Etsen van seinen: verschil tussen versies

Versie van 1 sep 2011 om 19:18

Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Dolf van Wunnik

HET ETSEN VAN LICHTSEINEN

Het idee hiervoor ontstond na het lezen van een artikel in een stokoud blad; 'Maak Het Zelf – Elektrische Spoorbaan'. De beschrijvingen op 'het net' van Jan Huchshorn en van de heren v.d. Werken deden de rest. Het etsen van seinen en andere attributen begint met het tekenen van de onderdelen op de PC. In dit geval met het tekenprogramma OpenOffice Draw. Ietwat omslachtig, maar goed te doen. Omdat het gebruikte messing de negatief-fotomessingplaat van Conrad is (Artikelnr. 529060), moeten de onderdelen in wit getekend worden op een zwarte achtergrond.

Afbeelding: E11.18-01

Het tekenprogramma OpenOffice Draw

Foto gemaakt door: Dolf van Wunnik

Wanneer dat gebeurd is gaan we een veelvoud van de onderdelen zo gunstig mogelijk plaatsen op een oppervlakte gelijk aan die van de messingplaat. Als voorbeeld een plaatje waar vijfmaal de seinplaat, de lampenkast, de paalvoet, het bordesje, de ladder en nog enkele andere onderdelen geplaatst zijn. De montagetekening moet getekend zijn in zowel normaalbeeld, als in spiegelbeeld.

E11.18-02
Foto: Dolf van Wunnik

Deze zijn afgedrukt met een Inkjetprinter, op Inkjet-transparanten in zowel 'normaalbeeld' als 'spiegelbeeld'. Het smalle buitenste kader is om beide tekeningen op elkaar te positioneren, waarbij de bedrukte zijden tegen elkaar moeten liggen. Het brede kader is voor de stevigheid, daar de messingplaat in de etsmachine tussen profielen geplaatst wordt. Alle onderdelen zijn met smalle baantjes van 0,5 mm met elkaar verbonden, zodat ze tijdens het etsen niet uit het kader vallen en uit de etsvloeistof gefilterd moeten worden.

E11.18-03
Foto: Dolf van Wunnik

Nu worden de beide helften op elkaar gepositioneerd en aan elkaar geplakt tot een soort envelopje waartussen de messingplaat geschoven kan worden.
Denk aan de lichtgevoeligheid !! Alléén geel licht gebruiken. Daar de zelfgebouwde belichtingskast enkelzijdig belicht, moet tijdens dit proces de plaat omgedraaid worden. Angst voor verschuiven bleek onnodig, want het gebruikte materiaal bleek aan elkaar te plakken. In deze lichtbak zijn professionele UV-buizen gebruikt waardoor de belichtingstijd zeer kort kan zijn. De belichtingstijd moet tijdens een proef worden vastgesteld.

E11.18-04
Foto: Dolf van Wunnik

Nadat elke zijde 15 seconden belicht is, wordt de plaat meteen ontwikkeld in negatief-ontwikkelaar van Conrad (Artikelnr. 529052). Daarvan is de ontwikkeltijd niet kritisch en kan ruim genomen worden. Na het ontwikkelen meteen de plaat afspoelen in water. Het materiaal is nu niet meer lichtgevoelig en kan bij normaal licht verder bewerkt worden.

E11.18-05
Foto: Dolf van Wunnik

Tijd om de zelfgebouwde etsmachine tevoorschijn te halen. Deze is gemaakt van een voorraadbus (Blokker), waarbij in het deksel een verschuifbare constructie gemaakt is van kunststof profielen, waartussen de te etsen plaat geklemd kan worden. De vloeistof wordt in beweging gebracht door de lucht uit een aquariumpompje. In het deksel kan eventueel nog een gat gemaakt worden om er een aquariumverwarming door te steken die de etsvloeistof gaat verwarmen. In dit geval niet nodig daar als etsvloeistof koperchloride gebruikt wordt.

E11.18-06
Foto: Dolf van Wunnik

Zoals gezegd, wordt als etsvloeistof koperchloride gebruikt in een samenstelling gevonden op de website 'Circuits Online' en wel in de volgende samenstelling.

67% water.
25% zoutzuur van 30%.
8% waterstofperoxide van 30%.

Het samenstellen, in die volgorde (dus eerst het zoutzuur aan het water toevoegen en vermengen, pas daarna de waterstofperoxide toevoegen en daarna het geheel vermengen), van de vloeistof en het etsen gebeurt het liefste in de buitenlucht of bij een goede afzuiging.
Dit in verband met eventuele kwalijke dampen. DENK AAN BESCHERMING VAN HANDEN, OGEN EN KLEDING !!
Het etsen kan nu beginnen.

E11.18-07
Foto: Dolf van Wunnik