|
|
| (11 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| | {{Koptekst | | {{Koptekst |
| − | |Vorige= Hoofdpagina | + | |Vorige= Grote en kleine treinen |
| − | |Volgende= Hoofdpagina | + | |Volgende= Schalen |
| − | |VorigeMenu= EDIT | + | |VorigeMenu= Algemene informatie |
| | |Auteur= Dick van der Knaap | | |Auteur= Dick van der Knaap |
| | }} | | }} |
| | {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| | + | In dit artikel behandelen wij de '''soorten spoorwegen.''' |
| | === Lightrail === | | === Lightrail === |
| − | Lightrail (ook: light rail of lichte rail) is een, uit Amerika stammende, term voor vervoerssystemen met als kenmerk lichte eigenschappen (gewicht trein, rails en andere onderbouw), in tegenstelling tot heavyrail (heavy rail of zware rail). In Nederland rijdt lightrail bijvoorbeeld tussen Gouda en Alphen aan de Rijn (RijnGouwelijn). | + | [[Woorden - L#LightRail|Lightrail]] (ook: "light rail" of "lichte rail") is een uit de USA stammende term voor vervoerssystemen met als kenmerk laag gewicht en licht uitgevoerde onderbouw, in tegenstelling tot ''heavyrail'' (of zware rail). In Nederland rijdt ''lightrail'' bijvoorbeeld tussen Gouda en Alphen aan de Rijn (RijnGouwelijn). |
| − | | |
| − | | |
| | === Lokaalspoorwegen === | | === Lokaalspoorwegen === |
| − | Locaalspoorwegen en interlocale tramwegen stammen uit de periode 1850 – 1925. Ze waren lichter van bouw dan de hoofdspoorwegen, waardoor niet alle krachtvoertuigen op deze spoorwegen waren toegelaten. Ook was de snelheid begrensd tot 30 km/h, de asbelasting mocht hoogstens 10 ton zijn, en de beveiliging was eenvoudig. | + | [[Thema NL: Met de sik van Sneek naar Bolsward|Locaalspoorwegen]] en interlocale tramwegen stammen uit de periode 1850 – 1925. Ze waren lichter van bouw dan de hoofdspoorwegen waardoor niet alle krachtvoertuigen op deze spoorwegen waren toegelaten. Ook was de snelheid begrensd tot 30 km/h, de asbelasting mocht hoogstens 10 ton zijn en de beveiliging was eenvoudig. |
| | | | |
| | De meeste lijnen ontsloten plaatsen waar nauwelijks vervoervraag was en zijn in de daarop volgende decennia gesneuveld in de concurrentieslag met het opkomende wegverkeer (autobusdiensten). De resterende lijnen zijn na de Tweede Wereldoorlog door de NS en stadstrambedrijven overgenomen. Maar de lokaalspoorwegen worden in de wet nog steeds genoemd. | | De meeste lijnen ontsloten plaatsen waar nauwelijks vervoervraag was en zijn in de daarop volgende decennia gesneuveld in de concurrentieslag met het opkomende wegverkeer (autobusdiensten). De resterende lijnen zijn na de Tweede Wereldoorlog door de NS en stadstrambedrijven overgenomen. Maar de lokaalspoorwegen worden in de wet nog steeds genoemd. |
| − |
| |
| − |
| |
| | === Michelines en railbussen === | | === Michelines en railbussen === |
| | Om de lokaalspoorwegen van de ondergang te redden, werden rond 1930-1950 verschillende experimenten uitgevoerd. | | Om de lokaalspoorwegen van de ondergang te redden, werden rond 1930-1950 verschillende experimenten uitgevoerd. |
| − | In de jaren '30 kwamen de Michelines op het spoor. Dat waren voertuigen met dieselmotor en rubberbanden (Frankrijk; bandenfabrikant Michelin). | + | In de jaren 1930-1940 kwamen de [[Woorden - M#Micheline|Michelines]] op het spoor. Dat waren voertuigen met dieselmotor en rubberbanden (Frankrijk; bandenfabrikant Michelin). |
| | | | |
| − | In Nederland werden benzine- en dieselmotoren beproefd als krachtbron in “oliemotorrijtuigen” (“Ome Keesjes”). | + | In Nederland werden benzine- en dieselmotoren beproefd als krachtbron in "oliemotorrijtuigen" ("Ome Keesjes"). |
| | | | |
| | In Duitsland werden railbussen ingezet, voertuigen die zowel uiterlijk als technisch sterk op een bus lijken. | | In Duitsland werden railbussen ingezet, voertuigen die zowel uiterlijk als technisch sterk op een bus lijken. |
| − |
| |
| − |
| |
| | === Trams === | | === Trams === |
| − | Dit woord wordt gebruikt voor allerlei varianten van vervoer over rails.
