Praktijkvoorbeeld klimspiraalUit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Gerard Wassink
In bewerking door Fred
InleidingHet bouwen van een spiraal kan op verschillende manieren gedaan worden. In dit artikel laat Gerard Wassink zien hoe u een klimspiraal volgens de methode van Rainer Lüssi bouwt. Met de methode van Rainer Lüssi maakt u met rechte stukken plaatmateriaal, die worden verlijmd tot een zeshoek, een mooie klimspiraal. De spiraal in dit artikel is zeer groot, met een buitenspoor-diameter van 1000 mm. Door de grote diameter krijgt u een zeer klein hellingspercentage, waardoor u ook met lange treinen kunt rijden. Door de grootte van de spiraal is deze niet bij iedereen thuis op deze wijze te bouwen. Deze methode is echter ook goed te gebruiken voor de kleinere diameters. Het artikel bestaat uit twee delen. Het eerste deel beschrijft de bouw van de draagconstructie c.q. het frame, en het tweede deel gaat over de bouw van de klimspiraal zelf. DraagconstructieDe klimspiraal moet in de definitieve situatie vanzelfsprekend ergens op rusten. Daarvoor dient een goede draagconstructie te worden gebouwd. De draagconstructie bestaat uit een houten frame met houten poten. De poten zijn verstelbaar in hoogte.
Benodigde materialenVoor de draagconstructie zijn de volgende materialen gebruikt:
Het frameHet frame, bestaande uit balken, is met lijm, schroeven en halfhoutverbindingen in elkaar gezet. Het is een recht-toe-recht-aan frame. De foto's hieronder zeggen eigenlijk genoeg.
De stelbare potenEr is voor gekozen om balken van 44 × 44 mm voor de poten te gebruiken. Ze zijn 80 cm hoog. Van de poten zijn stukjes van 10 cm afgezaagd. In die stukjes van 10 cm komen de slagmoeren. Het eerste idee was om bouten M8 met de kop in de langere einden te lijmen. Maar na een tip op het Beneluxspoor-Forum zijn beide einden van slagmoeren voorzien. Veel gemakkelijker... Door deze constructie van de poten kan het frame netjes horizontaal afgesteld worden.
De klimspiraalNatuurlijk is voor de berekeningen gebruik gemaakt van de Excel-sheet van Rainer Lüssi zelf. In de encyclopedie staat de Nederlandse versie van de Excel-sheet. Voor de berekeningen (zie afbeelding E04.05.04-10 hiernaast) is gekozen voor:
PlaatmateriaalUit de berekende waarden hierboven kunnen we maten afleiden voor de te zagen stukken hout. In dit voorbeeld is gekozen voor triplex van 5,5 mm dik. Samen met de mensen bij de bouwmarkt zijn de stukken helemaal op maat gezaagd. Maak hiervoor een goed zaagplan, voordat u naar de bouwmarkt gaat. De standaardmaat van platen hout is 2440 mm bij 1220 mm. Houdt rekening met een breedte van drie mm voor de zaagsneden. Bij dit voorbeeld was de lengte aan de lange zijde van de stukken 1190,5 mm, bij een breedte van 242,9 mm. Wees gerust, met de tienden (de maten achter de komma) hoeft u geen rekening te houden. De laatste maat die erg van belang is, is de overlapping. Dat is de afstand vanaf de hoek aan de lange zijde waarover een tweede stuk verschoven is voordat dit wordt verlijmd. De overlapping zorgt voor een sterke lijmverbinding tussen de delen. Het ijzerwerkVoor de ondersteuning van de platen / niveaus in de klimspiraal wordt gebruik gemaakt van draadeinden. Met de nodige ringen en moeren is straks de spiraal keurig af te stellen. VerlijmenDe bouwmethode gaat uit van trapeziumvormige stukken plaatmateriaal met hoeken van 60° (graden). Door deze op de juiste manier te verlijmen, kunt u er een stevige zeshoek van maken. Hoe het verlijmen werkt, ziet u hieronder.
Spiraal opbouwNa het maken van de platen met een overlapping kan de spiraal worden opgebouwd. De startEerst wordt één van de delen haaks gezaagd. Dan wordt in de grondplaat deze haakse vorm uitgezaagd (zie foto E04.05.04-15). Op foto E04.05.04-16 zien we hoe er onder de grondplaat twee balkjes zijn vastgeschroefd om de eerste plaat van de spiraal aan vast te maken. Op foto E04.05.04-17 ziet u hoe op deze manier een mooie vloeiende overgang wordt verkregen.
De eerste rondeNadat de start is gemaakt, kunnen de volgende delen er aan vast worden gelijmd (hieronder te zien op foto E04.05.04-18). Het eerste (start-)deel ligt op deze foto in het midden van de linker zijkant van de foto. Op de tweede foto ziet u de eerste ronde nu compleet van bovenaf, op hoogte gebracht met de draadeinden.
De tweede ronde en op hoogteOp foto E04.05.04-20 hieronder ziet u een overzicht, met rechtsachter de wissels voor de overgang naar het schaduwstation. Op foto E04.05.04-21 ziet u nog een keer details van de opbouw. Aan de rechterkant, onder de eerste helling door, ziet u het begin van de oostelijke wisselstraat van het schaduwstation. En op de voorgrond van beide fotos ziet u het omloopspoor op het niveau van het schaduwstation.
Op de volgende twee fotos ziet u een overzicht vanuit het zuidoosten. Op de linkerfoto is de helling mooi te zien, op de rechter het hoogteverschil (18 cm per 360 graden).
Meer informatie
|