|
|
Het maken van een mal voor rijdradenUit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Jan Willem Penris.
In bewerking. Fred.
MaterialenDe benodigde materialen voor het maken van de mal zijn:
of U -profiel (ijzerhandel / doe–het-zelf zaak) (C)
Voorbewerking en BouwTijdens het solderen is het handig een bakje bij de hand te hebben met warm zeepwater, of nog beter WC-eend, om de soldeerpunten meteen van eventuele S-39 te ontdoen. Als u het niet met S-39 soldeert dan kan het in ieder geval geen kwaad om na afloop de lasjes te reinigen. Neem hiervoor een laag bakje dat precies onder het portaal kan staan en gebruik voor het reinigen een zachte tandenborstel. Wanneer u de S39 of een ander vloeimiddel niet met een sopje verwijderd ontstaat er een groene oxidatielaag. Dit is eigenlijk bij bovenleiding natuurgetrouw, maar op de modelbaan is de laag groene aanslag veel te dik, en dan ziet onze mooie bovenleiding er opeens een stuk minder mooi uit. Het onderste U-profiel wordt vastgezet op een stevige ondergrond, bijvoorbeeld een stukje hardhout dat iets breder is dan het U-profiel. Ook de lengte van het stukje hout dient groter te zijn dan de gekozen lengte van het U-profiel. Dit kan gewoon met een schroefje op de uiteinden van het U-profiel. Wel iets verzinken natuurlijk.
De mal zit vast op een stukje hardhout van 4 cm breed en 50 cm lang. Het profiel is iets korter, namelijk 40 cm, omdat we uitgaan van een maximale lengte van de stukken bovenleiding van 40 cm.
De pijlen bij de afbeelding hiernaast laten zien hoe het er uit komt te zien. Wanneer de lijmtangen aan weerszijden worden vastgezet, dient men er op te letten dat de lijmtang niet boven de rand van het U-profiel uitsteekt.
Door deze verlijming (zie pijlen) wordt aan de zijkant van het bovenblokje een randje lijm uitgeperst. Dit is handig, want wanneer het blokje a er ooit een keer afbreekt (door bijvoorbeeld te grote hitte), dan kunt u het er met Driesecondenlijm zo weer op lijmen. Het blokje past dan precies in de oude lijmranden.
Let erop dat dit op een vlakke ondergrond gebeurt, dan is de bovenkant immers ook vlak na het lijmen. Zo worden 10 stuks M-vormen aangemaakt. Het aantal is natuurlijk vrij te kiezen. Op de tekening is één pijl met een r gemerkt. Dit vlak is belangrijk in verband met de plaatsbepaling van de horizontale lijn over alle 10 de houders. Verderop in het verhaal komen we hier nog op terug. Bij f wordt een gat geboord van acht mm. Hierin kan een busje met draad worden geplaatst. Het busje is een soort buis met een 5 mm. draad erin die men kan vervormen. De moer zal aan de buitenzijde van gat f vervormen en dus vast gaan zitten. U kunt hiervoor een VW-onderdeel gebruiken met onderdeelnummer N-902-388-01.
Deze worden (of werden) gebruikt om spiegels mee te bevestigen bij Golf–II .
Om diezelfde reden is het belangrijk dat er geen punt aanzit. Deze draait nl. allemaal gaatjes in de buitenkant van het onderste U-profiel. In onderstaande tekening is de krimpmoer afgebeeld zoals deze in de buitenzijde van de M-vormen moet worden geplaatst.
De krimpmoer zal nu gaan vervormen op het aangegeven deel. Als deze vervormd is, zit de krimpmoer vast. Maak het moertje los, verwijder de ring en draai het boutje weer eruit. Zo worden alle krimpmoeren geplaatst.
Ook hier is een ruimte tussen beide U-profielen gelaten om de tekening te verduidelijken. De zwarte blokjes zijn verdikkingen in het raamprofiel. Dit profiel zal niet overal te verkrijgen zijn, maar de glashandel biedt hier mogelijk uitkomst. Nu worden de stukjes vierkantprofiel gezaagd in stukjes van 35 mm. (Blokje a hierboven). In deze blokjes moeten nog gaten worden geboord en sleuven worden gezaagd. Zie eerder het r- teken. De bedoeling is dat dit vlak tijdens het bouwen als een referentievlak gebruikt wordt. Vanuit hier meten we alles uit en -op. Als u steeds dezelfde maat aanhoudt vanuit dat vlak tot aan de voorzijde van blokje a, moeten alle blokjes in één lijn komen te liggen.
