Inleiding keerlus

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu

Vorige | Volgende

---

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom - Update door Fred Eikelboom

---

Kortsluiting bij keerlussituaties op tweerailbanen

In een tweerail keerlus ontstaat kortsluiting omdat de linker en rechter rails op elkaar worden aangesloten, zie tekening 01. Om dit probleem op te lossen moet de keerlus worden geïsoleerd van het inrijspoor en er moet gebruik gemaakt worden van een schakeling die de polariteit van de rijspanning op het juiste moment omschakelt.

Kortsluiting zichtbaar gemaakt

Afbeelding: 01

Kortsluiting in de keerlus

Tekening gemaakt door: Fred Eikelboom.

Begin geheel links, volg de rechter rail (rode lijn) helemaal rond de keerlus. Bij het wissel komt de rode lijn de blauwe tegen. Hetzelfde geldt voor de blauwe lijn in de binnenbocht. Ook hier gaat het mis en komt de blauwe lijn op de rode uit.

In alle gevallen zal de rails in de keerlus op vier plaatsen onderbroken dienen te worden door middel van isolatielassen, b.v. in de vorm van plastic railverbinders. Bij het aanbrengen van de isolatielassen dient er voor gezorgd te worden dat de hele trein binnen de onderbroken sectie past.

Bij een analoge baan kan het ompolen op twee manieren:

1. trein rijdt vooruit de keerlus binnen en wordt gestopt met de regelaar, polariteit binnen de keerlus wordt omgepoold, trein rijdt verder (nu 'achteruit' op de regelaar) het hoofdspoor op.
2. trein rijdt de keerlus binnen, polariteit op het hoofdspoor wordt omgepoold zodra de rijdende trein zich geheel binnen de lus bevindt, trein rijdt zonder stoppen het hoofdspoor op.

Het probleem met de 2e oplossing is dat eventueel andere treinen op dezelfde regelaar op het hoofdspoor opeens van rijrichting zullen veranderen.

Omschakelmogelijkheden

De polariteit van de rijspanning kan op diverse manieren worden omgeschakeld:

• met de hand, door gebruikmaking van een schakelaar (2 × wissel);
• met de hand, door gebruikmaking van een schakelaar (1 × wissel) en een relais;
• met gebruikmaking van een relais, gekoppeld aan het wissel;
• met gebruikmaking van een relais, aangestuurd door reed-contacten (geactiveerd door een magneet);
• met gebruikmaking van een relais, aangestuurd door foto-cellen (lichtsluis);
• met gebruikmaking van een elektronische module (via kortsluitdetectie of via bezetmelders);
• met gebruikmaking van de computer (via bezetmelders en schakeldecoder).

Het is mogelijk om de polariteit van de rijspanning met de hand om te schakelen, maar als er meerdere treinen op de modelspoorbaan rijden, wordt het lastig om telkens op het juiste moment de schakelaar te bedienen. Er is dus 'iets' nodig dat de taak van het 'schakelaar op tijd omzetten' overneemt. Zo'n schakeling is de 'keerlus-module'.

Een keerlusmodule moet, om zijn werk goed te kunnen doen, een constante rijspanning op de spoorstaven hebben, zoals bij o.a. DCC en Motorola. Bij gelijkspanning-systemen, waar de snelheidsregeling via de hoogte van de rijspanning plaatsvindt, zal een keerlus-module, die werkt volgens het principe van stroomdetectie, niet werken. Oorzaak: er is alleen maar voldoende spanning voor het meetcirquit, wanneer de regelaar vol-uit staat. Zodra het materieel langzamer gaat rijden, signaleert een keerlus-module niets meer, omdat de rijspanning te laag wordt c.q. geworden is.

Overbelasting

Wanneer gebruik gemaakt wordt van een digitaal systeem, zoals een centrale, locdecoders en wisseldecoders, is het uit den boze om een keerlusmodule te gebruiken die gebruik maakt van kortsluitdetectie (lees: symptoom-bestrijding).

LET OP

Wanneer een keerlus-module eerst een kortsluiting laat ontstaan en dan pas ingrijpt, loopt er een zeer hoge stroom (ongeveer twee à drie ampère) door de sleepcontacten (stroomafnemers) en de wielen.

Meer nadelen van van kortsluitdetectie:

• het is een onnodig zware belasting voor de centrale;
• het verstoorde digitale signaal (dat optreedt tijdens de kortsluiting) is een grote belasting voor de decoders. Deze kunnen er van 'in de war raken' en in een aantal gevallen zelfs hun instellingen verliezen (zie ook 'docplayer' bij Meer informatie);
• door de kortsluitstromen zullen de wielen en de rails langzaam-maar-zeker inbranden en daardoor zwart worden.

Probeer dus ten allen tijde moedwillige kortsluiting op uw digitale baan te voorkomen.

Op de volgende pagina's geven we een aantal mogelijke oplossingen.

Waar op te letten bij toepassing van een keerlusmodule

Bij het in secties verdelen van de spoorstaven in de keerlus, dient er altijd voor gezorgd te worden dat de gehele trein/treinstel in het gedeelte past waar de spanning omgepoold wordt!

De reden hiervoor is dat de achterste rijtuigen/goederenwagens, bij een te lange trein (of een te korte ompool-sectie), met de wielen over de rails-isolaties rijden en daar heel kort kontakt maken. Dat (heel korte) moment is genoeg om een detectie door de keerlus-electronica te veroorzaken. Het inmiddels omgepoolde gedeelte van de keerlus wordt daardoor opnieuw omgepoold (of 'terug-gepoold'). En dan is er, zodra de trein/treinstel met zijn voorzijde het omgepoolde gedeelte verlaat, toch weer een kortsluiting!

Ook is het mogelijk dat bij een te korte sectie toevallig en de loc uit de keerlussectie rijdt (en dus door zijn assen de keerlus en gewone voeding hard kortsluit) en op de ingangssectie toevallig een wielstel van één van de rijtuigen/goederenwagens de isolatie bij de inrijsectie overbrugt. Er ontstaat dan een fysieke, keiharde sluiting tussen keerlus en centrale!

---

Meer informatie

Sjabloon:Link Roco-Meerkeuze

docplayer.nl

Informatie over keerlussen en keerlusmodules (zie punt 9)

---

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu

Vorige | Volgende

Contact met de redactie:

---

	Laatste wijziging: 31 dec 2017 14:30 (CEST)