Persoonlijke instellingen

Stappenplan locdecoderinbouw: verschil tussen versies

Uit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
k
k (txt)
 
(80 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{Koptekst
 
{{Koptekst
|Vorige= NEM662
+
|Vorige= FX35
|Volgende= Dummy-steker
+
|Volgende= Loc digitaliseren, niet digitaal voorbereid
 +
|VorigeMenu= Locdecoders
 
|Auteur= Fred Eikelboom
 
|Auteur= Fred Eikelboom
|Aantalplaatjes= 010
 
|Aantalfilmpjes= 00
 
 
}}
 
}}
 
{{Inhoudsopgave||Klein}}
 
{{Inhoudsopgave||Klein}}
 +
Dit is een '''stappenplan voor het inbouwen van een locdecoder''' in een analoge loc. Bouw een [[Locdecoders|locdecoder]] pas in wanneer de loc analoog onberispelijk rijdt, anders heeft het inbouwen van een locdecoder weinig zin. Dit leidt alleen maar tot ergernissen.
 
=== De voorbereiding ===
 
=== De voorbereiding ===
Zorg dat u een decoder heeft die de stroom van de motor ruim aankan (zie: 'Meten van de motorstroom vòòr het inbouwen van een decoder' bij ''Meer informatie'').
+
Mechanisch en elektrisch dient de loc in onberispelijke staat te zijn. Let daarbij op het volgende:
 
+
:* De overbrenging van motor naar wielen dient soepel te lopen. Controleer of er nergens een "zwaar punt" aanwezig is. Smeer de tandwielen met speciaal daarvoor bedoeld vet en de assen van de tandwielen met speciale olie (gebruik daarvoor zeker '''geen''' slaolie!);
Alvorens een decoder in te gaan bouwen, dienen we de volgende zaken op orde te hebben: de loc moet analoog goed en betrouwbaar lopen. Tevens dient de loc ''goed ingelopen'' te zijn. '''De motor moet dus 100% in orde zijn.''' Daarvoor controleren we het volgende:
+
:* '''De [[Woorden - E#Elektrische stroom|stroom]]afname van de wielen dient 100% te zijn. Eventueel de sleepcontacten en de wielen reinigen. Dit gaat prima met spaarzaam aangebrachte [http://www.ambersil.com/wwwcrc/tds/TKC1%20COCLEAN390.PDF contactspray], verwijder eerst eventuele haartjes en pluisjes die zich tussen sleepcontact en wiel verzameld kunnen hebben;'''
 
+
:* '''Heel belangrijk; kijk ook of alle sleepcontacten (de stroomafnemers) de wielen goed blijven raken bij zijdelingse verschuiving van de as (controleer dit in beide richtingen en kijk tevens of er voldoende druk is). Eventueel de assen verwijderen en de sleepcontacten voorzichtig iets bijbuigen, daarna voorzichtig weer monteren;'''
:* Controleer de lengte en toestand van de koolborstels en of de koolborstels vrij in de houders kunnen bewegen. Controleer meteen de koperen collectorlamellen op schade door inbranden (putjes en/of groeven). Maak de collectorspleten (de spleten tussen de koperlamellen die in de lengterichting van het anker liggen) vrij van koolstof en reinig de collector daarna met wasbenzine.
+
:* Bij locs met koppelstangen (bijvoorbeeld de Hippel) of drijfstangen (stoomlocs) dient te worden gecontroleerd of het mechanisme niet verbogen is en of alles soepel kan bewegen (eventueel een heel klein beetje "teflon-olie" of "slotspray" op de draaipunten en heen-en-weer gaande delen aanbrengen).
 
+
=== Controle van de motor ===
 
+
Alvorens een [[Locdecoders|locdecoder]] in te gaan bouwen, moet de locomotief analoog goed en betrouwbaar lopen. Tevens dient de lococomotief goed ingelopen te zijn.
 +
:* Controleer de lengte en toestand van de koolborstels, ze mogen niet van ongelijke lengte zijn, of te kort, of onder de olie/vet zitten. Vervang ze bij twijfel;
 +
:* Controleer of de koolborstels vrij in de houders kunnen bewegen;
 +
:* Controleer de koperen collector op schade door inbranden (putjes en/of groeven). Eventueel met zeer fijn schuurpapier bijwerken;
 +
:* Maak de spleten tussen de lamellen, die in de lengterichting van de [[Woorden - R#Rotor|rotor]] liggen, vrij van koolstof met een houten cocktailprikker en reinig de [[Woorden - C#Collector|collector]] daarna met een kwastje en wasbenzine;
 +
:* Controleer of de motor niet (te) zwaar loopt. Smeer eventueel de motorlagers '''met heel weinig''' olie;
 +
:* Laat de loc na vervangen van de koolborstels een half uur op halve snelheid achteruit rijden, daarna een half uur op halve snelheid vooruit;
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
| valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small>&nbsp;&nbsp;'''LET OP'''</small>||valign='top'| ''Laat de motor eerst een poosje drogen voordat u er spanning op zet, vanwege brandgevaar!''
+
| valign="center"| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small>&nbsp;&nbsp;'''LET OP'''</small>||valign="top"| "Laat de motor, na het reinigen met wasbenzine (of een ander brandbaar goedje) eerst een poosje drogen, vóór er spanning op te zetten, vanwege brandgevaar!"
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 
+
=== Isolatie van de koolborstelhouders ===
 
