Persoonlijke instellingen

Stappenplan locdecoderinbouw: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k
k (txt)
 
(200 tussenliggende versies door 6 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
<small><center>'''[[E10.08.03 - 21MTC]] - Vorige | Volgende - [[E10.09 - Keerlus]]'''</center>
+
{{Koptekst
−
----
+
|Vorige= FX35
−
<small>Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom</small></small>
+
|Volgende= Loc digitaliseren, niet digitaal voorbereid
−
=== Stappenplan Decoderinbouw ===
+
|VorigeMenu= Locdecoders
 +
|Auteur= Fred Eikelboom
 +
}}
 +
{{Inhoudsopgave||Klein}}
 +
Dit is een '''stappenplan voor het inbouwen van een locdecoder''' in een analoge loc. Bouw een [[Locdecoders|locdecoder]] pas in wanneer de loc analoog onberispelijk rijdt, anders heeft het inbouwen van een locdecoder weinig zin. Dit leidt alleen maar tot ergernissen.
 +
=== De voorbereiding ===
 +
Mechanisch en elektrisch dient de loc in onberispelijke staat te zijn. Let daarbij op het volgende:
 +
:* De overbrenging van motor naar wielen dient soepel te lopen. Controleer of er nergens een "zwaar punt" aanwezig is. Smeer de tandwielen met speciaal daarvoor bedoeld vet en de assen van de tandwielen met speciale olie (gebruik daarvoor zeker '''geen''' slaolie!);
 +
:* '''De [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]]afname van de wielen dient 100% te zijn. Eventueel de sleepcontacten en de wielen reinigen. Dit gaat prima met spaarzaam aangebrachte [http://www.ambersil.com/wwwcrc/tds/TKC1%20COCLEAN390.PDF contactspray], verwijder eerst eventuele haartjes en pluisjes die zich tussen sleepcontact en wiel verzameld kunnen hebben;'''
 +
:* '''Heel belangrijk; kijk ook of alle sleepcontacten (de stroomafnemers) de wielen goed blijven raken bij zijdelingse verschuiving van de as (controleer dit in beide richtingen en kijk tevens of er voldoende druk is). Eventueel de assen verwijderen en de sleepcontacten voorzichtig iets bijbuigen, daarna voorzichtig weer monteren;'''
 +
:* Bij locs met koppelstangen (bijvoorbeeld de Hippel) of drijfstangen (stoomlocs) dient te worden gecontroleerd of het mechanisme niet verbogen is en of alles soepel kan bewegen (eventueel een heel klein beetje "teflon-olie" of "slotspray" op de draaipunten en heen-en-weer gaande delen aanbrengen).
 +
=== Controle van de motor ===
 +
Alvorens een [[Locdecoders|locdecoder]] in te gaan bouwen, moet de locomotief analoog goed en betrouwbaar lopen. Tevens dient de lococomotief goed ingelopen te zijn.
 +
:* Controleer de lengte en toestand van de koolborstels, ze mogen niet van ongelijke lengte zijn, of te kort, of onder de olie/vet zitten. Vervang ze bij twijfel;
 +
:* Controleer of de koolborstels vrij in de houders kunnen bewegen;
 +
:* Controleer de koperen collector op schade door inbranden (putjes en/of groeven). Eventueel met zeer fijn schuurpapier bijwerken;
 +
:* Maak de spleten tussen de lamellen, die in de lengterichting van de [[Woorden - R#Rotor|rotor]] liggen, vrij van koolstof met een houten cocktailprikker en reinig de [[Woorden - C#Collector|collector]] daarna met een kwastje en wasbenzine;
