|
|
(83 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) |
Regel 1: |
Regel 1: |
− | __NOTOC__
| + | Hier kunnen bijdragen worden geplaatst om te testen. |
− | {{Koptekst
| |
− | |Vorige=E04.02.07 - Proto-normen
| |
− | |Volgende=E04.03 - Ontwerpprogramma's
| |
− | |Auteur= Huib Maaskant
| |
− | |Niveau=Gevorderde
| |
− | |Aantalwoorden=00000
| |
− | |Aantalplaatjes=24
| |
− | |Aantalfilmpjes=00
| |
− | }}
| |
| | | |
| | | |
− | E04.02.08 – Zelfbouw rails en wissels (in bewerking)
| |
| | | |
| | | |
| | | |
− | Voor een praktische handleiding voor het zelf vervaardigen van spoor en wissels maken we gebruik van de methode van Huib Maaskant. Hoewel
| |
− | deze methode in onderstaand artikel wordt toegepast voor schaal 0, is deze ook geschikt voor schaal H0. Voor kleinere schalen is het zelf
| |
− | vervaardigen nauwelijks nog mogelijk.
| |
| | | |
− | === Het spoor ===
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-01.jpg
| |
− | |Grootte=350px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-01
| |
− | |Omschrijving=Zo gaat het worden...
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Om zelf rails en wissel te maken, hoeft u niet helemaal ‘van scratch te beginnen’. U kunt gebruik maken van bouwsets die de verschillende
| |
− | fabrikanten op de markt brengen. Voor schaal 0 kan men bijvoorbeeld terecht bij Wenz. Zie: http://wenz-modellbau.eshop.t-online.de/
| |
− | Wens levert prachtig materiaal, maar het is heel bewerkelijk. De bouwsets van Hassler daarentegen zijn wat eenvoudiger in gebruik. Met
| |
− | name de wissels van Hassler leveren een stuk minder werk op dan die van Wenz en deze zien er ook prima uit. Zie: http://www.hassler-
| |
− | profile.li/
| |
− | Voor schaal H0 kunt u terecht bij Andy Reichert's
Proto:87 Stores. Zie: http://www.proto87.com/
| |
− | Het materiaal is eenvoudig te bewerken, en tegen heel schappelijke prijzen verkrijgbaar.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-02.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-02 en E04.02.08-03
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Het leggen van de rails begint met het uitzetten van de hartlijn. U heeft een stevige en vlakke ondergrond nodig om de rails op te leggen.
| |
− | Gebruik hiervoor 5 mm triplex. Om de rails te spijkeren moet u nogal wat kracht gebruiken. Een zachte ondergrond van schuim o.i.d. drukt u
| |
− | helemaal fijn en deze is dus ongeschikt. Bovendien is het materieel in spoor 0 vrij zwaar en dan is een beetje stevigheid ook niet weg.
| |
− | De bielzen worden met houtlijm op het triplex geplakt. Een geodriehoek helpt om de bielzen netjes haaks en precies in het midden op de
| |
− | hartlijn te leggen. Er zijn ook malletjes die u hiervoor kunt gebruiken, maar de geodriehoek werkt in de praktijk het snelst.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-03.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-04 en E04.02.08-05
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Wanneer de lijm droog is, worden de bielzen vlak geschuurd. Kleine verschillen in dikte verdwijnen en de rails komt echt strak op de
| |
− | bielzen te liggen. Het hout van de bielzen is van zichzelf vrij glad. Door met een Roco zaagje over de bielzen te schrapen trekt u de
| |
− | nerven in het hout. Zo krijgt u mooie doortekende bielzen die er net echt uitzien.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-04.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-06 en E04.02.08-07
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | De bielzen kunt u verder 'verrottificeren' door met een scherp mesje hier en daar een stukje van de kanten te snijden. Het lijkt dan net of
| |
− | er stukjes van de bielzen af zijn. In werkelijkheid ziet u dat soort beschadigingen ook, met name op weinig bereden lokaalspoorlijntjes
| |
− | waar de bielzen al een tijdje liggen. Vervolgens worden de bielzen geschilderd met beits op waterbasis. De beits komt weer bij Wenz vandaan.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-05.jpg
| |
− | |Grootte=600px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-08 en E04.02.08-09
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Voor het leggen van de rails heeft u klemmen met de juiste spoorwijdte nodig. Hassler verkoopt zulke klemmen per vijf stuks en daar kunt u
| |
− | er eigenlijk niet genoeg van hebben. Ze zijn simpel, maar erg doeltreffend. Men zet de schroef midden op de hartlijn vast en zonder verder
| |
− | meetwerk volgen de rails vanzelf de juiste lijn. Voordat u de klemmen vastdraait, legt u rond de klem de railstoelen onder de rails.
