twee richtingen bereden worden. Omdat alle relais-acties getriggerd worden door stroomdetectie, is een computer niet nodig en worden kortsluitingen voorkomen. |
| | | | |
| − | Omdat er al gewerkt wordt met stroomdetectie in de diverse secties, is het heel eenvoudig om het al-dan-niet bezet zijn van de keerlus terug te melden via een [[S88, S88N, XpressNet en LocoNet#S88|S88]]-module aan de centrale en/of computer. De hele keerlus wordt dus ook via een S88-module teruggemeld. | + | Omdat er al gewerkt wordt met stroomdetectie in de diverse secties, is het heel eenvoudig om het al dan niet bezet zijn van de keerlus terug te melden via een [[S88, S88-N, XpressNet en LocoNet#S88|S88]]-module aan de centrale en/of computer. De hele keerlus wordt dus ook via een S88-module teruggemeld. |
| − | | |
| | === De kosten === | | === De kosten === |
| | Vanwege kostenbesparing is ook een keerlusmodule vooréénrichtingverkeer ontworpen, deze werkt met de zelfde principes als de tweerichting-module. De totale kosten voor een tweerichting keerlusmodule zijn ongeveer €40 Euro en de éénrichting module kost ongeveer €34, met dien verstande dat er nog extra weerstandjes en dergelijke nodig zijn. | | Vanwege kostenbesparing is ook een keerlusmodule vooréénrichtingverkeer ontworpen, deze werkt met de zelfde principes als de tweerichting-module. De totale kosten voor een tweerichting keerlusmodule zijn ongeveer €40 Euro en de éénrichting module kost ongeveer €34, met dien verstande dat er nog extra weerstandjes en dergelijke nodig zijn. |
| | | | |
| | Een tweede module kost ongeveer €8 minder omdat de benodigde weerstanden al aanwezig zijn. Dat wordt dan €32 voor een tweerichting- en €25 voor een éénrichtingmodule. Door gebruik te maken van kwantumkortingen bij b.v. Conrad kan er eventueel nog wel wat meer bespaard worden. | | Een tweede module kost ongeveer €8 minder omdat de benodigde weerstanden al aanwezig zijn. Dat wordt dan €32 voor een tweerichting- en €25 voor een éénrichtingmodule. Door gebruik te maken van kwantumkortingen bij b.v. Conrad kan er eventueel nog wel wat meer bespaard worden. |
| − |
| |
| | === De schema's === | | === De schema's === |
| | De keerlusmodules kan worden nagebouwd, dit gebeurt dan vanzelfsprekend geheel op eigen risico. Er zijn twee varianten van het schema: | | De keerlusmodules kan worden nagebouwd, dit gebeurt dan vanzelfsprekend geheel op eigen risico. Er zijn twee varianten van het schema: |
| Regel 109: |
Regel 103: |
| | |Maker= Henk van der Velden & Patrick Smout | | |Maker= Henk van der Velden & Patrick Smout |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| | === Bouwinstructie === | | === Bouwinstructie === |
| | Vanwege kostenbesparing is ook een keerlusmodule voor éénrichtingverkeer ontworpen, deze werkt verder precies hetzelfde als de tweerichtingverkeer-module. Advies is om de bouwtekeningen uit te printen op een goede kleurenprinter. | | Vanwege kostenbesparing is ook een keerlusmodule voor éénrichtingverkeer ontworpen, deze werkt verder precies hetzelfde als de tweerichtingverkeer-module. Advies is om de bouwtekeningen uit te printen op een goede kleurenprinter. |
| Regel 138: |
Regel 131: |
| | |Linknaam= Keerlus | | |Linknaam= Keerlus |
| | }} | | }} |
| − | <!--links werken niet meer. Funkyrail is offline.
| |
| − | {{Linkssectie scheiding}}
| |
| − | {{Linkssectie tussenkop
| |
| − | |Koptekst= Externe website:
| |
| − | }}
| |
| − | {{Link Keerlusmodules-Meerkeuze
| |
| − | |Volgnr= 7
| |
| − | |ExtraInfo=
| |
| − | }}
| |
| − | {{Linkssectie scheiding}}
| |
| − | {{Linkssectie tussenkop
| |
| − | |Koptekst= Documentatie:
| |
| − | }}
| |
| − | {{Link Keerlusmodules-Meerkeuze
| |
| − | |Volgnr= 8
| |
| − | |ExtraInfo= Keerlusmodule voor éénrichtingverkeer. Schema, print-layout en het boodschappenlijstje.