 +
:* Controleer of de motor niet (te) zwaar loopt. Smeer eventueel de motorlagers '''met heel weinig''' olie;
 +
:* Laat de loc na vervangen van de koolborstels een half uur op halve snelheid achteruit rijden, daarna een half uur op halve snelheid vooruit;
 +
{| class="wikitable"
 +
| valign="center"| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small>&nbsp;&nbsp;'''LET OP'''</small>||valign="top"| "Laat de motor, na het reinigen met wasbenzine (of een ander brandbaar goedje) eerst een poosje drogen, vóór er spanning op te zetten, vanwege brandgevaar!"
 +
|-
 +
|}
 +
=== Isolatie van de koolborstelhouders ===
 +
Op het internet wordt vaak genoemd dat "de motor geïsoleerd moet worden". Dat is niet juist! De motor (het motorhuis) mag gerust verbinding maken met het frame van de loc. Waar het hier om gaat is dat de '''koolborstelhouders''' van de motor '''geen elektrisch contact mogen maken met het motorhuis en/of het locframe'''. Vóór het inbouwen van een locdecoder moet er op gelet worden dat dat niet het geval is, ook niet via ontstoorcondensatoren en -spoelen. Pas daarna mogen de oranje en de grijze draad op de koolborstelhouders gemonteerd worden. Indien er na het inbouwen van de [[Locdecoders|locdecoder]] nog een verbinding van één van de koolborstels naar het motorhuis en/of het frame van de loc aanwezig is, zal de locdecoder meteen defect raken, zodra er spanning op wordt gezet!
 +
{{Afbeelding 3 naast elkaar
 +
|Bestand= Motorschild-ReinierT-01.jpg
 +
|Bestand2= Motorschild-Michael-01.jpg
 +
|Bestand3= Motorschild-PKramer-01.jpg
 +
|Grootte= 250px
 +
|Grootte2= 180px
 +
|Grootte3= Zeer klein
 +
|Volgnummer= 01
 +
|Volgnummer2= 02
 +
|Volgnummer3= 03
 +
|Omschrijving= Niet geïsoleerd motorschild
 +
|Omschrijving2= Niet geïsoleerd motorschild
 +
|Omschrijving3= Geïsoleerd motorschild met NEM connector (bestelnr: 00504738)
 +
|Maker= Reinier T.
 +
|Maker2= Michael
 +
|Maker3= Peter Kramer
 +
}}
 +
Bij oudere Fleischmannmotoren is één koolborstelhouder met het locschild verbonden en maakt daardoor ook contact met het locframe. Zoals te zien is op foto 01, is de rechter koolborstelhouder geïsoleerd gemonteerd. De linker koolborstelhouder maakt echter contact met het metalen locschild. Foto 02 is ook van een niet-geïsoleerd motorschild. Hier is de linker koolborstelhouder met het locschild verbonden. Een dergelijk motorschild (zoals te zien op foto 01 en 02) moet worden vervangen door een geïsoleerd exemplaar (zie foto 03). Het is voor een beetje doe-het-zelver ook mogelijk om zelf de koolborstelhouder te isoleren (zie "Forum" bij [[#Meer informatie|"Meer informatie"]]). Om het probleem sneller op te lossen, kan het motorschild worden vervangen door een Fleischmann exemplaar met aangebouwde NEM-[[Woorden - C#Connector|connector]] (bestelnr: 00504738, zie afbeelding 03). In die connector kan zonder meer een 6-polige locdecoder[[NEM651|stekker]] gestoken worden.
  
