|
|
| Regel 8: |
Regel 8: |
| | }} | | }} |
| | {{Inhoudsopgave||Klein}} | | {{Inhoudsopgave||Klein}} |
| − | Het is een mooi gezicht om een tweede locomotief, of misschien wel drie locomotieven, voor een lange trein te hebben staan. Kan dat ook in model? Er zijn diverse opties: Van het uitslopen (verwijderen) van motoren tot het instellen van een locdecoder.
| + | Twee of meer locomotieven die een lange trein trekken heet '''multi-tractie rijden''' en dat kan ook in model. Hiervoor zijn diverse opties, van het verwijderen van motoren tot het instellen van een locdecoder. |
| | {{Afbeelding | | {{Afbeelding |
| | |Bestand= E10.16-01.jpg | | |Bestand= E10.16-01.jpg |
| | |Grootte= 640x120px | | |Grootte= 640x120px |
| | |Volgnummer= 01 | | |Volgnummer= 01 |
| − | |Omschrijving= Multitractie-set Roco 2200-en | + | |Omschrijving= Multitractie-set Roco 2200 met dummy |
| | |Maker= Modelleisenbahn GmbH [http://www.roco.cc Website Roco] | | |Maker= Modelleisenbahn GmbH [http://www.roco.cc Website Roco] |
| | }} | | }} |
| | + | |
| | === Gelijke snelheden === | | === Gelijke snelheden === |
| − | Voor zowel analoog als digitaal geldt: De locomotieven moeten ongeveer even snel rijden. Verschillen de snelheden te veel, dan kunt u problemen krijgen. Van ontsporende treinen (bijv. omdat de achterste loc de voorgaande wagens/rijtuigen te veel opdrukt) tot verbrandde motoren. | + | Voor zowel analoog als digitaal geldt dat de locomotieven op dezelfde spanning even snel moeten rijden. Verschillen de snelheden te veel, dan kunnen er problemen ontstaan, van ontsporende treinen (bijv. omdat de achterste loc de voorgaande wagens/rijtuigen te veel opdrukt) tot doorgebrande motoren. |
| | | | |
| − | Bij analoge locomotieven is het wat moeilijker om de snelheden gelijk te krijgen, dan zult u toch wat aanpassingen in de locomotief moeten doen, zoals bijv. een aantal antiparallel geschakelde [[Diodeschakeling voor aanpassen snelheid van analoge locs en treinstellen|diodes]] in serie met één van de motoraansluitdraden zetten bij een te snel rijdende loc. | + | Bij analoge locomotieven is het het makkelijkst om identieke locs in te zetten omdat het anders wat moeilijker is om de snelheden gelijk te krijgen. Ook zullen dan soms wat aanpassingen in de locomotief gedaan moeten worden, zoals bijvoorbeeld een aantal antiparallel geschakelde [[Diodeschakeling voor aanpassen snelheid van analoge locs en treinstellen|diodes]] in serie met één van de motoraansluitdraden zetten bij de te snel rijdende loc. |
| | {| class="wikitable" | | {| class="wikitable" |
| − | | valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign='top'| De hier aangegeven toepassing van de antiparallel geschakelde diodes is alléén geschikt voor analoge modelspoorbanen. Pas dit <u>nooit</u> toe bij een locdecoder! | + | | valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small> '''LET OP'''</small>||valign='top'| De hier aangegeven toepassing van de antiparallel geschakelde diodes is alleen geschikt voor analoge modelspoorbanen. Pas dit nooit toe bij een digitale locdecoder! |
| | |- | | |- |
| | |} | | |} |
| | === Dummy-locomotieven === | | === Dummy-locomotieven === |
| − | Er zijn fabrikanten die 'dummy'-locomotieven aanbieden. Dit zijn locomotieven die niet voorzien zijn van een motor en daardoor als rijtuig of wagen meerijden (In NS-spoorjargon: 'in opzending meerijden'). | + | Er zijn fabrikanten die 'dummy'-locomotieven aanbieden. Dit zijn locomotieven zonder motor en daardoor als rijtuig of wagen meerijden (in NS-spoorjargon: 'in opzending meerijden'). |
| − | === Echte multitractie === | + | |
| − | Hoe u in multitractie kunt rijden, ligt aan het systeem én digitale protocol dat u gebruikt. De mogelijkheden op een rijtje: | + | === Echte multi-tractie === |
| − | ::* [[#De digitale centrale|via de digitale centrale]];
| + | Hoe in multi-tractie gereden kan worden ligt aan het systeem en digitale protocol dat wordt gebruikt. De mogelijkheden op een rijtje: |
| − | ::* [[#Motorola-protocol|via het digitaal Motorola-protocol]];
| + | * [[#De digitale centrale|via de digitale centrale]]; |
| − | ::* [[#DCC-protocol|via het digitaal DCC-protocol]];
| + | * [[#Motorola-protocol|via het digitaal Motorola-protocol]]; |
| − | ::* [[#Treinbesturingssoftware|via de treinbesturingssoftware]].
