|
|
| Regel 20: |
Regel 20: |
| | | | |
| | === Inleiding === | | === Inleiding === |
| − | Regelmatig komt het voor, dat oplosmiddelen en andere stoffen door de modelspoorder voor de meest uiteenlopende doeleinden worden gebruikt. Daarover worden, meestal door onwetendheid en ondeskundigheid, de meest wilde verhalen op fora opgehangen. U kunt daarom het beste vòòraf lezen wat daadwerkelijk gevaren en gebruiks(on)mogelijkheden zijn. | + | Regelmatig komt het voor, dat oplosmiddelen en andere stoffen door de modelspoorder voor de meest uiteenlopende doeleinden worden gebruikt. Daarover worden, meestal door onwetendheid en ondeskundigheid, de meest wilde verhalen op fora opgehangen. U kunt daarom het beste vóóraf lezen wat daadwerkelijk gevaren en gebruiks(on)mogelijkheden zijn.<br /> |
| − | U kunt er vanuit gaan, dat waarschuwingen niet voor niets worden gegeven. Denk dus niet, dat het allemaal wel zal meevallen. Wees dus zo verstandig om, waar nodig, handschoenen te dragen, oude kleren aan te trekken, de werkruimte te ventileren, niet te roken, eten of drinken als u met chemicaliën werkt. Bewaar deze zaken buiten het bereik van kinderen, in goed geëtiketteerde flesjes/potjes en in beperkte hoeveelheden. Denk aan het brandgevaar. | + | U kunt er vanuit gaan, dat waarschuwingen niet voor niets worden gegeven. Denk dus niet, dat het allemaal wel zal meevallen. Wees dus zo verstandig om, waar nodig, handschoenen te dragen, oude kleren aan te trekken, de werkruimte te ventileren, niet te roken, eten of drinken als u met chemicaliën werkt. Bewaar deze zaken buiten het bereik van kinderen, in goed geëtiketteerde flesjes/potjes en in beperkte hoeveelheden. Denk aan het brandgevaar.<br /> |
| | Vaak kunt u de samenstellende bestanddelen van allerlei handelsproducten met de bijbehorende veiligheidsgegevens achterhalen. Binnen Europa mag namelijk een stof of mengsel niet worden verkocht zonder een MSDS (Material Safety Data Sheet). Dat kunt u meestal op internet vinden door te zoeken op de combinatie MSDS + productnaam. | | Vaak kunt u de samenstellende bestanddelen van allerlei handelsproducten met de bijbehorende veiligheidsgegevens achterhalen. Binnen Europa mag namelijk een stof of mengsel niet worden verkocht zonder een MSDS (Material Safety Data Sheet). Dat kunt u meestal op internet vinden door te zoeken op de combinatie MSDS + productnaam. |
| − | U komt er zo ook achter dat een product vaak onder dezelfde naam verkocht wordt door verschillende fabrikanten, maar dat de samenstelling nog weleens verschillend is. Laat u dus niet op het verkeerde been zetten. | + | U komt er zo ook achter dat een product vaak onder dezelfde naam verkocht wordt door verschillende fabrikanten, maar dat de samenstelling nog weleens verschillend is. Laat u dus niet op het verkeerde been zetten. <br /> |
| − | Zo zijn er bijvoorbeeld allerlei vloeistoffen, welke als thinner verkocht worden, maar die onderling zeer verschillend zijn van samenstelling en mate van bruikbaarheid. Een ander voorbeeld is rookvloeistof. Die, welke modelspoorders gebruiken, is een vloeistof welke door middel van elektriciteit wordt verhit en verdampt. In rookmachines (theaters) wordt een waterige vloeistof gebruikt, die daarom juist voor gebruik in een modelspoorloc onbruikbaar is en uw dure inbouwrookontwikkelaar onherstelbaar beschadigt. | + | Zo zijn er bijvoorbeeld allerlei vloeistoffen, welke als thinner verkocht worden, maar die onderling zeer verschillend zijn van samenstelling en mate van bruikbaarheid. Een ander voorbeeld is rookvloeistof. Die, welke modelspoorders gebruiken, is een vloeistof welke door middel van elektriciteit wordt verhit en verdampt. In rookmachines (theaters) wordt een waterige vloeistof gebruikt, die daarom juist voor gebruik in een modelspoorloc onbruikbaar is en uw dure inbouwrookontwikkelaar onherstelbaar beschadigt.<br /> |