+
Op het internet wordt vaak genoemd dat "de motor geïsoleerd moet worden". Dat is niet juist! De motor (het motorhuis) mag gerust verbinding maken met het frame van de loc. Waar het hier om gaat is dat de '''koolborstelhouders''' van de motor '''geen elektrisch contact mogen maken met het motorhuis en/of het locframe'''. Vóór het inbouwen van een locdecoder moet er op gelet worden dat dat niet het geval is, ook niet via ontstoorcondensatoren en -spoelen. Pas daarna mogen de oranje en de grijze draad op de koolborstelhouders gemonteerd worden. Indien er na het inbouwen van de [[Locdecoders|locdecoder]] nog een verbinding van één van de koolborstels naar het motorhuis en/of het frame van de loc aanwezig is, zal de locdecoder meteen defect raken, zodra er spanning op wordt gezet!
:* Controleer of de motor niet (te) zwaar loopt. Smeer eventueel de motorlagers met ''heel weinig olie.''
 
:* De overbrenging van motor naar wielen dient soepel te lopen. Controleer of er geen zwaar punt ergens aanwezig is. Smeer de tandwielen en de assen.
 
 
 
:* '''De stroomafname van de wielen dient 100% goed te zijn.''' Eventueel de wielcontacten en de wielen goed reinigen.
 
 
 
 
 
Kijk ook of alle wielcontacten (de stroomafnemers) de wielen goed blijven raken bij zijdelingse verschuiving van de as (controleer dit in beide richtingen). Eventueel de wielcontacten voorzichtig iets bijbuigen (dit gaat het handigst wanneer u de betreffende as uit de loc verwijdert).
 
 
 
:* Bij loc's met koppelstangen (bijv. de Hippel) of aandrijfstangen (stoomloc's), dienen we te controleren of het mechanisme niet verbogen is, en of alles soepel kan bewegen (eventueel een heel klein beetje Teflon-olie aanbrengen).
 
 
 
'''Pas wanneer de loc analoog onberispelijk rijdt, kunnen we overgaan tot het inbouwen van de decoder.''' Indien de loc analoog niet goed rijdt, heeft het inbouwen van de decoder weinig zin. Dit leidt alleen maar tot ergernissen.
 
 
 
 
 
Tip:<br />
 
Indien er LED-verlichting in de loc zit, controleer dan even met een multimeter wat de plus- en min-kant van de LED-aansluitingen zijn. Dat voorkomt onnodig opnieuw solderen wanneer later blijkt dat de bedrading verkeerd-om zit.
 
 
 
 
 
=== Isolatie van de koolborstels ===
 
Waar u v&ograve;&ograve;r het inbouwen van een locdecoder zeer goed op dient te letten is, dat de koolborstels van de motor absoluut geen contact mogen maken met het motorhuis en/of met het frame van de loc. Indien er na het inbouwen van de decoder nog een verbinding van een van de koolborstels naar het motorhuis en/of het frame van de loc aanwezig is, zal de decoder meteen defect raken!!
 
 
 
 
{{Afbeelding 3 naast elkaar
 
{{Afbeelding 3 naast elkaar
 
|Bestand= Motorschild-ReinierT-01.jpg
 
|Bestand= Motorschild-ReinierT-01.jpg
Regel 51: Regel 37:
 
|Volgnummer2= 02
 
|Volgnummer2= 02
 
|Volgnummer3= 03
 
|Volgnummer3= 03
|Omschrijving= Niet ge&iuml;soleerd motorschild
+
|Omschrijving= Niet geïsoleerd motorschild
|Omschrijving2= Niet ge&iuml;soleerd motorschild
+
|Omschrijving2= Niet geïsoleerd motorschild
|Omschrijving3= Ge&iuml;soleerd motorschild
+
|Omschrijving3= Geïsoleerd motorschild met NEM connector (bestelnr: 00504738)
 
|Maker= Reinier T.
 
|Maker= Reinier T.
 
|Maker2= Michael
 
|Maker2= Michael
 
|Maker3= Peter Kramer
 
|Maker3= Peter Kramer
 
}}
 
}}
 +
Bij oudere Fleischmannmotoren is één koolborstelhouder met het locschild verbonden en maakt daardoor ook contact met het locframe. Zoals te zien is op foto 01, is de rechter koolborstelhouder geïsoleerd gemonteerd. De linker koolborstelhouder maakt echter contact met het metalen locschild. Foto 02 is ook van een niet-geïsoleerd motorschild. Hier is de linker koolborstelhouder met het locschild verbonden. Een dergelijk motorschild (zoals te zien op foto 01 en 02) moet worden vervangen door een geïsoleerd exemplaar (zie foto 03). Het is voor een beetje doe-het-zelver ook mogelijk om zelf de koolborstelhouder te isoleren (zie "Forum" bij [[#Meer informatie|"Meer informatie"]]). Om het probleem sneller op te lossen, kan het motorschild worden vervangen door een Fleischmann exemplaar met aangebouwde NEM-[[Woorden - C#Connector|connector]] (bestelnr: 00504738, zie afbeelding 03). In die connector kan zonder meer een 6-polige locdecoder[[NEM651|stekker]] gestoken worden.
  