| + | * [[#DCC-protocol|via het digitaal DCC-protocol]]; |
| − | ====- De digitale centrale ==== | + | * [[#Treinbesturingssoftware|via de treinbesturingssoftware]]. |
| − | Met sommige digitale centrales is het mogelijk om 'multitractie' direct in de centrale in te stellen. Sommige centrales zorgen voor het aanpassen van de rijeigenschappen van de betreffende locomotieven. Bij andere centrales moet u zelf een aantal CV's instellen, dit zijn de CV's voor de minimale snelheid (CV 2), de maximale snelheid (CV 5) en de gemiddelde snelheid (CV 6). | + | |
| − | ====- Motorola-protocol ==== | + | ==== De digitale centrale ==== |
| − | Het Motorola-protocol heeft geen standaard-optie om multitractie in te stellen. Het is echter mogelijk om in sommige decoders een tweede adres te programmeren, waar de decoder dan op reageert. Ook is het mogelijk om twee locdecoders op hetzelfde adres in te stellen, waardoor de locs beiden op één locadres kunnen reageren. | + | Met sommige digitale centrales is het mogelijk om 'multi-tractie' direct in de centrale in te stellen. Sommige centrales zorgen voor het aanpassen van de rijeigenschappen van de betreffende locomotieven. Bij andere centrales moet een aantal CV's worden ingeseld, dit zijn de CV's voor de minimale snelheid (CV 2), de maximale snelheid (CV 5) en de gemiddelde snelheid (CV 6). |
| − | ====- DCC-protocol ==== | + | |
| − | De specificaties van DCC verplichten iedereen die het protocol in zijn/haar locomotiefdecoders inbouwt, om bepaalde functies te ondersteunen. Één van de verplichte functies is het 'consist'-adres ofwel: CV 19. Door deze CV te programmeren kunt u ervoor zorgen dat meerdere decoders op één loc-adres reageren. | + | ==== Motorola-protocol ==== |
| | + | Het Motorola-protocol heeft geen standaard-optie om multi-tractie in te stellen. Het is echter mogelijk om in sommige decoders een tweede adres te programmeren, waar de decoder dan op reageert. Ook is het mogelijk om twee locdecoders op hetzelfde adres in te stellen, waardoor de locs beiden op dat ene adres zullen reageren. |
| | + | |
| | + | ==== DCC-protocol ==== |
| | + | De specificaties van DCC verplichten iedereen die het protocol in zijn/haar locomotiefdecoders inbouwt, om bepaalde functies te ondersteunen. Eén van de verplichte functies is het ''consist''-adres ofwel CV 19. Deze CV zorgt er voor dat meerdere decoders op één loc-adres reageren. |
| | + | |
| | + | De locomotieven dienen wel dezelfde beginsnelheid te hebben (V<sub>min</sub>: CV2) en dezelfde eindsnelheid (V<sub>max</sub>: CV 5). Daarnaast moet de gemiddelde snelheid (V<sub>mid</sub>: CV 6 ) zodanig worden ingesteld (in feite uitgeschakeld) dat er een lineaire snelheidsgrafiek is tussen V<sub>min</sub> en V<sub>max</sub>. Op deze manier is het relatief gemakkelijk om de locs in multi-tractie te laten rijden. |
| | + | |
| | + | ==== Stappenplan multi-tractie ==== |
| | + | Een stappenplan voor het instellen van in multi-tractie rijden met de MultiMaus. In het voorbeeld wordt een aantal 2200-en genoemd. |
| | + | |
| | + | Let op! Voor het instellen van de MultiMaus in POM ''(Programming On Main track'') of CV-modus (programmeren in CV-modus) |