−
 
+
Voor het aansluiten van locdecoders op Fleischmannmotoren zie "Locdecoder aansluiten op Fleischmann motoren" (PDF) bij [[#Meer informatie|"Meer informatie"]]).
−
 
+
{| class="wikitable"
−
 
+
| valign="center"| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small>&nbsp;&nbsp;'''LET OP'''</small>||valign="top"|'''Verbind nooit een locdecoder met de motoraansluitingen als er een verbinding is tussen de koolborstels en het motorhuis en/of het locframe, want de locdecoder overleeft dit niet!!<br />
−
>>>> In bewerking door Fred. 6-3. 14:22. <<<<
+
Doormeten met een multimeter op het &Omega; of [[Woorden - C#Continuïteitsmeter|continuïteitsbereik]] kan bevestigen dat er absoluut geen verbinding aanwezig is. De multimeter dient een oneindig hoge waarde aan te geven en/of mag, wanneer de multimeter voorzien is van een luidspreker, niet "piepen" (geen geluidssignaal geven).
−
 
+
|-
−
 
+
|}
−
 
+
Nu is het belangrijk of er wel of niet een NEM-connector in de loc zit.<br>
−
'''De voorbereiding.'''
+
Geen NEM-connector aanwezig;
−
 
+
*[[Loc digitaliseren, niet digitaal voorbereid]].
−
Alvorens een decoder in te gaan bouwen dienen we de volgende zaken op orde te hebben:
+
Een NEM-connector aanwezig;
−
De loc moet analoog goed- en betrouwbaar lopen. De motor moet dus 100% in orde zijn. Daarvoor controleren we het volgende:<br />
+
*[[Loc digitaliseren, digitaal voorbereid]].
−
1) Controleer de lengte- en toestand van de koolborstels en of de koolborstels vrij in de houders kunnen bewegen. Controleer meteen de koperen collectorlamellen op schade door inbranden &nbsp;&nbsp;&nbsp;(putjes en/of groeven). Maak de collectorspleten vrij van koolstof en reinig de collector daarna met wasbenzine. Controleer of de motor niet zwaar loopt. Smeer eventueel de motorlagers.<br />  
+
{{Linkssectie begin
−
2) De overbrenging van motor naar wielen dient soepel te lopen. Controleer of er geen zwaar punt ergens aanwezig is. Smeer de tandwielen en de assen.<br />
+
|Box= AlleenInfo
−
3) De stroomafname van de wielen dient 100% goed te zijn. Eventueel stroomafnemers en wielen goed reinigen. Kijk ook of alle stroomafnemers de wielen goed blijven raken bij zijdelingse &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;verschuiving van de as(controleer dit in beide richtingen). Eventueel de stroomafnemers voorzichtig iets bijbuigen.(dit gaat het handigst wanneer je de betreffende as uit de loc verwijderd):<br />
+
}}
−
4) Bij loc&#39;s met koppelstangen(bijv. de Hippel) of aandrijfstangen(stoomloc&#39;s), dienen we te controleren of het mechanisme niet verbogen is, en of alles soepel kan bewegen.:<br />
+
{{Linkssectie tussenkop
−
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Pas wanneer de loc analoog onberispelijk rijdt, kunnen we overgaan tot het inbouwen van de decoder.
+
|Koptekst= Encyclopedie:
−
Indien de loc analoog niet goed rijdt, heeft het inbouwen van de decoder weinig zin. Dit leidt &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;alleen maar tot ergernissen.
+
}}
−
 
+
{{Link intern
−
Tip:
+
|Link= Locdecoders
−
Indien er Ledverlichting in de loc zit, controleer dan even met een multimeter wat de plus- en min-kant van de Led-aansluitingen zijn. Dat voorkomt onnodig opnieuw solderen wanneer later blijkt dat de bedrading verkeerd-om zit.
+
|Linknaam= Locdecoders
−
 
+
}}
−
'''De inbouw.'''
+
{{Link intern
−
 
+
|Link= Locdecoder programmeren
−
We verwijderen een eventueel aanwezige dummy NEM-plug, en controleer, met behulp van een multimeter, of de koolborstelaansluitingen van de motor nergens contact maken met andere bedrading of met het chassis van de loc.
+
|Linknaam= Locdecoder programmeren
−
Bij oudere Fleischmann motoren is één van de koolborstelhouders verbonden met het motorschild. Als je heel handig bent, kun je dit oplossen door die koolborstelhouder te isoleren van het motorschild. Wil je het probleem sneller oplossen, vervang dan het motorschild door een geïsoleerd exemplaar.
+
}}
−
De koolborstelaansluitingen van de motor mogen alléén maar aangesloten zijn op de oranje- en grijze decoderdraad.
+
{{Link intern
−
Als dit in orde is kunnen we de decoder aansluiten.<br />
+
|Link= Function Mapping
−
We hebben twee mogelijkheden.:<br />
+
|Linknaam= Function Mapping
−
1) De loc is voorzien van een NEM-aansluitpunt (NEM-Connector).
+
}}
−
zie E10.08.01, E10.08.02 of E10.08.03.
+
{{Link intern
−
(Zoniet, ga dan verder bij 2)
+
|Link= Het aansluiten van leds
−
 