 
+
Voor het aansluiten van locdecoders op Fleischmannmotoren zie "Locdecoder aansluiten op Fleischmann motoren" (PDF) bij [[#Meer informatie|"Meer informatie"]]).
Bij oudere Fleischmann-motoren is &eacute;&eacute;n koolborstelhouder met het locschild verbonden en maakt daardoor ook contact met het locframe. Zoals te zien is op foto 01, is de rechter koolborstelhouder ge&iuml;soleerd gemonteerd. De linker koolborstelhouder maakt echter contact met het metalen locschild. Op foto 02 ziet u ook een niet-ge&iuml;soleerd motorschild. Hier is de linker koolborstelhouder met het locschild verbonden. U zult een dergelijk motorschild (zoals te zien is op foto 01 en 02) moeten vervangen door een ge&iuml;soleerd exemplaar (zie: foto 03). Het is voor een beetje doe-het-zelver ook mogelijk om zelf de koolborstelhouder te isoleren (zie: 'Forum' bij 'Meer informatie').
 
 
 
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
| valign='center'| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small>&nbsp;&nbsp;'''LET OP'''</small>||valign='top'|<b>Verbind nooit een decoder met de motoraansluitingen als u er niet absoluut zeker van bent dat er geen verbinding is tussen de koolborstels en het motorhuis en/of het locframe, want de decoder overleeft die kortsluiting niet!!<br />Doormeten met een multimeter op het &Omega;-bereik bevestigt, dat er absoluut geen verbinding aanwezig is.</b>
+
| valign="center"| [[Bestand:Let-op.jpg|50px|center]]<small>&nbsp;&nbsp;'''LET OP'''</small>||valign="top"|'''Verbind nooit een locdecoder met de motoraansluitingen als er een verbinding is tussen de koolborstels en het motorhuis en/of het locframe, want de locdecoder overleeft dit niet!!<br />
 +
Doormeten met een multimeter op het &Omega; of [[Woorden - C#Continuïteitsmeter|continuïteitsbereik]] kan bevestigen dat er absoluut geen verbinding aanwezig is. De multimeter dient een oneindig hoge waarde aan te geven en/of mag, wanneer de multimeter voorzien is van een luidspreker, niet "piepen" (geen geluidssignaal geven).
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 
+
Nu is het belangrijk of er wel of niet een NEM-connector in de loc zit.<br>
=== Condensatoren en smoorspoelen ===
+
Geen NEM-connector aanwezig;
M&auml;rklin heeft in zijn locs soms drie condensatoren gemonteert, &eacute;&eacute;n zit direct tussen beide koolborstels, en twee zitten er dan tussen de afzonderlijke koolborstels en de locmassa (het chassis). Die laatste twee moeten er zondermeer uit, anders wordt het stuursignaal (van de decoder naar de motor) kortgesloten naar massa, en dan loopt de motor zeer belabberd en/of is de decoder zeer slecht af te regelen.<br />
+
*[[Loc digitaliseren, niet digitaal voorbereid]].
De condensator tussen beide koolborstels dient ook verwijderd te worden, tenzij de decoderfabrikant aangeeft dat die condensator niet verwijderd hoeft te worden (zie daarvoor de gebruiksaanwijzing).
+
Een NEM-connector aanwezig;
De smoorspoelen, welke op de motoraansluitingen zijn gemonteerd, kunnen aanwezig blijven, tenzij de decoderfabrikant aangeeft dat de smoorspoelen ook verwijderd dienen te worden (zie: 'Meer informatie').
+
*[[Loc digitaliseren, digitaal voorbereid]].
 
+
{{Linkssectie begin
 
+
|Box= AlleenInfo
=== Het inbouwen van de locdecoder ===
 
We verwijderen een eventueel aanwezige dummy NEM-plug, en controleren, met behulp van een multimeter, of de koolborstelaansluitingen van de motor nergens contact maken met andere bedrading of met het chassis van de loc.
 
Bij oudere Fleischmann-motoren is &eacute;&eacute;n van de koolborstelhouders verbonden met het motorschild. Als u heel handig bent, kunt u dit oplossen door die koolborstelhouder te isoleren van het motorschild. Wilt u het probleem sneller oplossen, vervang dan het motorschild door een ge&iuml;soleerd exemplaar. De koolborstelaansluitingen van de motor mogen all&eacute;&eacute;n maar aangesloten zijn op de oranje en grijze decoderdraden (zie ook hierboven bij '[[#Isolatie van de koolborstels|Isolatie van de koolborstels]]'). Als dit in orde is, kunnen we de decoder aansluiten<br />
 
We hebben twee mogelijkheden:
 
 
 
1) ''De loc is voorzien van een NEM-aansluitpunt (NEM-Connector),'' zie: [[NEM651]], [[NEM652]], [[NEM658]], [[NEM660]] of [[NEM662]]<br />&nbsp; &nbsp; (Is de loc ''niet'' voorzien van een NEM-aansluitpunt, ga dan verder bij punt 2 hieronder).
 
