Straatspoor

E06.09 - Gras, weide en heide - Vorige | Volgende - E07 - Bebouwing

---

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Dhr R. Koerts

35px Bestand:Woorden icon.png 00000 Plaatjes_icon.png 04

---

Inleiding

Op verschillende plaatsen vindt je nog zogenaamd straatspoor. Straatspoor is spoor dat in een verharding ligt. Er is geen ballastbed aanwezig. De verharding wordt alleen onderbroken door de rails. Hierdoor kunnen andere voertuigen dan alleen treinen en trams de rails kruisen en op de rails rijden.

Waar vindt je straatspoor?

Je kan straatspoor op heelveel verschillende plaatsen vinden. Hier onder een klein lijstje:

• Bij de tramwegen in de stad;
• Op laad en losplaatsen;
• Op industrieterreinen;
• Op fabrieksterreinen;
• Bij werkplaatsen.

Het aantal meters straatspoor is met de sluiting van vele spooraansluitingen op industrieterreinen sterk verminderd. Daarnaast was er begin 20ste eeuw (1900 - 1950) een groot tram- en lokaalspoornetwerk aanwezig, zoals in de Achterhoek, die niet gebruik maakte van de vrije baan. Deze hadden meestal een plek op de bestaande weg en lagen met hun sporen gewoon in het wegdek.

Wielflenzen

Om ervoor te zorgen dat de trein niet ontspoort is er ruimte vrij gehouden voor de wielflenzen. Hierdoor zit er langs het hele spoor aan de binnenzijde een sleuf waar de wielflenzen door kunnen. Bij trams heeft men meestal een speciaal profiel in gebruik waar deze ruimte al vrijgehouden wordt.

Tussen de spoorstaven

In principe kan je alles tussen de spoorstaven maken. In de praktijk is bijna alles weleens tussen de rails gebruikt:

• Klinkers;
• Kinderkopjes;
• Tegels;
• Asfalt;
• Stelcon betonplaten;
• Zand;
• Metalen platen;
• Gras.

Het ligt een beetje aan de locatie en tijdperk waar je wat gaat toepassen. Bijvoorbeeld bij oudere bedrijven c.q. industrieterreinen vind je nog spoor in de klinkers. Zelfde geldt voor de oudere laad en losplaatsen. Bij veel tramwegen in de grotere steden vindt je in Nederland veel Stelconplaten naast en tussen de sporen. Heb je een modelbaan verder terug in de tijd dan kan je best zand tussen de spoorstaven gebruiken, dat kwam nog veel voor.

Voorbeelden

E06.10-01 Straatspoor met klinkers industrieterrein De Mars te Zutphen Foto: R. Koerts	E06.10-02 Straatspoor met tegels te Rotterdam Foto: R. Koerts	E06.10-03 Straatspoor met kinderkopjes te Erfurt Foto: R. Koerts	E06.10-04 Straatspoor met Stelcon Betonplaten Werkplaats VSM te Beekbergen Foto: R. Koerts

Straatspoor in model

Er zijn diverse methodes om straatspoor in model weer te geven. Een van de methodes wordt in het volgende artikel besproken: E06.10.01 - Straatspoor in model. Het is een bespreking van straatspoor in H0 maar deze methode kan ook goed gebruikt worden voor andere schalen.