+
|Linknaam= Het aansluiten van leds
−
Verwijder voorzichtig de dummysteker. Daarna is het heel gemakkelijk: de NEM-steker van de decoder op de juiste wijze, voorzichtig in de connector duwen. Op de print staat - als het goed is - een merkteken. Dit kan een sterretje zijn, maar ook een pijltje.
+
}}
−
 
+
{{Link intern
−
[[Bestand:nem8-contra.gif‎]]
+
|Link= Minimale led serieweerstand berekenen
−
<br />
+
|Linknaam= Minimale led serieweerstand berekenen
−
<i><small><small>nem8-contra.gif<br />
+
}}
−
Afbeelding&#58;Fred Eikelboom&#46;<br />
+
{{Link intern
−
Het sterrettje.</small></small></i>
+
|Link= Meten van de motorstroom vóór het inbouwen van een locdecoder
−
 
+
|Linknaam= Meten van de motorstroom vóór het inbouwen van een locdecoder
−
[[Bestand:nem6-polig.gif‎]].
+
}}
−
<br />
+
{{Link intern
−
<i><small><small>nem6-polig.gif<br />
+
|Link= Meten van de motorstroom na het inbouwen van een locdecoder
−
Afbeelding&#58;Fred Eikelboom&#46;<br />
+
|Linknaam= Meten van de motorstroom na het inbouwen van een locdecoder
−
Het pijltje.</small></small></i>
+
}}
−
 
+
{{Link intern
−
Indien het een sterretje is, dan zorgen dat de oranje draad vlak bij het sterretje komt te zitten. Staat er een pijltje zoals in de afbeelding hierboven, dan moet de decoder vanaf de rechterkant tegenover het pijltje komen. Bevestig de decoder met zo weinig mogelijk dubbelzijdig tape (er moet zo veel mogelijk koellucht bij de decoder kunnen komen).<br />
+
||Linknaam= Basis elektronica
−
+
|Link= Elektronica_basis#Smoorspoel
−
2) De loc is niet voorzien van een NEM-aansluitpunt(NEM-Connector).
+
|ExtraInfo= Meer informatie over condensatoren en smoorspoelen.  
−
Dan moeten we de draden van de decoder op de juiste punten aansluiten door ze vast te solderen.
+
}}
−
Bevestig de decoder met zo weinig mogelijk dubbelzijdig tape(er moet zo veel mogelijk koellucht bij de decoder kunnen komen).
+
{{Link intern
−
 
+
|Link= NEM651
−
'''De spanningsvoorziening.'''
+
|Linknaam= NEM651
−
 
+
}}
−
We beginnen altijd met het aansluiten van de rode en de zwarte draad. De rode draad komt aan de rechterwielen van de loc. De zwarte draad komt aan de linkerwielen van de loc.
+
{{Link intern
−
Wat is nu links of rechts? Om een kort verhaal lang te maken: Rechts is die kant van de loc, die wanneer je in de loc staat en met je gezicht in de rijrichting staat, wanneer de loc in voorwaartse richting rijdt, aan de kant van je rechterhand zit.
+
|Link= NEM652 en NEM654
−
 
+
|Linknaam= NEM652 en NEM654
−
Voor die enkeling die nou toevallig niet weet wat zijn rechterhand is; dat is de hand waar je duim links zit. :-)
+
}}
−
 
+
{{Link intern
−
[[Bestand:rijricht.gif‎]]
+
|Link= NEM658
−
<br />
+
|Linknaam= NEM658
−
<i><small><small>rijricht.gif<br />
+
}}
−
Afbeelding&#58;Fred Eikelboom&#46;<br />
+
{{Link intern
−
De rijrichting.</small></small></i>
+
|Link= NEM660
−
 