| | | | |
| | | | |
| Regel 42: |
Regel 42: |
| | Synoniemen dimethylketon, 2-propanon, nagellakremover. Dat moet u niet teveel inademen, maar is goed bruikbaar als redelijk agressief schoonmaakmiddel. Polystyreen wordt erdoor aangetast (opgelost), metalen echter niet. Penselen die na gebruik niet schoongemaakt werden, kunnen van verfresten worden ontdaan en weer soepel gemaakt door behandelen met aceton. Nadeel is, dat de vloeistof snel verdampt. | | Synoniemen dimethylketon, 2-propanon, nagellakremover. Dat moet u niet teveel inademen, maar is goed bruikbaar als redelijk agressief schoonmaakmiddel. Polystyreen wordt erdoor aangetast (opgelost), metalen echter niet. Penselen die na gebruik niet schoongemaakt werden, kunnen van verfresten worden ontdaan en weer soepel gemaakt door behandelen met aceton. Nadeel is, dat de vloeistof snel verdampt. |
| | ==== MEK ==== | | ==== MEK ==== |
| − | Synoniemen methylethylketon, 2-butanon. Dit heeft een ongeveer 30 graden hoger kookpunt, verdampt daarom iets minder snel. Het kan beschouwd worden als het 'grotere broertje' van aceton, met een kenmerkende weeïzoete geur. Mits spaarzaam aangebracht, is het bijna ideaal om polystyreen te lijmen. De in de handel gebruikte 'plasticlijmen' bestaan vaak uit deze vloeistof, verdikt door erin opgelost polystyreen. | + | Synoniemen methylethylketon, 2-butanon. Dit heeft een ongeveer 30 graden hoger kookpunt, verdampt daarom iets minder snel. Het kan beschouwd worden als het 'grotere broertje' van aceton, met een kenmerkende weeïzoete geur. Mits spaarzaam aangebracht, is het bijna ideaal om polystyreen te lijmen. De in de handel gebruikte 'plasticlijmen' bestaan vaak uit deze vloeistof, verdikt door erin opgelost polystyreen.<br /> |
| | | | |
| | | | |
| Regel 49: |
Regel 49: |
| | Bij het etsproces wordt kopermetaal omgezet tot koperionen door een chemisch proces, waarbij het elektronen afstaat. Diè worden op hun beurt weer opgenomen door het etsmiddel. Daarvoor zijn verschillende stoffen zeer geschikt gebleken. Maar welke u ook kiest: de oplossing met het etsmiddel is meestal funest voor kleding, waar gemorste vloeistof gaten kan veroorzaken, of lelijke vlekken. Ook tafelbladen, roestvrijstalen aanrechten en ander 'huisraad' vinden gemorste oplossing niet leuk. | | Bij het etsproces wordt kopermetaal omgezet tot koperionen door een chemisch proces, waarbij het elektronen afstaat. Diè worden op hun beurt weer opgenomen door het etsmiddel. Daarvoor zijn verschillende stoffen zeer geschikt gebleken. Maar welke u ook kiest: de oplossing met het etsmiddel is meestal funest voor kleding, waar gemorste vloeistof gaten kan veroorzaken, of lelijke vlekken. Ook tafelbladen, roestvrijstalen aanrechten en ander 'huisraad' vinden gemorste oplossing niet leuk. |
| | Afval behoort afgevoerd te worden via de gemeentelijke vuilophaaldienst als 'klein chemisch afval'. | | Afval behoort afgevoerd te worden via de gemeentelijke vuilophaaldienst als 'klein chemisch afval'. |
| − | De meest bekende stoffen zijn: | + | De meest bekende stoffen zijn:<br /> |
| | | | |
| | ==== Ijzerchloride ==== | | ==== Ijzerchloride ==== |
| Regel 56: |
Regel 56: |
| | | | |
| | ==== Ammoniumpersulfaat ==== | | ==== Ammoniumpersulfaat ==== |
| − | Synoniem ammoniumperoxodisulfaat. Dit is een witte, kristallijne stof die kleurloos oplost in water. Als de stof haar werk doet, gaat het koper in oplossing en ontstaat een diepblauwe kleur (koperammoniumcomplex). Deze stof is wat moeilijker te verkrijgen. | + | Synoniem ammoniumperoxodisulfaat. Dit is een witte, kristallijne stof die kleurloos oplost in water. Als de stof haar werk doet, gaat het koper in oplossing en ontstaat een diepblauwe kleur (koperammoniumcomplex). Deze stof is wat moeilijker te verkrijgen.<br /> |
| | | | |
| | {{Voettekst | | {{Voettekst |
