|
|
| Regel 4: |
Regel 4: |
| | |VorigeMenu= Ontwerp baanplan | | |VorigeMenu= Ontwerp baanplan |
| | |Auteur= Fred Eikelboom | | |Auteur= Fred Eikelboom |
| − |
| |
| | }} | | }} |
| | {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| | === Wat is een module? === | | === Wat is een module? === |
| − | Een module is een stukje modelbaan met genormeerde korte zijden, zodanig dat een willekeurig aantal van die modules in willekeurige volgorde gecombineerd kunnen worden tot een groter geheel. | + | Een module is een stukje (meestal rechthoekige) modelbaan met genormeerde korte zijden, zodanig dat een willekeurig aantal van die modules in willekeurige volgorde gecombineerd kunnen worden tot een groter geheel. |
| − | | |
| − | NB. de belangrijkste normen zijn die voor de korte zijden, maar ook andere zaken zullen genormeerd moeten zijn, zoals de hoogte van de poten, bedrading etc.
| |
| − | Verder kunnen afspraken gemaakt worden omtrent landschap (kleuren, jaargetijde), nationaliteit, periode etc.
| |
| | | | |
| | | | |
| | === Waarom modules gebruiken? === | | === Waarom modules gebruiken? === |
| − | Het belangrijkste voordeel van modules is, dat wanneer u gaat verhuizen de modelspoorbaan gemakkelijk mee kan naar het nieuwe huis. U hoeft dan niet de oude baan af te breken. Het tweede voordeel is de bereikbaarheid. U kunt er tijdens het bouwen van alle kanten bij.
| + | Daarvoor zijn diverse redenen:<br /> |
| − | | + | * wanneer u gaat verhuizen is de modulespoorbaan gemakkelijk mee te nemen naar het nieuwe huis. U hoeft dan niet de oude baan af te breken; |
| | + | * de bereikbaarheid. U kunt er tijdens het bouwen van alle kanten bij; |
| | + | * een module is een relatief klein en dus behapbaar oppervlak om te maken. De BNLS module is bijvoorbeeld 120 bij 56 cm. Da's nog geen m<big>²</big> en dus te doen. Later uitbreiden is eenvoudig en kan heel simpel via de gestandaardiseerde korte zijden van de modulebakken; |
| | + | * u kunt modules bouwen omdat u het leuk vindt eens in de zoveel tijd met medemodelspoorders een stel van die dingen aan elkaar te zetten en een dag, of een dag of wat, lekker met de treintjes bezig te zijn. Zie Fremo, zie de BLNS-modulebaan. Misschien doet u dat naast het knutselen aan de modelbaan thuis, misschien ook is zo'n module onderdeel van de modelbaan thuis, of misschien hebt u thuis helemaal geen plaats voor een modelbaan (of hebt u simpelweg geen zin om een hele modelbaan te bouwen) en behoort zo'n module (of een stel modules) wel tot de mogelijkheden. |
| | | | |
| − | === Modules koppelen ===
| |
| − | Wanneer u de modulebakken gebouwd en gereed hebt, moeten deze gekoppeld worden. Dit kan op meerdere manieren:
| |
| − | * met bouten en vleugelmoeren;
| |
| − | * met bouten, vleugelmoeren en deuvels;
| |
| − | * met bouten, vleugelmoeren en extra middelen.