+
|Linknaam= NEM660
−
'''De motoraansluitingen.'''
+
}}
−
 
+
{{Link intern
−
Daarna sluiten we de motor aan: de oranje draad gaat naar de + kant van de motor. De grijze draad gaat naar de _ (min)kant van de motor. De plus-kant van de motoraansluitingen is die aansluiting waarbij, als de plusaansluiting van een 4,5 Volts batterij er op aangesloten is, de loc vooruit rijdt.(Let op! Test dit niet met de decoder aangesloten, want daar kan de decoder absoluut niet tegen.)
+
|Link= NEM658
−
Nu gaan we eerst testen of de loc wil rijden met aangesloten decoder. We dienen wel te zorgen dat alle loshangende draden nergens tegenaan kunnen komen, dus eventueel eerst goed isoleren. Zet de loc op het programmeerspoor en geef de loc een adres (in CV1 een nummer programmeren). Stel op de centrale het aantal rijstappen in, en stel op de decoder hetzelfde aantal rijstappen in (CV29). Kies in de centrale de loc met dat adres, en kijk of de loc goed vooruit- en achteruit wil rijden. Moet de loc vooruit rijden volgens de centrale, maar rijdt deze de verkeerde kant op, dan even de positie van de oranje en grijze draad op de motor omwisselen.
+
|Linknaam= NEM662
−
Het zou overigens voor kunnen komen dat in CV 29 de rijrichting omgekeerd ingesteld staat (bijvoorbeeld bij een al eerder in een andere loc gebruikte decoder). Dan even CV 29 volgens de gebruiksaanwijzing instellen. (meestal CV 29 = 2)
+
}}
−
 
+
{{Linkssectie scheiding}}
−
 
+
{{Linkssectie tussenkop
−
'''De verlichting.'''
+
|Koptekst= Forum:
−
+
}}
−
Is bovenstaande in orde, dan pas gaan we de verlichting aansluiten. Waarom? Stel dat je alle bedrading in één keer aansluit, en dat later blijkt dat de loc niet wil rijden door een defecte decoder. Dan mag je alles weer los gaan halen. Zonde van de tijd en het werk wat je er mee hebt.
+
{{Link Forum-Meerkeuze
−
Controleer nu(indien er lampjes in de loc zitten), of de lampjes vrij zijn van het chassis.  Is dat niet het geval, kijk dan in de gebruiksaanwijzing van je decoder hoe je het dan aan moet sluiten.
+
|Volgnr = 111
−
De frontverlichting(het frontsein) sluiten we als volgt aan: de blauwe plus-draad gaat naar de Led&#39;s of lamp(en). De witte min-draad van de decoder komt aan de andere zijde van de Led&#39;s of lamp(en). Bij gebruik van Led&#39;s, deze altijd via een (eventueel al aanwezige) voorschakelweerstand aansluiten!
+
|ExtraInfo= Meer informatie over het aanpassen van het locschild bij Fleischmann motoren.
−
Na het aansluiten van het frontsein, controleren we of de frontverlichting brandt, en of de verlichting overeenkomt met de rijrichting. Als dit in orde is kunnen we de rode lamp aan de voorzijde aan gaan sluiten op de gele draad. Ook deze lamp controleren we op juiste werking. Komt de verlichting nu niet overeen met de rijrichting, dan moet je even een decoder CV aanpassen. Staat hierboven al aangegeven, maar ook in de gebruiksaanwijzing.
+
}}
−
De achterverlichting (het sluitsein of de sluitseinen) sluiten we als volgt aan: de blauwe plus-draad gaat naar de Led&#39;s of lamp(en). De witte min-draad van de decoder komt aan de andere zijde van de Led&#39;s (of lamp).
+
{{Linkssectie scheiding}}
−
Nu weer controleren of dit ook goed werkt.
+
{{Linkssectie tussenkop
−
Het frontsein aan de achterzijde sluiten we op de gele draad aan. Als laatste controleren we nu alle verlichting op juiste werking.
+
|Koptekst= Externe website:
−
 