| | + | # Programmeren drie locs in de MultiMaus: drie locs aanmaken: |
| | + | #* 2241 - adres 2241. |
| | + | #* 2328 - adres 2228. |
| | + | #* 2200M - adres 22. |
| | + | # MultiMaus in CV programmeermodus. |
| | + | #* 1e 2200 op het spoor zetten, lang adres programmeren op 2241 en CV 29 op 38. |
| | + | #* 2e 2200 op het spoor spoor zetten en (zeer belangrijk!) de eerste 2200 van het spoor af halen!!, daarna een lang adres programmeren op 2328 en CV 29 op 38 zetten. |
| | + | #* Beide locs op het spoor zetten en testrijden. |
| | + | # MultiMaus in POM programmeermodus. |
| | + | #* 2241 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 22 zetten. |
| | + | #* 2328 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 22 zetten. |
| | + | #* 2200M selecteren en rijden |
| | | | |
| − | De locomotieven dienen wel dezelfde beginsnelheid te hebben (V<sub>min</sub> : CV2) en dezelfde eindsnelheid (V<sub>max</sub> : CV 5). Daarnaast moet u aan de gang met de gemiddelde snelheid (V<sub>mid</sub>: CV 6 ) en deze zodanig instellen (in feite uit te schakelen) dat er een lineaire snelheidsgrafiek is tussen V<sub>min</sub> en V<sub>max</sub>. Op deze manier is het relatief gemakkelijk om uw loc's in multitractie te laten rijden.
| + | Let op! Wanneer de locs 'kop-aan-kont' moeten rijden, is bovenstaande voldoende. Moeten ze 'kop-aan-kop' of 'kont-aan-kont' rijden, dan moet CV 19 van één van de twee de waarde 22 + 128 = 150 krijgen. Dit om te zorgen dat één van de locomotieven de rijrichting andersom is. |
| − | ==== Stappenplan multitractie ====
| |
| − | Een stappenplan voor het instellen van in multitractie rijden met de MultiMaus. In het voorbeeld worden een aantal 2200-en genoemd.
| |
| | | | |
| − | Let op! Voor het instellen van uw MultiMaus in POM (Programming On Maintrack) of CV-modus (programmeren in CV-modus)
| + | ==== Opheffen multi-tractie ==== |
| − | ::* Stap 1: Programmeren drie locs in de MultiMaus: drie loc's aanmaken:
| + | Opheffen van de multi-tractie gaat via de volgende stappen: |
| − | :::* 2241 - adres 2241.
| + | # MultiMaus in POM programmeermodus |
| − | :::* 2328 - adres 2228.
| + | #* 2241 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 0 zetten. |
| − | :::* 2200M - adres 22.
| + | #* 2328 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 0 zetten. |
| − | ::* Stap 2: MultiMaus in CV programmeermodus.
| + | #* 2241 selecteren en wegrijden. |
| − | :::* 1e 2200 op het spoor zetten, lang adres programmeren op 2241 en CV 29 op 38.
| + | #* 2328 selecteren en wegrijden. |
| − | :::* 2e 2200 op het spoor spoor zetten, en (zeer belangrijk!) de eerste 2200 van het spoor af halen!!, daarna een lang adres programmeren op 2328 en CV 29 op 38 zetten.
| |
| − | ::* Stap 3: Beide locs op het spoor zetten en testrijden.
| |
| − | ::* Stap 4: MultiMaus in POM programmeermodus.
| |
| − | :::* 2241 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 22 zetten.
| |
| − | :::* 2328 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 22 zetten.
| |
| − | ::* Stap 5: 2200M selecteren en rijden maar!