De horizontale hartlijn voor de rijdraad (afstand t) is 5 mm vanuit de voorzijde. Ook gat g wordt op de kruising van de hartlijnen (afstanden m en t) op 5 mm van de voorzijde van de blokjes a geboord. De grootte van gat g is 5 mm. Het wordt dus wel priegelen op een dergelijk klein stukje, maar het is te doen. Houdt er rekening mee dat de zaagsneden draad moeten bergen van 0,6 mm dik en dat deze dus niet te breed moeten worden. De zaagsneden in de mal zijn 1 mm breed en dat is breed genoeg. Teken daarom eerst alles duidelijk met een dunne stift af. Afstand v bij de hartlijn door h is variabel in verband met de hoogte van de hangdraad.
Zie in dit geval ook onderstaande tekening.
In groef s in tekening E09.05.05-09 liggen twee draden horizontaal en één verticaal. Reken de maximale diepte van s eens op 2,5 mm. Dus lijn 3 is dan 2,5 mm diep, lijn 2 (de verticale lijn = hangdraad) is dan 1,9 mm diep en lijn 1, de eerste rijdraad ligt dan op (onderzijde) 1,3 mm diep, gewoon bovenop de andere draden. Dit dan steeds gerekend vanuit lijn t (staat voor top = bovenkant). De hangdraad (draagkabel, die de bovenste gaten h met elkaar verbindt), ligt dus in een gleuf van 1,3 mm. diep. De draad ligt met opzet iets dieper, want anders zou bijvoorbeeld in het geval van 1,8 mm. diepte de bovenkant precies gelijk met t liggen en dan springt deze er tijdens het solderen uit.
In tekening E09.05.05-11 is de bovenste draad de 'hangdraad' of 'draagkabel'. De verticalen zijn hangdraden en de onderste is/zijn de rijdraden. Wanneer we de hangdraad draagkabel doortrekken buiten de mal, moet de hoogte van de draagkabel tot de rijdraad ongeveer 27 à 28 mm. zijn. De tekening geeft een beetje aan, waar die hoogte gemeten moet worden. Dit is belangrijk, omdat dit mede de afstand v tussen de gaten bepaalt. De andere afstanden (van de hoogtes van de hangdraad tot de rijdraden), zijn een beetje proefondervindelijk, maar tussen blokje 1 en blokje 5, varieert de hoogte w van 23 tot 9 mm. (bijvoorbeeld 23 - 18 - 15 - 12 - 9 mm.) Gat h>/b> in een van de eerdere tekeningen moet dus op verschillende hoogtes vanaf de rijdraadlijn <b>t uitgezet worden. Dit, om een beetje glooiende lijn voor de hangdraad draagkabel te verkrijgen.
In de tekening hieronder is afgebeeld hoe de draden in de mal liggen.
Werkvolgorde Tenslotte geven we u nog een overzicht van de werkvolgorde:
Alle M-vormen worden naast elkaar op het U-profiel geplaatst, tegen elkaar aangeschoven en vastgeklemd. Dat er onderling tussen links en rechts een beetje verschil is, hoeft niet noodzakelijkerwijs reden tot paniek te geven.
Een simpele manier om de blokjes te lijmen is om de blokjes 1 en 10 zo precies mogelijk te fixeren (let op het referentievlak), dan in beide de groeven te verbinden door middel van een zaagblaadje, zodat de andere groeven s precies onder het zaagblad komen te liggen. Lijm de blokjes a nu op de M-vormen, met Tweecomponentenlijm. Zorg dat de voorzijde van blokje a (schroefzijde) allemaal dezelfde afstand tot het referentievlak hebben. Als alles goed verlijmd is, moet er één rechte lijn zijn ontstaan over de blokjes a in groef s. Tot slot: Nummer de blokjes a en b met een viltstift van 1 tot 10. Als u de blokjes in een zeepoplossing hebt liggen en er breken een aantal blokjes van elkaar los, dan kunt u gemakkelijk terug vinden welke a bij welke b hoort. Bovendien hoeft u dan niet meer te zoeken bij het opstellen van de mal, 'welke was ook alweer de eerste?' of zo. ‘‘‘Disclaimer!’’’ Het werken met gevaarlijke stoffen en scherpe draden, evenals het werken met slijp- boor- of freesmachines vereist goed gereedschap, kennis van zaken en last-but-not-least, beveiligingsmiddelen voor persoonlijke bescherming (zoals een veiligheidsbril, werkhandschoenen en eventueel gehoorbescherming). Gebruik deze dus! |