 
 
Verwijder voorzichtig de Dummy-steker. Daarna is het heel gemakkelijk: de NEM-steker van de decoder op de juiste wijze, voorzichtig, in de connector duwen. Op de print staat - als het goed is - een merkteken. Dit kan een sterretje (*) zijn, maar ook een pijltje (>).
 
 
 
 
 
=== 6-polige NEM-aansluiting ===
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= nem6-polig.gif
 
|Grootte= Groot
 
|Volgnummer= 04
 
|Omschrijving= Het pijltje geeft pin 1 aan
 
|Type= Tekening
 
|Maker= Fred Eikelboom
 
 
}}
 
}}
----
+
{{Linkssectie tussenkop
 
+
|Koptekst= Encyclopedie:
 
 
=== 8-polige NEM-aansluiting ===
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= nem-aansluit.gif‎
 
|Grootte= Normaal
 
|Volgnummer= 05
 
|Omschrijving= De connector op de locprint
 
|Type= Tekening
 
|Maker= Fred Eikelboom
 
 
}}
 
}}
 
+
{{Link intern
 
+
|Link= Locdecoders
In de huidige loc's zit vaak deze 8-polige aansluiting (zie afbeelding 05). Hieronder is deze aansluiting vergroot weergegeven.
+
|Linknaam= Locdecoders
{{Afbeelding
 
|Bestand= nem8-contra.gif‎
 
|Grootte= Groot
 
|Volgnummer= 06
 
|Omschrijving= Het sterretje geeft pin 1 aan
 
|Type= Tekening
 
|Maker= Fred Eikelboom
 
 
}}
 
}}
 
+
{{Link intern
 
+
|Link= Locdecoder programmeren
Indien het een sterretje (*) is, dan zorgen we dat de oranje draad vlak bij het sterretje komt te zitten (zie: afbeelding 06). Staat er een pijltje, zoals in afbeelding 04 hierboven, dan moet de decoder vanaf de rechterkant tegenover het pijltje komen. Bevestig de decoder met ''zo weinig mogelijk'' dubbelzijdig tape (er moet zo veel mogelijk koellucht bij de decoder kunnen komen).<br />(Vervolg bij 'Bevestiging van de decoder')
+
|Linknaam= Locdecoder programmeren
 
 
2) ''De loc is niet voorzien van een NEM-aansluitpunt (NEM-Connector).''<br />
 
Dan moeten we de draden van de decoder op de juiste punten aansluiten door ze vast te solderen. Gebruik bij het solderen een soldeerbout met een vermogen van ongeveer 18 tot 20 Watt. Indien de soldeerbout te zwaar is (te hoog vermogen), lopen we het risico dat er onderdelen smelten/beschadigen!<br />
 
(let op! bij sommige motoren; die kunnen maar weinig hebben wanneer de koolborstel-aansluitingen te lang verhit worden)
 
 
 
 
 
=== Bevestiging van de decoder ===
 
Bevestig de decoder met zo weinig mogelijk dubbelzijdig tape (er moet zo veel mogelijk koellucht bij de decoder kunnen komen). Smalle stripjes dubbelzijdige tape zijn het beste. Het verdient ten zeerste aanbeveling i.v.m. de noodzakelijke koeling van de decoder om - indien de decoder schuin of verticaal geplaatst wordt - de stripjes dubbelzijdige tape ook in verticale richting te plaatsen.
 
 
 
 
 
==== De spanningsvoorziening ====
 
'''We beginnen altijd met het aansluiten van de rode en de zwarte draad.''' De rode draad komt aan de rechterwielen van de loc. De zwarte draad komt aan de linkerwielen van de loc.<br />
 
Wat is nu links of rechts? Om een kort verhaal lang te maken: Rechts is die kant van de loc, die wanneer u in de loc staat en met uw gezicht in de rijrichting staat wanneer de loc in voorwaartse richting rijdt, aan de zijde van uw rechterhand zit (zie afbeelding 04 hieronder).
 
 
 
Voor die enkeling die nou toevallig niet weet wat zijn rechterhand is: dat is de hand waar uw duim links zit. :-)
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= rijricht.gif‎
 
|Grootte= Zeer groot
 
|Volgnummer= 07
 
|Omschrijving= De rijrichting
 
|Type= Tekening
 
|Maker= Fred Eikelboom
 
 
}}
 
}}
 
+
{{Link intern
 
+
|Link= Function Mapping
Nog even wat informatie over cab. 1 en cab. 2 bij de diverse loc's/treinstellen met twee cabine's;<br />
+
|Linknaam= Function Mapping
De cabine met nummer 1 is de voorzijde van de loc. Bij het grootspoor is dit aangegeven met het (kleine) cijfer 1 of 2 onder de cabinedeur. Vaak is er in de cabine ook een sticker (met cab. 1 of cab. 2) aanwezig, op de middelste raamstijl van de cabine. Bij trek/duw-treinen, is de 1700-loc met cab. 1 tegen de trein geplaatst, omdat het stuurstandrijtuig het nummer 1 heeft. De 1700 is dus zo gekoppeld, dat de zijde met cab. 2, de bediende cabine van de lok is. Bij een 1600, 1700 of 1800 is het ook herkenbaar aan de grote dak-unit. Deze heeft een hoge en een lage zijde. Met de lage zijde naar u toe zit cab. 1 links.
 