| |
| − | Let op! Wanneer u ze 'kop-aan-kont' wilt laten rijden is bovenstaande voldoende. Wilt u ze 'kop-aan-kop' of 'kont-aan-kont' laten rijden, dan programmeert u van één van de twee 22 + 128 in CV 19. Dit om aan te geven dat bij één van de locomotieven de rijrichting anders moet zijn.
| |
| − | ==== Opheffen multitractie ==== | |
| − | Opheffen van de multitractie doet u via de volgende stappen: | |
| − | ::* Stap 1: MultiMaus in POM programmeermodus
| |
| − | :::* 2241 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 0 zetten.
| |
| − | :::* 2328 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 0 zetten.
| |
| | | | |
| − | ::* Stap 2: 2241 selecteren en wegrijden.
| |
| − | ::* Stap 3: 2328 selecteren en wegrijden.
| |
| | === Treinbesturingssoftware === | | === Treinbesturingssoftware === |
| − | Een andere optie is, om via de treinbesturingssoftware in multitractie te gaan rijden. Dit is meestal ook de gemakkelijkste optie, omdat (als het goed is) voor het rijden met de software, de treinen al 'geijkt' zijn. Daardoor zijn alle rijsnelheden van de locomotieven bekend in de software. De software regelt alles betreffende de verschillende snelheden en rijstappen van de locomotieven. | + | Een andere optie is, om via de treinbesturingssoftware in multi-tractie te gaan rijden. Dit is meestal ook de gemakkelijkste optie, omdat (als het goed is) voor het rijden met de software, de treinen al 'geijkt' zijn. Daardoor zijn alle rijsnelheden van de locomotieven bekend in de software. De software regelt alles betreffende de verschillende snelheden en rijstappen van de locomotieven. |
| − | === Instellen functieuitgangen === | + | |
| − | Bij het rijden in multitractie (dus met geactiveerd consistadres in CV19) luistert de decoder qua rijden alleen nog naar CV19 ofwel via CV19 wordt alleen het consist-adres opgegeven voor het rijden in multitractie, en in welke richting.<br /> | + | === Instellen functie-uitgangen === |
| − | CV19 bevat een zeven bit adres in bit posities 0-6. Bit 7 (positie 7) dient voor het opgeven van de relatieve richting, die een loc/treinstel dat in multitractie rijdt, op moet gaan. De waarde '0' is voor de normale rijrichting, en de waarde '1' zorgt er voor dat de loc/treinstel de andere kant op rijdt. Wanneer alle bits van CV19 op '0' staan (dus '0000000'), dan is de loc/treinstel met die decoder niet meer ingesteld op multi-tractie.
| + | Bij het rijden in multi-tractie (dus met geactiveerd consist adres in CV19) luistert de decoder qua rijden alleen nog naar CV19 ofwel via CV19 wordt alleen het consist-adres opgegeven voor het rijden in multi-tractie en in welke richting. |
| | | | |
| − | <u>Functies inschakelen</u>
| + | CV19 bevat een zeven bit adres in bit posities 0-6. Bit 7 (positie 7) dient voor het opgeven van de relatieve richting, die een loc/treinstel dat in multi-tractie rijdt, op moet gaan. De waarde '0' is voor de normale rijrichting, en de waarde '1' zorgt er voor dat de loc/treinstel de andere kant op rijdt. Wanneer alle bits van CV19 op '0' staan (dus '0000000'), dan is de loc/treinstel met die decoder niet meer ingesteld op multi-tractie. |
| | | | |
| − | De functies die gebruikt moeten worden tijdens het multitractie rijden, moeten per decoder worden opgegeven in CV21 en CV22.<br /> | + | ====Functies inschakelen==== |
| − | Via CV21 kan worden opgegeven welke van de functies F1-F8 via het consist-adres bediend moeten worden.<br />
| + | De functies die gebruikt moeten worden tijdens het multi-tractie rijden, moeten per decoder worden opgegeven in CV21 en CV22: |
| − | Via CV22 kunnen de resterende functies FL en F9-F12 worden opgegeven.