+
}}
−
[[Bestand:stdleds.gif‎]]
+
{{Link Algemeen-overige
−
<br />
+
|Volgnr = 41
−
<i><small><small>stdleds.gif;<br />
+
|ExtraInfo= Locdecoder aansluiten op Fleischmann motoren (pdf).
−
Afbeelding&#58;Fred Eikelboom&#46;<br />
+
}}
−
Standaard Ledaansluiting.</small></small></i>
+
{{Link Algemeen-Meerkeuze
−
 
+
|Volgnr = 12
−
[[Bestand: stdleds2.gif ‎]]
+
|ExtraInfo= Inbouwvoorbeelden locdecoders.
−
<br />
+
}}
−
<i><small><small>stdleds2.gif<br />
+
{{Link Algemeen-Meerkeuze
−
Afbeelding&#58; Fred Eikelboom &#46;<br />
+
|Volgnr = 13
−
Alternatieve Ledaansluiting.</small></small></i>
+
|ExtraInfo= Inbouwvoorbeelden locdecoders (schaal N).
−
 
+
}}
−
Led&#58;s sluiten we aan volgens schema in afbeelding stdleds.gif hierboven.
+
{{Link Algemeen-Meerkeuze
−
 
+
|Volgnr= 415 <!-- opendcc -->
−
In het schema hierboven is aangegeven hoe we front- en sluitseinen op de decoder aan kunnen sluiten.
+
|ExtraInfo= Handige CV instellingen (en calculator voor lange adressen).
−
De weerstanden worden allen op de blauwe draad (de plus) aangesloten. De Anodes van de Led's worden met de weerstanden verbonden. De Kathodes van de Led's worden via de gele of witte draad aan de massa geschakeld.
+
}}
−
Aan de voorzijde van de loc moeten de beide frontseinen op de witte draad aangesloten zijn, en de beide rode sluitseinen op de gele draad.
+
{{Link Algemeen-Meerkeuze
−
Aan de achterzijde van de loc moeten de beide frontseinen op de gele draad aangesloten zijn, en de beide rode sluitseinen op de witte draad.
+
|Volgnr= 451
−
Nu zal de verlichting op de juiste wijze omschakelen bij veranderen van rijrichting.
+
|ExtraInfo= Calculator voor lange adressen.
−
De weerstanden van de sluitseinen hebben een grotere waarde dan de weerstanden van de frontseinen, omdat de sluitseinen geen vérstralers hoeven te zijn.
+
}}
−
 
+
{{Linkssectie einde}}
−
De volgorde van een Led en bijbehorende weerstand maakt niets uit. Natuurlijk wel op voorwaarde dat er verder geen aftakkingen zijn. We kunnen het dus ook zo aansluiten (zie afbeelding stdleds2.gif hierboven). Ligt er maar net aan wat het beste uitkomt.
+
{{Gerelateerde termen
−
 
+
|Termen= Marklin, Maerklin, Mærklin
−
 
+
}}
−
'''Schakeling lampen in locomotief. '''
+
{{Voettekst
−
 
+
|Vorige=  FX35
−
[[Bestand:stdlamp.gif‎]]
+
|Volgende= Loc digitaliseren, niet digitaal voorbereid
−
<br />
+
|VorigeMenu= Locdecoders
−
<i><small><small>stdlamp.gif‎&#45;<br />
+
}} {| width= "100%"
−
Afbeelding&#58;Fred Eikelboom&#46;<br />
+
|- valign= "top"
−
De lampaansluiting.</small></small></i>
+
! scope= "row" width="70%" |
−
 