 
 
 
 
=== De motoraansluitingen ===
 
Daarna sluiten we de motor aan: '''de oranje draad''' gaat '''naar de + (plus)kant''' van de motor. '''De grijze draad''' gaat '''naar de &mdash; (min)kant''' van de motor. De plus-kant van de motoraansluitingen is die aansluiting waarbij, als de plusaansluiting van een 4,5 Volts batterij er op aangesloten is, de loc vooruit rijdt. '''(Let op! Test dit niet met de decoder aangesloten, want daar kan de decoder absoluut niet tegen.)'''<br />
 
Nu gaan we eerst testen of de loc wil rijden met aangesloten decoder. We dienen wel te zorgen dat alle loshangende draden nergens tegenaan kunnen komen, dus eventueel eerst goed isoleren. Zet de loc op het programmeerspoor (of op de hoofdbaan, wanneer uw centrale geen programmeerspooraansluiting heeft, maar verwijder in dat geval eerst alle overige loc's en rijtuigen waarin een decoder zit van de hoofdbaan) en geef de loc een adres (in CV1 een nummer programmeren). Stel op de centrale het aantal rijstappen in, en stel op de decoder hetzelfde aantal rijstappen in (CV29). Kies in de centrale de loc met dat adres, en kijk of de loc goed vooruit- en achteruit wil rijden. Moet de loc vooruit rijden volgens de centrale, maar rijdt deze de verkeerde kant op, dan even de positie van de oranje en grijze draad op de motor omwisselen.
 
Het zou overigens voor kunnen komen dat in CV29 de rijrichting omgekeerd ingesteld staat (bijvoorbeeld bij een al eerder in een andere loc gebruikte decoder). Dan even CV29 volgens de gebruiksaanwijzing instellen. (meestal CV29 = 2)
 
 
 
 
 
=== De verlichting ===
 
Is bovenstaande in orde, dan pas gaan we de verlichting aansluiten. Waarom ...? Stel dat u alle bedrading in &eacute;&eacute;n keer aansluit, en dat later blijkt dat de loc niet wil rijden door een defecte decoder. Dan mag u alles weer los gaan halen. Zonde van de tijd en het werk wat u er mee hebt. Controleer nu (indien er lampjes in de loc zitten), of de lampjes vrij zijn van het chassis. Is dat niet het geval, kijk dan in de gebruiksaanwijzing van uw decoder hoe u het dan aan moet sluiten.
 
 
 
 
 
: <u>- Frontverlichting</u>''
 
 
 
De '''frontverlichting ('het frontsein')''' sluiten we als volgt aan: '''de blauwe plus-draad''' gaat naar de LED's of lamp(en). '''De witte min-draad''' van de decoder '''komt aan de andere zijde van de LED's of lamp(en).''' Bij gebruik van LED's, deze altijd via een (eventueel al aanwezige) voorschakelweerstand aansluiten!
 
Na het aansluiten van het frontsein, controleren we of de frontverlichting brandt, en of de verlichting overeenkomt met de rijrichting. Als dit in orde is kunnen we '''de rode LED (of lamp)''' aan de voorzijde aan gaan sluiten '''op de gele draad.''' Ook deze verlichting controleren we op juiste werking. Komt de verlichting nu niet overeen met de rijrichting, dan moet u even een decoder-CV aanpassen. Staat hierboven al aangegeven, maar (als het goed is) ook in de gebruiksaanwijzing.
 
 
 
 
 
: <u>- Achterverlichting</u>
 
 
 
De '''achterverlichting ('het sluitsein' of 'de sluitseinen')''' sluiten we als volgt aan: '''de blauwe plus-draad''' gaat naar de LED's of lamp(en). '''De witte min-draad''' van de decoder komt '''aan de Kathode-zijde van de LED's (of aan de lamp).''' Nu weer controleren of dit ook goed werkt.<br />
 
'''Het frontsein aan de achterzijde''' sluiten we '''op de gele draad''' aan. Als laatste controleren we nu alle verlichting op juiste werking.
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= stdleds.gif‎
 
|Grootte= 150px
 
|Volgnummer= 08
 
|Omschrijving= De standaard LED-aansluiting
 
|Type= Tekening
 
|Maker= Fred Eikelboom
 
 
}}
 
}}
 
+
{{Link intern
 
+
|Link= Het aansluiten van leds
In schema 08 is aangegeven hoe u LED's als front- en sluitseinen op de decoder aan kuntsluiten. De weerstanden worden allemaal op de blauwe draad (de plus) aangesloten. De Anodes van de LED's worden met de weerstanden verbonden. De Kathodes van de LED's worden via de gele of witte draad aan de massa geschakeld.<br />
+
|Linknaam= Het aansluiten van leds
Aan de voorzijde van de loc moeten de beide frontseinen op de witte draad aangesloten zijn, en de beide rode sluitseinen op de gele draad.<br />
 
Aan de achterzijde van de loc moeten de beide frontseinen op de gele draad aangesloten zijn, en de beide rode sluitseinen op de witte draad. Nu zal de verlichting op de juiste wijze omschakelen bij veranderen van rijrichting.<br />
 
De weerstanden van de sluitseinen hebben een grotere waarde dan de weerstanden van de frontseinen, omdat de sluitseinen geen v&eacute;rstralers hoeven te zijn.
 
