Werken met papier en kartonUit BeneluxSpoor.net - Encyclopedie
Onder redactie van: BeneluxSpoor.net / Auteur: Hans van de Burgt - Update door Fred Eikelboom
KartonKarton is een prima materiaal om een model mee te maken. Vooral voor profielloze wanden is karton perfect. Het is gemakkelijk te snijden, te buigen en te lijmen met witte houtlijm of gewone hobbylijm. Sommige soorten karton hebben van nature al veel weg van een betonnen muur, zeker met een verfje. Karton is ook heel goedkoop. U kunt de achterkanten van gebruikte schrijfblokken opsparen. Dat is prima bouwmateriaal. Of u loopt eens een hobbyspeciaalzaak of lijstenmakerij binnen, en vraagt naar wat restmateriaal. Voor u het weet heeft u een behoorlijke voorraad.
Soorten kartonDe meest toegepaste soort is het zogenaamde strokarton, dat bruin of grijs is en in geval van bijvoorbeeld een schoenendoos is bekleed met een laagje papier. De standaarddikte van dit materiaal is ongeveer één millimeter. Dik strokarton is opgebouwd uit een aantal lagen, waarmee tijdens het verwerken rekening moet worden gehouden.
Wat heeft u nodig?Om een model te kunnen maken met karton heeft u maar weinig nodig. Vroeger nam men een schaar, een bot keukenmesje en een tube Velpon, maar het resultaat was er soms ook naar. Tegenwoordig is hiervoor beter gereedschap beschikbaar. Zo kunt u gebruik maken van een breekmesje. Het mooiste resultaat krijgt u echter, wanneer u gebruik maakt van een zogenaamd X-Acto mesje. Dit lijkt op een scalpelmesje. Er zijn verschillende typen houders, waarin losse mesjes te steken zijn.
FoamboardEen goed alternatief voor karton is foamboard, ook wel 'architectenkarton' genoemd. Dit is gecoat hardschuim. In normaal Nederlands: een zachte binnenkant met aan beide zijden een dun hard laagje. Het is verkrijgbaar in diktes van drie tot 10 mm. Bijzondere eigenschappen: licht gewicht, waterafstotend en redelijk warmtegeleidend. Foamboard is simpel te verlijmen met witte houtlijm of universele hobbylijm. De prijs ligt voor een plaat van 50 × 70 cm. zo rond de €3,50. Foamboard is te koop in winkels voor schildersartikelen, hobbywinkels, lijstenmakerijen of een grafische vakhandel. Ook is foamboard goed te gebruiken voor platte vlakken op uw modelbaan, die later nog een bedekking krijgen. Bijvoorbeeld (platte) daken. Foamboard dient dan bijvoorbeeld als ondergrond voor de afwerking met schuurpapier. Ook perrons en snelwegen kunnen foamboard als ondergrond hebben. Hierover kan dan weer bestrating geplakt worden. Foamboard bestaat in vele varianten. De firma RIBO (zie: adres hieronder bij 'Meer informatie') levert nagenoeg alle soorten uit voorraad met verschillende kleurmogelijkheden (zowel van de kleur van het dekvel, als van de kleur celschuim), verschillende afmetingen en -diktes, alsook de één- of tweezijdig klevende uitvoeringen. Foamboard met polystyreenschuim:
Foamboard met polyvinylschuim (PVC):
Bouwen van een notariswoningAls voorbeeld leggen we nu uit hoe u een notariswoning kunt bouwen van gewoon karton. Een notariswoning is vaak een statig vooroorlogs herenhuis. Het is belangrijk om de verhoudingen van het gebouw over te nemen in een vlakke tekening, die we nodig hebben voor de maatvoering. In ons voorbeeld wordt de rechterkant van de woning op de foto, gebruikt als 'maatlat' voor de tekening die ernaast staat. De foto is ingescand en vervolgens met een tekenprogramma op de computer bewerkt.
Van alle onderdelen van het te maken model, zal de meeste aandacht uitgaan naar de voorgevel. Dat is trouwens ook in werkelijkheid zo. Onze Hollandse bouwers hebben van de voorgevels soms ware kunstwerkjes gemaakt. In Delft bijvoorbeeld staan panden met zeer indrukwekkende façades, terwijl er betrekkelijk eenvoudige pandjes achter schuil gaan. Om een gevel na te maken in karton, ontleed u deze in de elementen waaruit deze is opgebouwd. In onderstaande afbeeldingen kunt u zien dat hier sprake is van een viertal lagen:
Met het X-Acto mesje snijdt u de gevelplaat uit een stuk karton. U snijdt vervolgens de ruimte uit voor ramen en deur(en). Indien u een model maakt met een bakstenen gevel, dan plakt u op deze gevel kleine stukjes papier of karton als 'bakstenen'.
Pendon MuseumDeze zeer arbeidsintensieve werkwijze wordt al heel lang toegepast. In het Pendon Museum in Engeland staan modellen - gemaakt in de dertiger jaren - die behoren tot de mooiste ter wereld.
Wanneer de wand door-en-door gedroogd is, worden er gevel-ornamenten op aangebracht. In dit geval zijn dat de natuurstenen omlijstingen van de ramen en deuren, de waterlijsten en de vensterbanken. Deze snijdt u uit stukjes ivoorkarton. U schildert ze in een grijze kleur.
Meer informatie
Overgenomen van "https://encyclopedie.beneluxspoor.eu/index.php?title=Werken_met_papier_en_karton&oldid=41139"
Verborgen categorie: |