| |
| | | | |
| − | De eerste methode is het gemakkelijkst. U legt de modules (op een vlakke ondergrond) op de kop, klemt ze met lijmtangen (tegen verschuiven) en boort in de kopse kant twee gaten. Hierin plaatst u een paar slotbouten en draait daar een vleugelmoer op. Onder de moer plaatst u eerst een onderlegring. Het vierkantje onder de kop van de slotbout voorkomt dat de bout meedraait.<br />
| + | === Modules mechanisch koppelen === |
| | + | Wanneer u de modulebakken gebouwd en gereed hebt, moeten deze gekoppeld worden. Dit kan bijvoorbeeld met bouten en vleugelmoeren. U legt de modules (op een vlakke ondergrond) op de kop, klemt ze met lijmtangen (tegen verschuiven) en boort in de kopse kant twee gaten van 7 mm. Hierin plaatst u een paar slotbouten M6 en draait daar een vleugelmoer op. Onder de moer plaatst u eerst een onderlegring. Het vierkantje onder de kop van de slotbout voorkomt dat de bout meedraait.<br /> |
| | De gaten boort u eerst voor met een boor van 4 mm. Daarna boort u ze voorzichtig op de juiste maat. Na het boren de buitenzijde van de boorgaten goed vlakschuren, zodat de kopse kanten van de bakken goed vlak tegen elkaar komen. | | De gaten boort u eerst voor met een boor van 4 mm. Daarna boort u ze voorzichtig op de juiste maat. Na het boren de buitenzijde van de boorgaten goed vlakschuren, zodat de kopse kanten van de bakken goed vlak tegen elkaar komen. |
| − |
| |
| − | Bij de tweede methode gaat u te werk als bij de eerste methode, maar nu boort u een paar extra gaten waarin een paar deuvels gemonteerd worden. In de ene modulebak lijmt u de deuvels met houtlijm vast. De methode met deuvels is eigenlijk alleen geschikt voor uw eigen baan.
| |
| − |
| |
| − | De derde methode is vooral geschikt voor modules die regelmatig op beurzen e.d. gebruikt worden. Hier is het zaak dat de modules bij het aan elkaar monteren gemakkelijk en feilloos tegen elkaar gemonteerd worden. Hiervoor zijn speciale centreerpennen in de handel. Ook kunt u gebruik maken van scharnieren, die u aan de bakken schroeft.
| |
| | | | |
| | | | |
| Regel 35: |
Regel 26: |
| | Het is zaak dat de uiteinden van de rails op de overgang tussen de bakken altijd exact zijn uitgelijnd om ontsporingen te voorkomen. | | Het is zaak dat de uiteinden van de rails op de overgang tussen de bakken altijd exact zijn uitgelijnd om ontsporingen te voorkomen. |
| | | | |
| − | De bevestiging van de rails kan op meerdere manieren: | + | De bevestiging van de rails bij de modulescheiding kan op meerdere manieren: |
| | * met messing schroeven; | | * met messing schroeven; |
| | * met stukjes printplaat. | | * met stukjes printplaat. |
| Regel 66: |
Regel 57: |
| | === Rails elektrisch verbinden === | | === Rails elektrisch verbinden === |
| | Wanneer de rails bevestigd is, moet er nog een elektrische verbinding tussen de sporen op de modulebakken komen. Hiervoor kunt u bijv. gebruik maken van Wieland ST16 connectoren. De bedrading voor de rijspanning kunt u, wanneer u gebruikt maakt van printplaat, heel gemakkelijk op de printplaat aansluiten (zie rode en zwarte draden in afbeelding 02). | | Wanneer de rails bevestigd is, moet er nog een elektrische verbinding tussen de sporen op de modulebakken komen. Hiervoor kunt u bijv. gebruik maken van Wieland ST16 connectoren. De bedrading voor de rijspanning kunt u, wanneer u gebruikt maakt van printplaat, heel gemakkelijk op de printplaat aansluiten (zie rode en zwarte draden in afbeelding 02). |
| | + | |
| | + | |
| | + | === Overige elektrische verbindingen === |