 
 
Indien de loc voorzien is van lichtgeleiders en de LED achter een lichtgeleider wordt geplaatst, kan het zijn dat u een tussenliggende weerstandswaarde (bijv. 1K8) voor het sluitsein moet gebruiken. Dit omdat de lichtgeleider niet alle licht van de LED doorlaat. Dit komt door de beide overgangen tussen lucht en lichtgeleider aan weerszijden van de lichtgeleider (de technische benaming voor dit fenomeen is: 'lichtbreking').
 
 
 
 
 
=== De aansluitvolgorde ===
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= stdleds2.gif
 
|Grootte= 150px
 
|Volgnummer= 09
 
|Omschrijving= Volgorde LED en weerstand omgewisseld
 
|Type= Tekening
 
|Maker= Fred Eikelboom
 
 
}}
 
}}
 
+
{{Link intern
De volgorde van een LED en bijbehorende weerstand maakt niets uit. Natuurlijk wel op voorwaarde dat er verder geen aftakkingen zijn. We kunnen het dus ook zo aansluiten; (zie afbeelding 09 hierboven). Ligt er maar net aan wat het beste uitkomt.
+
|Link= Minimale led serieweerstand berekenen
 
+
|Linknaam= Minimale led serieweerstand berekenen
 
 
=== Schakeling van de lampen in de locomotief ===
 
{{Afbeelding
 
|Bestand= stdlamp.gif‎
 
|Grootte= 150px
 
|Volgnummer= 10
 
|Omschrijving= De standaard lampen-aansluiting
 
|Type= Tekening
 
|Maker= Fred Eikelboom
 
 
}}
 
}}
 
+
{{Link intern
 
+
|Link= Meten van de motorstroom vóór het inbouwen van een locdecoder
Lampjes sluit u aan volgens het schema in afbeelding 10. Na een laatste controle kunt u het beste de bedrading netjes met dun garendraad bundelen, zodat er bij het terugplaatsen van de kap geen draadjes klem komen te zitten.
+
|Linknaam= Meten van de motorstroom vóór het inbouwen van een locdecoder
 
 
{{Linkssectie begin
 
|Box= AlleenInfo
 
}}
 
{{Linkssectie tussenkop
 
|Koptekst= Encyclopedie:
 
 
}}
 
}}
 
{{Link intern
 
{{Link intern
|Link= Decoders
+
|Link= Meten van de motorstroom na het inbouwen van een locdecoder
|Linknaam= Decoders
+
|Linknaam= Meten van de motorstroom na het inbouwen van een locdecoder
 
}}
 
}}
{{Link intern
+
{{Link intern  
|Link= Meten van de motorstroom v&ograve;&ograve;r het inbouwen van een decoder
+
||Linknaam= Basis elektronica
|Linknaam= Meten van de motorstroom v&ograve;&ograve;r het inbouwen van een decoder
+
|Link= Elektronica_basis#Smoorspoel
 +
|ExtraInfo= Meer informatie over condensatoren en smoorspoelen.
 
}}
 
}}
 
{{Link intern
 
{{Link intern
Regel 230: Regel 101:
 
}}
 
}}
 
{{Link intern
 
{{Link intern
|Link= NEM652
+
|Link= NEM652 en NEM654
|Linknaam= NEM652
+
|Linknaam= NEM652 en NEM654
 
}}
 
}}
 
{{Link intern
 
{{Link intern
Regel 247: Regel 118:
 
{{Linkssectie scheiding}}
 
{{Linkssectie scheiding}}
 
{{Linkssectie tussenkop
 
{{Linkssectie tussenkop
|Koptekst= Encyclopedie:
+
|Koptekst= Forum:
 
}}
 
}}
{{Link extern
+
{{Link Forum-Meerkeuze
|Omschrijving= Basis elektonica
+
|Volgnr = 111
|Link= http://encyclopedie.beneluxspoor.eu/index.php/Elektronica_basis#Smoorspoel
+
|ExtraInfo= Meer informatie over het aanpassen van het locschild bij Fleischmann motoren.
|ExtraInfo= Meer informatie over condensatoren en smoorspoelen
 
 
}}
 
}}
 
{{Linkssectie scheiding}}
 
{{Linkssectie scheiding}}
 
{{Linkssectie tussenkop
 
{{Linkssectie tussenkop
|Koptekst= Forum:
+
|Koptekst= Externe website:
 +
}}
 +
{{Link Algemeen-overige
 +
|Volgnr = 41
 +
|ExtraInfo= Locdecoder aansluiten op Fleischmann motoren (pdf).
 +
}}
 +
{{Link Algemeen-Meerkeuze
 +
|Volgnr = 12
 +
|ExtraInfo= Inbouwvoorbeelden locdecoders.
 