| + | Het begrip ''tram'' wordt gebruikt voor allerlei varianten van vervoer over rails, vooral in stedelijk gebied. |
| | | | |
| − | De stoomtram was, tot ongeveer 1950, vooral bedoeld om het platteland te ontsluiten. Soms lagen deze verbindingen op een eigen baanlichaam, maar meestal gewoon in het bestaande wegdek. De snelheid was zeer beperkt, en de locomotieven vaak voorzien van een omkasting, om de trekpaarden van het wegverkeer (meest karren en wagens) niet te laten schrikken. | + | De stoomtram was, tot ongeveer 1950, echter vooral bedoeld om het platteland te ontsluiten. Soms lagen de verbindingen op een eigen baanlichaam, maar meestal gewoon in het bestaande wegdek. De snelheid was zeer beperkt en de locomotieven vaak voorzien van een omkasting, om de trekpaarden van het wegverkeer (meest karren en wagens) niet te laten schrikken. |
| | | | |
| | In vele landen kent men het tramverkeer als middel om binnen de stad massaal transport te laten plaatsvinden. Kenmerk is de geringe afstand tussen haltes. Soms strekt het net zich ook uit tot (ver) buiten de stad, maar het heeft meestal een regionaal karakter. Daarbij liggen de haltes vaak wat verder uit elkaar, waardoor een hogere snelheid mogelijk wordt (de sneltram). | | In vele landen kent men het tramverkeer als middel om binnen de stad massaal transport te laten plaatsvinden. Kenmerk is de geringe afstand tussen haltes. Soms strekt het net zich ook uit tot (ver) buiten de stad, maar het heeft meestal een regionaal karakter. Daarbij liggen de haltes vaak wat verder uit elkaar, waardoor een hogere snelheid mogelijk wordt (de sneltram). |
| Regel 34: |
Regel 29: |
| | Gaat het vervoer in de stad ondergronds, dan is sprake van een metro-systeem. | | Gaat het vervoer in de stad ondergronds, dan is sprake van een metro-systeem. |
| | | | |
| − | Hybride systemen ontstaan door een combinatie van tram en metro, waarbij dus op een bepaalde plaats het bovengronds vervoer overgaat in het ondergronds transport. De verbinding naar Ommoord/Zevenkamp in Rotterdam sluit met een systeemovergang in Capelsebrug aan op de metro en is dus een voorbeeld daarvan. | + | Hybride systemen ontstaan door een combinatie van tram en metro, waarbij op een bepaalde plaats het bovengronds vervoer overgaat in het ondergronds transport en andersom. Een voorbeeld daarvan is de verbinding naar Ommoord/Zevenkamp in Rotterdam, deze sluit met een systeemovergang in Capelsebrug aan op de metro. |
| − | | |
| | | | |
| | {{Appendix | | {{Appendix |
| | |1= bron | | |1= bron |
| | |2= | | |2= |
| − | * [http://forum.beneluxspoor.net forum.beneluxspoor.net] | + | * [https://forum.beneluxspoor.net forum.beneluxspoor.net] |
| − | * [http://railwiki.nl railwiki.nl] | + | * [https://railwiki.nl railwiki.nl] |
| − | * [http://nl.wikipedia.org nl.wikipedia.org] | + | * [https://nl.wikipedia.org nl.wikipedia.org] |
| | <!-- | | <!-- |
| | ---- | | ---- |
| Regel 50: |
Regel 44: |
| | |KaderBreedte= 100% | | |KaderBreedte= 100% |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| − |
| |
| | {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| | |Box= AlleenInfo | | |Box= AlleenInfo |
| Regel 59: |
Regel 51: |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= Grootspoor-materieel | + | |Link= FAQ - Grootspoormaterieel |
| − | |Linknaam= Grootspoor-materieel | + | |Linknaam= FAQ - Grootspoormaterieel |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| Regel 67: |
Regel 59: |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= Realistische snelheden NS Locomotieven | + | |Link= Realistische snelheden NS locomotieven |
| − | |Linknaam= Realistische snelheden NS Locomotieven | + | |Linknaam= Realistische snelheden NS locomotieven |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= Realistische snelheden NS Motorrijtuigen en treinstellen | + | |Link= Realistische snelheden NS motorrijtuigen en treinstellen |
| − | |Linknaam= Realistische snelheden NS Motorrijtuigen en treinstellen | + | |Linknaam= Realistische snelheden NS motorrijtuigen en treinstellen |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| − | |Link= Realistische snelheden NS Rijtuigen | + | |Link= Realistische snelheden NS rijtuigen |
| − | |Linknaam= Realistische snelheden NS Rijtuigen | + | |Linknaam= Realistische snelheden NS rijtuigen |
| | }} | | }} |
| | {{Link intern | | {{Link intern |
| Regel 100: |
Regel 92: |
| | {{Linkssectie einde | | {{Linkssectie einde |
| | }} | | }} |
| − |
| |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
| − | |Vorige= Hoofdpagina | + | |Vorige= Grote en kleine treinen |
| − | |Volgende= Hoofdpagina | + | |Volgende= Schalen |
| − | |VorigeMenu= EDIT | + | |VorigeMenu= Algemene informatie |
| − | }} | + | }}{| width= "100%" |
| − | [[Categorie: Dick van der Knaap]] | + | |- valign= "top" |
| | + | ! scope= "row" width="70%" | |
| | + | | <small>Laatste wijziging: 18 mrt 2025 10:11 (CET)</small> |
| | + | |} |
| | + | [[Categorie: Algemeen|S]] |
| | + | [[Categorie: Alles|S]] |
| | + | [[Categorie: Artikel|Soorten spoorwegen]] |
| | + | [[Categorie: Materieel|S]] |
| | + | [[Categorie: Dick van der Knaap|S]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Dick van der Knaap
In dit artikel behandelen wij de soorten spoorwegen.