| | + | Voor de aansturing van eventuele wisseldecoders e.d. moet er ook een losneembare verbinding op de modulescheidingen aanwezig zijn. Hiervoor kunt u bijvoorbeeld gebruik maken van 6-polige netwerkstekers. |
| | + | |
| | + | |
| | + | === Normen === |
| | + | De belangrijkste normen zijn die voor de korte zijden, maar ook andere zaken zullen genormeerd moeten zijn, zoals de hoogte van de poten, bedrading etc. Verder kunnen afspraken gemaakt worden omtrent landschap (kleuren, jaargetijde), nationaliteit, periode etc. Een belangrijke eigenschap van een module is het gegeven dat een module willekeurig aan elke andere module (als ze tenminste naar dezelfde normen gebouwd zijn) te koppelen is, wat mogelijk gemaakt wordt door de identieke kopse zijden. Natuurlijk kunt u een thema met een grotere lengte (bijvoorbeeld een station) over meerdere modules bouwen, maar dan spreekt u van een 'inbreng': tussen de genormeerde kopse zijden bevindt zich een aantal 'modules' (we noemen dat dan liever 'segmenten', die samen één geheel vormen. Delen van dat geheel zijn dan niet (of eigenlijk niet) zonder de andere delen inzetbaar. |
| | + | |
| | | | |
| | Met adviezen/info van Jan Berends en Edsko Hekman. | | Met adviezen/info van Jan Berends en Edsko Hekman. |
| Regel 98: |
Regel 98: |
| | |Volgnr = 146 | | |Volgnr = 146 |
| | |ExtraInfo= informatie over het doorzagen van de rails op modules. | | |ExtraInfo= informatie over het doorzagen van de rails op modules. |
| | + | }} |
| | + | {{Linkssectie scheiding}} |
| | + | {{Linkssectie tussenkop |
| | + | |Koptekst= Externe website: |
| | + | }} |
| | + | {{Link Normen-Meerkeuze |
| | + | |Volgnr= 2 <!-- Fremo --> |
| | + | |ExtraInfo= Normen. |
| | }} | | }} |
| | {{Linkssectie einde}} | | {{Linkssectie einde}} |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom
Wat is een module?
Een module is een stukje (meestal rechthoekige) modelbaan met genormeerde korte zijden, zodanig dat een willekeurig aantal van die modules in willekeurige volgorde gecombineerd kunnen worden tot een groter geheel.
Waarom modules gebruiken?
Daarvoor zijn diverse redenen:
- wanneer u gaat verhuizen is de modulespoorbaan gemakkelijk mee te nemen naar het nieuwe huis. U hoeft dan niet de oude baan af te breken;
- de bereikbaarheid. U kunt er tijdens het bouwen van alle kanten bij;
- een module is een relatief klein en dus behapbaar oppervlak om te maken. De BNLS module is bijvoorbeeld 120 bij 56 cm. Da's nog geen m² en dus te doen. Later uitbreiden is eenvoudig en kan heel simpel via de gestandaardiseerde korte zijden van de modulebakken;
- u kunt modules bouwen omdat u het leuk vindt eens in de zoveel tijd met medemodelspoorders een stel van die dingen aan elkaar te zetten en een dag, of een dag of wat, lekker met de treintjes bezig te zijn. Zie Fremo, zie de BLNS-modulebaan. Misschien doet u dat naast het knutselen aan de modelbaan thuis, misschien ook is zo'n module onderdeel van de modelbaan thuis, of misschien hebt u thuis helemaal geen plaats voor een modelbaan (of hebt u simpelweg geen zin om een hele modelbaan te bouwen) en behoort zo'n module (of een stel modules) wel tot de mogelijkheden.
Modules mechanisch koppelen
Wanneer u de modulebakken gebouwd en gereed hebt, moeten deze gekoppeld worden. Dit kan bijvoorbeeld met bouten en vleugelmoeren. U legt de modules (op een vlakke ondergrond) op de kop, klemt ze met lijmtangen (tegen verschuiven) en boort in de kopse kant twee gaten van 7 mm. Hierin plaatst u een paar slotbouten M6 en draait daar een vleugelmoer op. Onder de moer plaatst u eerst een onderlegring. Het vierkantje onder de kop van de slotbout voorkomt dat de bout meedraait.