| |
| − | }}
| |
| − | {{Link Keerlusmodules-Meerkeuze
| |
| − | |Volgnr= 9
| |
| − | |ExtraInfo= Keerlusmodule voor tweerichtingverkeer. Schema, print-layout en het boodschappenlijstje.
| |
| − | }}
| |
| − | -->
| |
| | {{Linkssectie einde}} | | {{Linkssectie einde}} |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
| Regel 167: |
Regel 138: |
| | }} {| width= "100%" | | }} {| width= "100%" |
| | |- valign= "top" | | |- valign= "top" |
| − | ! scope= "row" width="75%" | | + | ! scope= "row" width="70%" | |
| − | | <small>Laatste wijziging: 22 mei 2020 15:37 (CET)</small> | + | | <small>Laatste wijziging: 11 jul 2020 11:14 (CET)</small> |
| | |} | | |} |
| | [[Categorie: Alles|K]] | | [[Categorie: Alles|K]] |
| Regel 180: |
Regel 151: |
| | [[Categorie: Praktijk|K]] | | [[Categorie: Praktijk|K]] |
| | [[Categorie: S88|K]] | | [[Categorie: S88|K]] |
| | + | [[Categorie: Tweerail|K]] |
| | [[Categorie: Wissels|K]] | | [[Categorie: Wissels|K]] |
| | [[Categorie: Henk van der Velden|K]] | | [[Categorie: Henk van der Velden|K]] |
| | [[Categorie: Patrick Smout|K]] | | [[Categorie: Patrick Smout|K]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteurs: Henk van der Velden en Patrick Smout
Zelfbouw keerlusmodule met relais
|
| Afbeelding: 01
|
| Bron: funkyrail.nl (site bestaat niet meer)
|
| Foto gemaakt door: Henk van der Velden & Patrick Smout
|
Gegevens
|
|
|
| Aansluitingen:
|
Schroefconnectoren
|
| Detectiemethode:
|
Stroomverbruik
|
| Maximale stroom:
|
2 A.
|
| Schaal:
|
N, H0
|
| Twee-richtingen:
|
Ja
|
| Voedingsspanning:
|
16 volt AC
|
Inleiding
Bij een keerlus ontstaat kortsluiting doordat de linker en rechter rail met elkaar worden verbonden. Dit artikel geeft een mogelijke oplossing voor een keerlus op een digitaal bestuurde modelbaan met behulp van een zelfbouw keerlusmodule met relais.
Oplossen keerlussituatie
Om kortsluitingen als gevolg van een keerlus te voorkomen, is het noodzakelijk om de lus om te polen net voordat de trein de lus weer verlaat. Daar is een aantal mogelijkheden voor:
- Handmatig schakelaars omzetten, niet erg handig en erg gevoelig voor fouten;
- Door de computer op specifieke momenten een relais laten omzetten. Nadeel is dat er dan alleen maar computergestuurd kan worden gereden en een keerlus in twee richtingen berijden is vaak moeilijk zo niet onmogelijk;
- Een keerlusmodule inzetten;
- Sommige modules laten een kortsluiting gewoon ontstaan, detecteert deze en schakelt de polariteit heel snel om voordat de rest van de baan er schade van ondervindt. Over het algemeen werkt dit prima. Het moedwillig laten ontstaan van kortsluitingen vinden sommige gebruikers echter niet acceptabel.
- Andere modules werken met stroomdetectie op geïsoleerde secties en schakelen de lus automatisch om.
Genoemde oplossingen hebben hun nadelen en geen enkele voldoet aan het volgende eisenpakket:
- Door een amateur zelf te bouwen, met standaard elektronicacomponenten;
- Eenvoudig te combineren met bezetmelders;
- Kortsluitingen mogen niet voorkomen;
- Volledig automatisch en in twee richtingen te berijden;
- Onafhankelijk van een computer te gebruiken.