+
| <small>Laatste wijziging: 1 mrt 2025 10:28 (CET)</small>
−
Lampjes sluiten we aan volgens het schema in afbeelding stdlamp.gif‎ hierboven.
+
|}
−
Na een laatste controle gaan we de bedrading netjes met dun garendraad bundelen, zodat er bij het terugplaatsen van de kap geen draadjes klem komen te zitten.
+
[[Categorie: Alles|S]]
−
----
+
[[Categorie: Artikel|Stappenplan locdecoderinbouw]]
−
<small><center>'''[[E10.08.03 – 21MTC]] - Vorige | Volgende - [[E10.09 - Keerlus]]'''</center>
+
[[Categorie: Baanbesturing|S]]
 +
[[Categorie: Bedrading|S]]
 +
[[Categorie: Connector|S]]
 +
[[Categorie: CV instellingen|S]]
 +
[[Categorie: Decoder|S]]
 +
[[Categorie: Digitaal treingestuurd|S]]
 +
[[Categorie: Digitale baanbesturing|S]]
 +
[[Categorie: Elektronica|S]]
 +
[[Categorie: Elektronica digitaal|S]]
 +
[[Categorie: Front en sluitseinen|S]]
 +
[[Categorie: Led|S]]
 +
[[Categorie: Normen|S]]
 +
[[Categorie: Verlichting|S]]
 +
[[Categorie: Fred Eikelboom|S]]

Huidige versie van 1 mrt 2025 om 11:28

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom

Dit is een stappenplan voor het inbouwen van een locdecoder in een analoge loc. Bouw een locdecoder pas in wanneer de loc analoog onberispelijk rijdt, anders heeft het inbouwen van een locdecoder weinig zin. Dit leidt alleen maar tot ergernissen.

De voorbereiding

Mechanisch en elektrisch dient de loc in onberispelijke staat te zijn. Let daarbij op het volgende:

  • De overbrenging van motor naar wielen dient soepel te lopen. Controleer of er nergens een "zwaar punt" aanwezig is. Smeer de tandwielen met speciaal daarvoor bedoeld vet en de assen van de tandwielen met speciale olie (gebruik daarvoor zeker geen slaolie!);
  • De stroomafname van de wielen dient 100% te zijn. Eventueel de sleepcontacten en de wielen reinigen. Dit gaat prima met spaarzaam aangebrachte contactspray, verwijder eerst eventuele haartjes en pluisjes die zich tussen sleepcontact en wiel verzameld kunnen hebben;
  • Heel belangrijk; kijk ook of alle sleepcontacten (de stroomafnemers) de wielen goed blijven raken bij zijdelingse verschuiving van de as (controleer dit in beide richtingen en kijk tevens of er voldoende druk is). Eventueel de assen verwijderen en de sleepcontacten voorzichtig iets bijbuigen, daarna voorzichtig weer monteren;
  • Bij locs met koppelstangen (bijvoorbeeld de Hippel) of drijfstangen (stoomlocs) dient te worden gecontroleerd of het mechanisme niet verbogen is en of alles soepel kan bewegen (eventueel een heel klein beetje "teflon-olie" of "slotspray" op de draaipunten en heen-en-weer gaande delen aanbrengen).

Controle van de motor

Alvorens een locdecoder in te gaan bouwen, moet de locomotief analoog goed en betrouwbaar lopen. Tevens dient de lococomotief goed ingelopen te zijn.

  • Controleer de lengte en toestand van de koolborstels, ze mogen niet van ongelijke lengte zijn, of te kort, of onder de olie/vet zitten. Vervang ze bij twijfel;
  • Controleer of de koolborstels vrij in de houders kunnen bewegen;
  • Controleer de koperen collector op schade door inbranden (putjes en/of groeven). Eventueel met zeer fijn schuurpapier bijwerken;
  • Maak de spleten tussen de lamellen, die in de lengterichting van de rotor liggen, vrij van koolstof met een houten cocktailprikker en reinig de collector daarna met een kwastje en wasbenzine;
  • Controleer of de motor niet (te) zwaar loopt. Smeer eventueel de motorlagers met heel weinig olie;
  • Laat de loc na vervangen van de koolborstels een half uur op halve snelheid achteruit rijden, daarna een half uur op halve snelheid vooruit;
Let-op.jpg
  LET OP		 "Laat de motor, na het reinigen met wasbenzine (of een ander brandbaar goedje) eerst een poosje drogen, vóór er spanning op te zetten, vanwege brandgevaar!"