| |
− | Ongeveer tien tot vijftien centimeter verderop komt de volgende klem.
| |
− | Nadat u zo een meter of wat rails heeft uitgezet, kunt u de bielzen tussen de klemmen eveneens voorzien van railstoelen. Controleer af en
| |
− | toe of er geen gekke slinger in de rails zit. Draai dan de klemmen goed vast. De rails kunnen nu vastgespijkerd worden.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-06.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-10 en E04.02.08-11
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Hassler levert de railstoelen en de railspijkers ook in grootverpakking. U heeft er dan ook heel wat nodig en u drukt doorgaans ook nog wel
| |
− | eens een spijker krom. De spijkers timmert u niet vast met een hamer, maar drukt u op hun plaats met een tangetje. Dat gaat in twee
| |
− | stappen. Pak de kop van de haaknagel in de bek van de tang en druk de spijker zo diep mogelijk in het hout. Zet nu de tang op de kop en
| |
− | druk het laatste stukje door. Het duurt misschien even voor u de slag te pakken hebt, maar dan gaat het best snel.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-07.jpg
| |
− | |Grootte=350px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-12
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | En dat is dan het resultaat na het ballasten en het schilderen van de rails. De bielzen behandelt u na met sterk verdunde bleek om de
| |
− | bruine kleur wat uit te bleken. U zou er nog een stoflaagje overheen kunnen spuiten met de airbrush. De rails worden niet verbonden met
| |
− | raillassen maar met imitaties van lasplaten. Daarvoor kunt u gebruik maken van de plastic lasplaten van C+L Finescale.
| |
− | Zie: http://www.finescale.org.uk/
| |
− | De verschillende secties (bezetmelders) zijn dan meteen ten opzichte van elkaar geïsoleerd.
| |
| | | |
− | === De Wissels ===
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-08.jpg
| |
− | |Grootte=350px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-13
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Het zelf bouwen van wissels is niet veel anders dan het spijkeren van rails. Alhoewel, zelf bouwen... U kunt een wissel echt helemaal zelf
| |
− | bouwen en alle onderdelen stuk voor stuk fabriceren. Maar dat is over het algemeen toch wel veel werk en daarom kunt u beter gebruik
| |
− | maken van de bouwpakketten van bijvoorbeeld Hassler. Zo'n bouwpakket bestaat uit een tekening op schaal, hout voor de bielzen, gefreesde
| |
− | wisseltongen, een kant en klaar puntstuk en voorgemonteerde strijkregels. Het bouwen van zo'n wissel in spoor nul kost u bij elkaar een
| |
− | kleine dag.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-09.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-14 en E04.02.08-15
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | U begint met het vastplakken van de tekening op de ondergrond met spuitlijm. Het is wel zo handig om eerst de wissels te bouwen en daarna
| |
− | de verbindende sporen aan te leggen. De bielzen worden op maat gezaagd en met houtlijm op de tekening geplakt. Rond de wisseltongen houdt u
| |
− | de 'Nederlandse' indeling aan en niet de 'Zwitserse' waarop de wissels lijken te zijn gebaseerd. Op de langere wisselhouten komt later een
| |
− | Nederlandse wisselsteller.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-10.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-16 en E04.02.08-17
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Net als bij het spijkeren van gewone rails is het vervolgens een kwestie van de bielzen vlak schuren, nerven kerven en de bielzen in de
| |
− | beits zetten. Pas wel op dat de tekening leesbaar blijft; die heeft u bij het monteren van het wissel nog hard nodig.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-11.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-18 en E04.02.08-19
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | U begint met het vastzetten van het puntstuk en de rechte spoorstaaf. Het puntstuk en de strijkregel moeten precies volgens de
| |
− | onderliggende tekening worden gemonteerd. Op de dubbele bielzen komt een geïsoleerde raillas tussen de wisseltongen en het puntstuk. Dat
| |
− | betekent dat de spoorstaven van het puntstuk wat ingekort zullen moeten worden. De rails wordt vastgelegd door de haaknagels in de bielzen
| |
− | te drukken.