}}
 
}}
{{Link extern
+
{{Link Algemeen-Meerkeuze
|Omschrijving= Beneluxspoor.net
+
|Volgnr = 13
|Link= http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,37145.msg568080.html#msg568080
+
|ExtraInfo= Inbouwvoorbeelden locdecoders (schaal N).
|ExtraInfo= Meer informatie over het zelf aanpassen van het lokschild
 
 
}}
 
}}
{{Linkssectie scheiding}}
+
{{Link Algemeen-Meerkeuze
{{Linkssectie tussenkop
+
|Volgnr= 415 <!-- opendcc -->
|Koptekst= Externe website:
+
|ExtraInfo= Handige CV instellingen (en calculator voor lange adressen).
 
}}
 
}}
{{Link extern
+
{{Link Algemeen-Meerkeuze
|Omschrijving= Opendcc.de
+
|Volgnr= 451
|Link= http://www.opendcc.de/info/decoder/dcc_cv.html
+
|ExtraInfo= Calculator voor lange adressen.
|ExtraInfo= Handige CV instellingen
 
 
}}
 
}}
 
{{Linkssectie einde}}
 
{{Linkssectie einde}}
 
 
 
{{Gerelateerde termen
 
{{Gerelateerde termen
 
|Termen= Marklin, Maerklin, Mærklin
 
|Termen= Marklin, Maerklin, Mærklin
 
}}
 
}}
 
 
{{Voettekst
 
{{Voettekst
|Vorige= NEM662
+
|Vorige= FX35
|Volgende= Dummy-steker
+
|Volgende= Loc digitaliseren, niet digitaal voorbereid
|VorigeMenu= Decoders
+
|VorigeMenu= Locdecoders
}}
+
}} {| width= "100%"
 +
|- valign= "top"
 +
! scope= "row" width="70%" |
 +
| <small>Laatste wijziging: 1 mrt 2025 10:28 (CET)</small>
 +
|}
 
[[Categorie: Alles|S]]
 
[[Categorie: Alles|S]]
[[Categorie: Artikel|Stappenplan Decoderinbouw]]
+
[[Categorie: Artikel|Stappenplan locdecoderinbouw]]
 
[[Categorie: Baanbesturing|S]]
 
[[Categorie: Baanbesturing|S]]
 
[[Categorie: Bedrading|S]]
 
[[Categorie: Bedrading|S]]
 +
[[Categorie: Connector|S]]
 
[[Categorie: CV instellingen|S]]
 
[[Categorie: CV instellingen|S]]
 
[[Categorie: Decoder|S]]
 
[[Categorie: Decoder|S]]
 
[[Categorie: Digitaal treingestuurd|S]]
 
[[Categorie: Digitaal treingestuurd|S]]
 
[[Categorie: Digitale baanbesturing|S]]
 
[[Categorie: Digitale baanbesturing|S]]
 +
[[Categorie: Elektronica|S]]
 
[[Categorie: Elektronica digitaal|S]]
 
[[Categorie: Elektronica digitaal|S]]
[[Categorie: LED|S]]
+
[[Categorie: Front en sluitseinen|S]]
[[Categorie: Praktijk|S]]
+
[[Categorie: Led|S]]
 +
[[Categorie: Normen|S]]
 
[[Categorie: Verlichting|S]]
 
[[Categorie: Verlichting|S]]
 
[[Categorie: Fred Eikelboom|S]]
 
[[Categorie: Fred Eikelboom|S]]

Huidige versie van 1 mrt 2025 om 11:28

Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende

Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Fred Eikelboom


Dit is een stappenplan voor het inbouwen van een locdecoder in een analoge loc. Bouw een locdecoder pas in wanneer de loc analoog onberispelijk rijdt, anders heeft het inbouwen van een locdecoder weinig zin. Dit leidt alleen maar tot ergernissen.

De voorbereiding

Mechanisch en elektrisch dient de loc in onberispelijke staat te zijn. Let daarbij op het volgende:

  • De overbrenging van motor naar wielen dient soepel te lopen. Controleer of er nergens een "zwaar punt" aanwezig is. Smeer de tandwielen met speciaal daarvoor bedoeld vet en de assen van de tandwielen met speciale olie (gebruik daarvoor zeker geen slaolie!);
  • De stroomafname van de wielen dient 100% te zijn. Eventueel de sleepcontacten en de wielen reinigen. Dit gaat prima met spaarzaam aangebrachte contactspray, verwijder eerst eventuele haartjes en pluisjes die zich tussen sleepcontact en wiel verzameld kunnen hebben;
  • Heel belangrijk; kijk ook of alle sleepcontacten (de stroomafnemers) de wielen goed blijven raken bij zijdelingse verschuiving van de as (controleer dit in beide richtingen en kijk tevens of er voldoende druk is). Eventueel de assen verwijderen en de sleepcontacten voorzichtig iets bijbuigen, daarna voorzichtig weer monteren;
  • Bij locs met koppelstangen (bijvoorbeeld de Hippel) of drijfstangen (stoomlocs) dient te worden gecontroleerd of het mechanisme niet verbogen is en of alles soepel kan bewegen (eventueel een heel klein beetje "teflon-olie" of "slotspray" op de draaipunten en heen-en-weer gaande delen aanbrengen).