Isolatie van de koolborstelhouders

Op het internet wordt vaak genoemd dat "de motor geïsoleerd moet worden". Dat is niet juist! De motor (het motorhuis) mag gerust verbinding maken met het frame van de loc. Waar het hier om gaat is dat de koolborstelhouders van de motor geen elektrisch contact mogen maken met het motorhuis en/of het locframe. Vóór het inbouwen van een locdecoder moet er op gelet worden dat dat niet het geval is, ook niet via ontstoorcondensatoren en -spoelen. Pas daarna mogen de oranje en de grijze draad op de koolborstelhouders gemonteerd worden. Indien er na het inbouwen van de locdecoder nog een verbinding van één van de koolborstels naar het motorhuis en/of het frame van de loc aanwezig is, zal de locdecoder meteen defect raken, zodra er spanning op wordt gezet!

Motorschild-ReinierT-01.jpg Motorschild-Michael-01.jpg Motorschild-PKramer-01.jpg
Afbeelding: 01 Afbeelding: 02 Afbeelding: 03
Niet geïsoleerd motorschild Niet geïsoleerd motorschild Geïsoleerd motorschild met NEM connector (bestelnr: 00504738)
Foto gemaakt door: Reinier T. Foto gemaakt door: Michael Foto gemaakt door: Peter Kramer

Bij oudere Fleischmannmotoren is één koolborstelhouder met het locschild verbonden en maakt daardoor ook contact met het locframe. Zoals te zien is op foto 01, is de rechter koolborstelhouder geïsoleerd gemonteerd. De linker koolborstelhouder maakt echter contact met het metalen locschild. Foto 02 is ook van een niet-geïsoleerd motorschild. Hier is de linker koolborstelhouder met het locschild verbonden. Een dergelijk motorschild (zoals te zien op foto 01 en 02) moet worden vervangen door een geïsoleerd exemplaar (zie foto 03). Het is voor een beetje doe-het-zelver ook mogelijk om zelf de koolborstelhouder te isoleren (zie "Forum" bij "Meer informatie"). Om het probleem sneller op te lossen, kan het motorschild worden vervangen door een Fleischmann exemplaar met aangebouwde NEM-connector (bestelnr: 00504738, zie afbeelding 03). In die connector kan zonder meer een 6-polige locdecoderstekker gestoken worden.

Voor het aansluiten van locdecoders op Fleischmannmotoren zie "Locdecoder aansluiten op Fleischmann motoren" (PDF) bij "Meer informatie").

Let-op.jpg
  LET OP		 Verbind nooit een locdecoder met de motoraansluitingen als er een verbinding is tussen de koolborstels en het motorhuis en/of het locframe, want de locdecoder overleeft dit niet!!

Doormeten met een multimeter op het Ω of continuïteitsbereik kan bevestigen dat er absoluut geen verbinding aanwezig is. De multimeter dient een oneindig hoge waarde aan te geven en/of mag, wanneer de multimeter voorzien is van een luidspreker, niet "piepen" (geen geluidssignaal geven).

Nu is het belangrijk of er wel of niet een NEM-connector in de loc zit.
Geen NEM-connector aanwezig;

Een NEM-connector aanwezig;

Meer informatie

Encyclopedie:
Meer informatie over condensatoren en smoorspoelen.
Forum:
Meer informatie over het aanpassen van het locschild bij Fleischmann motoren.
Externe website:
Locdecoder aansluiten op Fleischmann motoren (pdf).
Inbouwvoorbeelden locdecoders.
Inbouwvoorbeelden locdecoders (schaal N).
Handige CV instellingen (en calculator voor lange adressen).
Calculator voor lange adressen.

Gerelateerde termen: Marklin, Maerklin, Mærklin


Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
 Contact met de redactie: Contact met de redactie 
Laatste wijziging: 1 mrt 2025 10:28 (CET)
Overgenomen van "https://encyclopedie.beneluxspoor.eu/index.php?title=Stappenplan_locdecoderinbouw&oldid=54094"