In nauwe samenwerking hebben Patrick Smout en Henk van der Velden de volgende oplossing bedacht, gebaseerd op een eerder door Patrick ontworpen schakeling. Met suggesties en kritiek van mede-modelspoorhobbyïsten is uiteindelijk een zelfbouw-keerlusmodule ontworpen die voldoet aan alle onderdelen van het eisenpakket en die ook nog eens goedkoper is dan een kant-en-klaar gekochte module.
De ultieme keerlusoplossing
Uitleg van de keerlusoplossing:
|
| Afbeelding: 03
|
| De keerlus onderverdeeld in secties
|
| Tekening gemaakt door: Henk van der Velden & Patrick Smout
|
|
| Afbeelding: 04
|
| De keerlussecties schematisch weergegeven
|
| Tekening gemaakt door: Henk van der Velden & Patrick Smout
|
Hieronder een beschrijving van de werking van de keerlusmodule:
| 1. De trein komt aan in A, module detecteert stroomgebruik en schakelt via relais de polariteit van B, C en D goed ten opzichte
|
| van A.
|
| 2. De trein rijdt zonder problemen B binnen. In B is ook een stroomdetectie actief die de relais zo wil schakelen dat de polariteit
|
| tussen A en B goed staat. Omdat dat al het geval is, gebeurt er verder niets.
|
| 3. Via C rijdt de trein naar D, waar, alweer door stroomdetectie, de module de polariteit van B, C en D omkeert, zodat die goed
|
| staat ten opzichte van E.
|
| 4. De trein kan nu veilig E binnenrijden. E probeert ook de relais te schakelen, maar omdat ze al goed stonden gebeurt er verder
|
| niets.
|
Door de ogenschijnlijke dubbelfunctie van A met B en D met E, kan deze keerlus veilig in twee richtingen bereden worden. Omdat alle relais-acties getriggerd worden door stroomdetectie, is een computer niet nodig en worden kortsluitingen voorkomen.
Omdat er al gewerkt wordt met stroomdetectie in de diverse secties, is het heel eenvoudig om het al dan niet bezet zijn van de keerlus terug te melden via een S88-module aan de centrale en/of computer. De hele keerlus wordt dus ook via een S88-module teruggemeld.
De kosten
Vanwege kostenbesparing is ook een keerlusmodule vooréénrichtingverkeer ontworpen, deze werkt met de zelfde principes als de tweerichting-module. De totale kosten voor een tweerichting keerlusmodule zijn ongeveer €40 Euro en de éénrichting module kost ongeveer €34, met dien verstande dat er nog extra weerstandjes en dergelijke nodig zijn.
Een tweede module kost ongeveer €8 minder omdat de benodigde weerstanden al aanwezig zijn. Dat wordt dan €32 voor een tweerichting- en €25 voor een éénrichtingmodule. Door gebruik te maken van kwantumkortingen bij b.v. Conrad kan er eventueel nog wel wat meer bespaard worden.
De schema's
De keerlusmodules kan worden nagebouwd, dit gebeurt dan vanzelfsprekend geheel op eigen risico. Er zijn twee varianten van het schema:
- een één-richtingmodule
- een twee-richtingmodule
|
| Afbeelding: 05
|
| Eén-richting-schema
|
| Tekening gemaakt door: Henk van der Velden & Patrick Smout
|
|
| Afbeelding: 06
|
| Twee-richting-schema
|
| Tekening gemaakt door: Henk van der Velden & Patrick Smout
|
Bouwinstructie
Vanwege kostenbesparing is ook een keerlusmodule voor éénrichtingverkeer ontworpen, deze werkt verder precies hetzelfde als de tweerichtingverkeer-module. Advies is om de bouwtekeningen uit te printen op een goede kleurenprinter.
Ervaring heeft geleerd dat een minuscuul stukje koper-restant van een strook al roet in het eten kan gooien. Wees superprecies en veel succes.
|
|
|
|
| Afbeelding: 07
|
|
Afbeelding: 08
|
| De bovenzijde van de module
|
|
De onderzijde van de module
|
| Foto gemaakt door: Henk van der Velden & Patrick Smout
|
|
Foto gemaakt door: Henk van der Velden & Patrick Smout
|
(De diverse bedragen die in dit artikel genoemd worden, zijn gebaseerd op het prijspeil van 2010)
Meer informatie
|
|
Laatste wijziging: 11 jul 2020 11:14 (CET)
|