De gaten boort u eerst voor met een boor van 4 mm. Daarna boort u ze voorzichtig op de juiste maat. Na het boren de buitenzijde van de boorgaten goed vlakschuren, zodat de kopse kanten van de bakken goed vlak tegen elkaar komen.
Rails bevestigen op de module-overgangen
Het is zaak dat de uiteinden van de rails op de overgang tussen de bakken altijd exact zijn uitgelijnd om ontsporingen te voorkomen.
De bevestiging van de rails bij de modulescheiding kan op meerdere manieren:
- met messing schroeven;
- met stukjes printplaat.
Sjabloon:Afbeelding Plaatjesserver
Bij de eerste methode draait u aan de buitenzijde van de spoorstaven een messing schroef (kopdiameter 4 à 5 mm) in het hout. Daarna soldeert u de spoorstaaf aan de schroef (zie afbeelding 01).
Bij de tweede methode maakt u gebruik van stukjes printplaat. Deze legt u met de koperzijde naar boven. Daarna soldeert u de spoorstaven op het printplaat (zie afbeelding 02). Zorg er wel voor dat u een gleuf in het koper maakt tussen de spoorstaven, anders heeft u gegarandeerd kortsluiting.
Sjabloon:Afbeelding Plaatjesserver
Rails doorzagen
Wanneer u de rails vast heeft liggen, controleert u of de modulebakken strak tegen elkaar zitten (bouten natrekken) en zaagt u de spoorstaven (en de bielsen) voorzichtig door met een Roco railzaag. Dit gaat het gemakkelijkst wanneer u een latje neemt, wat precies tussen de spoorstaven past. Het latje (dat u dus tegelijkertijd met de rails doorzaagt) werkt dan tijdens het zagen als geleider en voorkomt dat u uitschiet.
Na het doorzagen koppelt u de modules los en braamt met een vijl de spoorstaven af. Vijl aan de binnenzijde van de spoorstaafkoppen een schuin kantje van ongeveer twee mm x 0,3 mm.
Rails elektrisch verbinden
Wanneer de rails bevestigd is, moet er nog een elektrische verbinding tussen de sporen op de modulebakken komen. Hiervoor kunt u bijv. gebruik maken van Wieland ST16 connectoren. De bedrading voor de rijspanning kunt u, wanneer u gebruikt maakt van printplaat, heel gemakkelijk op de printplaat aansluiten (zie rode en zwarte draden in afbeelding 02).
Overige elektrische verbindingen
Voor de aansturing van eventuele wisseldecoders e.d. moet er ook een losneembare verbinding op de modulescheidingen aanwezig zijn. Hiervoor kunt u bijvoorbeeld gebruik maken van 6-polige netwerkstekers.
Normen
De belangrijkste normen zijn die voor de korte zijden, maar ook andere zaken zullen genormeerd moeten zijn, zoals de hoogte van de poten, bedrading etc. Verder kunnen afspraken gemaakt worden omtrent landschap (kleuren, jaargetijde), nationaliteit, periode etc. Een belangrijke eigenschap van een module is het gegeven dat een module willekeurig aan elke andere module (als ze tenminste naar dezelfde normen gebouwd zijn) te koppelen is, wat mogelijk gemaakt wordt door de identieke kopse zijden. Natuurlijk kunt u een thema met een grotere lengte (bijvoorbeeld een station) over meerdere modules bouwen, maar dan spreekt u van een 'inbreng': tussen de genormeerde kopse zijden bevindt zich een aantal 'modules' (we noemen dat dan liever 'segmenten', die samen één geheel vormen. Delen van dat geheel zijn dan niet (of eigenlijk niet) zonder de andere delen inzetbaar.
Met adviezen/info van Jan Berends en Edsko Hekman.
Meer informatie
Beneluxspoor.net:
|
|
|
informatie over de bouw van modules.
|
|
|
informatie over het doorzagen van de rails op modules.
|