Controle van de motor

Alvorens een locdecoder in te gaan bouwen, moet de locomotief analoog goed en betrouwbaar lopen. Tevens dient de lococomotief goed ingelopen te zijn.

  • Controleer de lengte en toestand van de koolborstels, ze mogen niet van ongelijke lengte zijn, of te kort, of onder de olie/vet zitten. Vervang ze bij twijfel;
  • Controleer of de koolborstels vrij in de houders kunnen bewegen;
  • Controleer de koperen collector op schade door inbranden (putjes en/of groeven). Eventueel met zeer fijn schuurpapier bijwerken;
  • Maak de spleten tussen de lamellen, die in de lengterichting van de rotor liggen, vrij van koolstof met een houten cocktailprikker en reinig de collector daarna met een kwastje en wasbenzine;
  • Controleer of de motor niet (te) zwaar loopt. Smeer eventueel de motorlagers met heel weinig olie;
  • Laat de loc na vervangen van de koolborstels een half uur op halve snelheid achteruit rijden, daarna een half uur op halve snelheid vooruit;
Let-op.jpg
  LET OP
"Laat de motor, na het reinigen met wasbenzine (of een ander brandbaar goedje) eerst een poosje drogen, vóór er spanning op te zetten, vanwege brandgevaar!"

Isolatie van de koolborstelhouders

Op het internet wordt vaak genoemd dat "de motor geïsoleerd moet worden". Dat is niet juist! De motor (het motorhuis) mag gerust verbinding maken met het frame van de loc. Waar het hier om gaat is dat de koolborstelhouders van de motor geen elektrisch contact mogen maken met het motorhuis en/of het locframe. Vóór het inbouwen van een locdecoder moet er op gelet worden dat dat niet het geval is, ook niet via ontstoorcondensatoren en -spoelen. Pas daarna mogen de oranje en de grijze draad op de koolborstelhouders gemonteerd worden. Indien er na het inbouwen van de locdecoder nog een verbinding van één van de koolborstels naar het motorhuis en/of het frame van de loc aanwezig is, zal de locdecoder meteen defect raken, zodra er spanning op wordt gezet!

Motorschild-ReinierT-01.jpg Motorschild-Michael-01.jpg Motorschild-PKramer-01.jpg
Afbeelding: 01 Afbeelding: 02 Afbeelding: 03
Niet geïsoleerd motorschild Niet geïsoleerd motorschild Geïsoleerd motorschild met NEM connector (bestelnr: 00504738)
Foto gemaakt door: Reinier T. Foto gemaakt door: Michael Foto gemaakt door: Peter Kramer

Bij oudere Fleischmannmotoren is één koolborstelhouder met het locschild verbonden en maakt daardoor ook contact met het locframe. Zoals te zien is op foto 01, is de rechter koolborstelhouder geïsoleerd gemonteerd. De linker koolborstelhouder maakt echter contact met het metalen locschild. Foto 02 is ook van een niet-geïsoleerd motorschild. Hier is de linker koolborstelhouder met het locschild verbonden. Een dergelijk motorschild (zoals te zien op foto 01 en 02) moet worden vervangen door een geïsoleerd exemplaar (zie foto 03). Het is voor een beetje doe-het-zelver ook mogelijk om zelf de koolborstelhouder te isoleren (zie "Forum" bij "Meer informatie"). Om het probleem sneller op te lossen, kan het motorschild worden vervangen door een Fleischmann exemplaar met aangebouwde NEM-connector (bestelnr: 00504738, zie afbeelding 03). In die connector kan zonder meer een 6-polige locdecoderstekker gestoken worden.

Voor het aansluiten van locdecoders op Fleischmannmotoren zie "Locdecoder aansluiten op Fleischmann motoren" (PDF) bij "Meer informatie").

Let-op.jpg
  LET OP
Verbind nooit een locdecoder met de motoraansluitingen als er een verbinding is tussen de koolborstels en het motorhuis en/of het locframe, want de locdecoder overleeft dit niet!!

Doormeten met een multimeter op het Ω of continuïteitsbereik kan bevestigen dat er absoluut geen verbinding aanwezig is. De multimeter dient een oneindig hoge waarde aan te geven en/of mag, wanneer de multimeter voorzien is van een luidspreker, niet "piepen" (geen geluidssignaal geven).

Nu is het belangrijk of er wel of niet een NEM-connector in de loc zit.
Geen NEM-connector aanwezig;

Een NEM-connector aanwezig;


Meer informatie

Encyclopedie:
Meer informatie over condensatoren en smoorspoelen.
Forum:
Meer informatie over het aanpassen van het locschild bij Fleischmann motoren.
Externe website:
Locdecoder aansluiten op Fleischmann motoren (pdf).
Inbouwvoorbeelden locdecoders.
Inbouwvoorbeelden locdecoders (schaal N).
Handige CV instellingen (en calculator voor lange adressen).
Calculator voor lange adressen.

Gerelateerde termen: Marklin, Maerklin, Mærklin



Hoofdpagina  Categorie-index  Index  Menu
Vorige | Volgende
Contact met de redactie: Contact met de redactie 

Laatste wijziging: 1 mrt 2025 10:28 (CET)