| + | * via CV21 kan worden opgegeven welke van de functies F1-F8 via het consist-adres bediend moeten worden |
| | + | * via CV22 kunnen de resterende functies FL en F9-F12 worden opgegeven. |
| | | | |
| − | Voor het bedienen van de verlichting etc. via het consist-adres zult u dus CV21 en CV22 aan moeten passen (mits ondersteund in uw decoder) | + | Voor het bedienen van de verlichting etc. via het consist-adres moeten dus CV21 en CV22 worden aangepast (mits ondersteund in de decoder) |
| | {{Linkssectie begin | | {{Linkssectie begin |
| | |Box= AlleenInfo | | |Box= AlleenInfo |
| Regel 108: |
Regel 117: |
| | |- valign= "top" | | |- valign= "top" |
| | ! scope= "row" width="80%" | | | ! scope= "row" width="80%" | |
| − | | <small><small>Laatste wijziging: 11 okt 2017 14:49 (CEST)</small></small> | + | | <small><small>Laatste wijziging: 30 juni 2021 15:49 (CEST)</small></small> |
| | |} | | |} |
| | [[Categorie: Alles|M]] | | [[Categorie: Alles|M]] |
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteurs: Karst Drenth en Ronald Koerts - Update door Fred Eikelboom
Twee of meer locomotieven die een lange trein trekken heet multi-tractie rijden en dat kan ook in model. Hiervoor zijn diverse opties, van het verwijderen van motoren tot het instellen van een locdecoder.
|
| Afbeelding: 01
|
| Multitractie-set Roco 2200 met dummy
|
| Foto gemaakt door: Modelleisenbahn GmbH Website Roco
|
Gelijke snelheden
Voor zowel analoog als digitaal geldt dat de locomotieven op dezelfde spanning even snel moeten rijden. Verschillen de snelheden te veel, dan kunnen er problemen ontstaan, van ontsporende treinen (bijv. omdat de achterste loc de voorgaande wagens/rijtuigen te veel opdrukt) tot doorgebrande motoren.
Bij analoge locomotieven is het het makkelijkst om identieke locs in te zetten omdat het anders wat moeilijker is om de snelheden gelijk te krijgen. Ook zullen dan soms wat aanpassingen in de locomotief gedaan moeten worden, zoals bijvoorbeeld een aantal antiparallel geschakelde diodes in serie met één van de motoraansluitdraden zetten bij de te snel rijdende loc.
| LET OP |
De hier aangegeven toepassing van de antiparallel geschakelde diodes is alleen geschikt voor analoge modelspoorbanen. Pas dit nooit toe bij een digitale locdecoder!
|
Dummy-locomotieven
Er zijn fabrikanten die 'dummy'-locomotieven aanbieden. Dit zijn locomotieven zonder motor en daardoor als rijtuig of wagen meerijden (in NS-spoorjargon: 'in opzending meerijden').
Echte multi-tractie
Hoe in multi-tractie gereden kan worden ligt aan het systeem en digitale protocol dat wordt gebruikt. De mogelijkheden op een rijtje:
De digitale centrale
Met sommige digitale centrales is het mogelijk om 'multi-tractie' direct in de centrale in te stellen. Sommige centrales zorgen voor het aanpassen van de rijeigenschappen van de betreffende locomotieven. Bij andere centrales moet een aantal CV's worden ingeseld, dit zijn de CV's voor de minimale snelheid (CV 2), de maximale snelheid (CV 5) en de gemiddelde snelheid (CV 6).
Motorola-protocol
Het Motorola-protocol heeft geen standaard-optie om multi-tractie in te stellen. Het is echter mogelijk om in sommige decoders een tweede adres te programmeren, waar de decoder dan op reageert. Ook is het mogelijk om twee locdecoders op hetzelfde adres in te stellen, waardoor de locs beiden op dat ene adres zullen reageren.
DCC-protocol
De specificaties van DCC verplichten iedereen die het protocol in zijn/haar locomotiefdecoders inbouwt, om bepaalde functies te ondersteunen. Eén van de verplichte functies is het consist-adres ofwel CV 19. Deze CV zorgt er voor dat meerdere decoders op één loc-adres reageren.