Lightrail
Lightrail (ook: "light rail" of "lichte rail") is een uit de USA stammende term voor vervoerssystemen met als kenmerk laag gewicht en licht uitgevoerde onderbouw, in tegenstelling tot heavyrail (of zware rail). In Nederland rijdt lightrail bijvoorbeeld tussen Gouda en Alphen aan de Rijn (RijnGouwelijn).
Lokaalspoorwegen
Locaalspoorwegen en interlocale tramwegen stammen uit de periode 1850 – 1925. Ze waren lichter van bouw dan de hoofdspoorwegen waardoor niet alle krachtvoertuigen op deze spoorwegen waren toegelaten. Ook was de snelheid begrensd tot 30 km/h, de asbelasting mocht hoogstens 10 ton zijn en de beveiliging was eenvoudig.
De meeste lijnen ontsloten plaatsen waar nauwelijks vervoervraag was en zijn in de daarop volgende decennia gesneuveld in de concurrentieslag met het opkomende wegverkeer (autobusdiensten). De resterende lijnen zijn na de Tweede Wereldoorlog door de NS en stadstrambedrijven overgenomen. Maar de lokaalspoorwegen worden in de wet nog steeds genoemd.
Michelines en railbussen
Om de lokaalspoorwegen van de ondergang te redden, werden rond 1930-1950 verschillende experimenten uitgevoerd.
In de jaren 1930-1940 kwamen de Michelines op het spoor. Dat waren voertuigen met dieselmotor en rubberbanden (Frankrijk; bandenfabrikant Michelin).
In Nederland werden benzine- en dieselmotoren beproefd als krachtbron in "oliemotorrijtuigen" ("Ome Keesjes").
In Duitsland werden railbussen ingezet, voertuigen die zowel uiterlijk als technisch sterk op een bus lijken.
Trams
Het begrip tram wordt gebruikt voor allerlei varianten van vervoer over rails, vooral in stedelijk gebied.
De stoomtram was, tot ongeveer 1950, echter vooral bedoeld om het platteland te ontsluiten. Soms lagen de verbindingen op een eigen baanlichaam, maar meestal gewoon in het bestaande wegdek. De snelheid was zeer beperkt en de locomotieven vaak voorzien van een omkasting, om de trekpaarden van het wegverkeer (meest karren en wagens) niet te laten schrikken.
In vele landen kent men het tramverkeer als middel om binnen de stad massaal transport te laten plaatsvinden. Kenmerk is de geringe afstand tussen haltes. Soms strekt het net zich ook uit tot (ver) buiten de stad, maar het heeft meestal een regionaal karakter. Daarbij liggen de haltes vaak wat verder uit elkaar, waardoor een hogere snelheid mogelijk wordt (de sneltram).
Gaat het vervoer in de stad ondergronds, dan is sprake van een metro-systeem.
Hybride systemen ontstaan door een combinatie van tram en metro, waarbij op een bepaalde plaats het bovengronds vervoer overgaat in het ondergronds transport en andersom. Een voorbeeld daarvan is de verbinding naar Ommoord/Zevenkamp in Rotterdam, deze sluit met een systeemovergang in Capelsebrug aan op de metro.
Meer informatie
Externe website:
|
|
|
Veel informatie over grootspoormaterieel.
|
|
|
Informatie over NS modeltreinen.
|
|
|
Laatste wijziging: 18 mrt 2025 10:11 (CET)
|