| |
− | Het spijkeren van de rails gaat in twee fasen. Eerst pakt u de spijker onder de kop beet en drukt u deze zo diep mogelijk in het hout. Dan
| |
− | zet u de tang op de kop van de spijker en drukt u hem tot op de voet van de rail in de dwarsligger. Zo werkt u spijker voor spijker de
| |
− | rails af. De railstoelen rond de strijkregels en de wisseltongen slaat u aanvankelijk over; zij worden als laatste met secondelijm onder de
| |
− | rails vastgeplakt en daarna gespijkerd.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-12.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-20 en E04.02.08-21
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Na de rechte spoorstavenl worden de afbuigende spoorstaven vastgezet. Daarna volgen de wisseltongen. Elk stukje spoorstaaf wordt via een
| |
− | draadje apart van stroom voorzien. Nadat ook de railstoelen onder de wisseltongen en de strijkregels zijn vastgezet, kunt u gaan nadenken
| |
− | over het verzetten van het wissel.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-13.jpg
| |
− | |Grootte=650px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-22 en E04.02.08-23
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | De pertinax schuifbielzen van Hassler kan men beter niet gebruiken. Er zijn twee betere oplossingen. De linker optie is een stang tussen
| |
− | de wisseltongen, waarvan het midden bestaat uit een rond stukje styreen. Het stangetje van de wisselmotor grijpt in een gat in het midden
| |
− | van het plastic. De rechter optie bestaat uit twee stukjes messing draad (0,8 mm) die op een stukje printplaat zijn gesoldeerd. De
| |
− | wisselmotor verschuift het printje en daarmee de wisseltongen.
| |
− | De laatste vinding is steviger dan de eerste. Als u boven het stukje printplaat een wisselsteller neerzet, ziet u er nauwelijks iets van.
| |
− | Bijkomend voordeel is dat u makkelijker de afstand tussen de wisseltongen kunt aanpassen, zodat al het rollend materieel er goed overheen
| |
− | loopt.
| |
− | {{Afbeelding
| |
− | |Bestand=E04.02.08 Zelfbouwrails-14.jpg
| |
− | |Grootte=350px
| |
− | |Volgnummer=E04.02.08-24
| |
− | |Omschrijving=abcde
| |
− | |Maker=Huib Maaskant
| |
− | }}
| |
− | Na het ballasten is dit het eindresultaat. Alleen de wisselsteller moet nog gemonteerd worden. Het is even werk, maar dan heeft u ook een
| |
− | wissel dat er een stuk beter uitziet dan de fabriekswissels van Lenz of Peco.
| |
| | | |
− | {{Voettekst
| + | ---- |
− | |Vorige=E04.02.07 - Proto-normen
| + | [[EDIT]] |
− | |Volgende=E04.03 - Ontwerpprogramma's
| + | |
− | }}
| + | [[Categorie: Redactie|T]] |
− | [[Categorie: Alles]] | + | [[Categorie: Testpagina|T]] |
− | <!--[[Categorie: Artikel|Zelfbouw rails en wissels]]-->
| |
− | <!--[[Categorie: Zelfbouw rails en wissels]]-->
| |
− | [[Categorie: Huib Maaskant]]
| |
− | [[Categorie: Artikel niet gereed]]
| |