De locomotieven dienen wel dezelfde beginsnelheid te hebben (Vmin: CV2) en dezelfde eindsnelheid (Vmax: CV 5). Daarnaast moet de gemiddelde snelheid (Vmid: CV 6 ) zodanig worden ingesteld (in feite uitgeschakeld) dat er een lineaire snelheidsgrafiek is tussen Vmin en Vmax. Op deze manier is het relatief gemakkelijk om de locs in multi-tractie te laten rijden.
Stappenplan multi-tractie
Een stappenplan voor het instellen van in multi-tractie rijden met de MultiMaus. In het voorbeeld wordt een aantal 2200-en genoemd.
Let op! Voor het instellen van de MultiMaus in POM (Programming On Main track) of CV-modus (programmeren in CV-modus)
- Programmeren drie locs in de MultiMaus: drie locs aanmaken:
- 2241 - adres 2241.
- 2328 - adres 2228.
- 2200M - adres 22.
- MultiMaus in CV programmeermodus.
- 1e 2200 op het spoor zetten, lang adres programmeren op 2241 en CV 29 op 38.
- 2e 2200 op het spoor spoor zetten en (zeer belangrijk!) de eerste 2200 van het spoor af halen!!, daarna een lang adres programmeren op 2328 en CV 29 op 38 zetten.
- Beide locs op het spoor zetten en testrijden.
- MultiMaus in POM programmeermodus.
- 2241 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 22 zetten.
- 2328 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 22 zetten.
- 2200M selecteren en rijden
Let op! Wanneer de locs 'kop-aan-kont' moeten rijden, is bovenstaande voldoende. Moeten ze 'kop-aan-kop' of 'kont-aan-kont' rijden, dan moet CV 19 van één van de twee de waarde 22 + 128 = 150 krijgen. Dit om te zorgen dat één van de locomotieven de rijrichting andersom is.
Opheffen multi-tractie
Opheffen van de multi-tractie gaat via de volgende stappen:
- MultiMaus in POM programmeermodus
- 2241 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 0 zetten.
- 2328 selecteren, Shift-Menu, CV veranderen, CV 19 op waarde 0 zetten.
- 2241 selecteren en wegrijden.
- 2328 selecteren en wegrijden.
Treinbesturingssoftware
Een andere optie is, om via de treinbesturingssoftware in multi-tractie te gaan rijden. Dit is meestal ook de gemakkelijkste optie, omdat (als het goed is) voor het rijden met de software, de treinen al 'geijkt' zijn. Daardoor zijn alle rijsnelheden van de locomotieven bekend in de software. De software regelt alles betreffende de verschillende snelheden en rijstappen van de locomotieven.
Instellen functie-uitgangen
Bij het rijden in multi-tractie (dus met geactiveerd consist adres in CV19) luistert de decoder qua rijden alleen nog naar CV19 ofwel via CV19 wordt alleen het consist-adres opgegeven voor het rijden in multi-tractie en in welke richting.
CV19 bevat een zeven bit adres in bit posities 0-6. Bit 7 (positie 7) dient voor het opgeven van de relatieve richting, die een loc/treinstel dat in multi-tractie rijdt, op moet gaan. De waarde '0' is voor de normale rijrichting, en de waarde '1' zorgt er voor dat de loc/treinstel de andere kant op rijdt. Wanneer alle bits van CV19 op '0' staan (dus '0000000'), dan is de loc/treinstel met die decoder niet meer ingesteld op multi-tractie.
Functies inschakelen
De functies die gebruikt moeten worden tijdens het multi-tractie rijden, moeten per decoder worden opgegeven in CV21 en CV22:
- via CV21 kan worden opgegeven welke van de functies F1-F8 via het consist-adres bediend moeten worden
- via CV22 kunnen de resterende functies FL en F9-F12 worden opgegeven.
Voor het bedienen van de verlichting etc. via het consist-adres moeten dus CV21 en CV22 worden aangepast (mits ondersteund in de decoder)
Meer informatie
Beneluxspoor.net Forum:
|
|
|
over multitractie
|
|
|
Laatste wijziging: 30 juni 2021 15:49 (CEST)
|
